صلاحالدین ربانی، رییس جمعیت اسلامی میگوید که چارچوب کنونی صلح ناقص است و افغانستان را به صلح نمیرساند.
آقای ربانی که پیش از چاشت امروز در مراسم یادبود از نهمین سالروز جان باختن برهانالدین ربانی، رییس پیشین شورای عالی صلح سخن میزد، تأکید کرد که نظام ریاستی دو دهۀ گذشته ناکام بودهاست و روند صلح فرصتی است که روی ساختار نظام سیاسی کشور تصمیم گرفته شود.
او گفت: «جمعیت اسلامی افغانستان هیچ وقت مخالف پروسۀ [صلح] نبوده و نیست، اما با چارچوب کنونی گفتوگوهای صلح موافق نمیباشد؛ زیرا ما باور داریم که این چارچوب متأسفانه ناقص است.»
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحۀ ملی نیز که در این مراسم سخن میزد، گفت که فرصت دادن به ادامۀ جنگ در کشور اشتباه است و نباید فرصت بدست آمده برای صلح از دست برود: «یک فرصت است به همۀ مردم افغانستان. اگر کسی فکر کند که باز بلاخره یک فرصت برای ادامۀ جنگ پیدا میشود، این یک اشتباه محاسبه است.»
محمد محقق، رهبر حزب وحدت مردم افغانستان نز در مراسم امروز گفت که مذاکره کنندهگان باید برداشتهای شخصی شان را کنار بگذارند و برای دست یافتن به ثبات در کشور به صلح تن بدهند: «وقتیکه ما در افغانستان قضیۀ شیعه و سنی را حل نکنیم، قضیۀ اقوام و زبانها را حل نکنیم، با همدیگر نتوانیم در کنار هم بیایم به جهان و کشورهای دیگر الگو شده نمیتوانیم.»
امرالله صالح، معاون نخست رییسجمهور از سخنرانان دیگر این مراسم تأکید کرد که از ارزشها و دستآوردهای حکومت افغانستان در مذاکرات صلح حفاظت میشود: «اگر صدسال جنگ کنید، پس در همین نقطه میآیید که زیر یک سقف باید به مذاکره بنشینید. هرقدر خونی که میریزانید به گناۀ تان افزوده میشود به بدعت مبارزۀ تان افزوده میشود.»
در همین حال، شماری از سیاستگران دیگر نیز که در این مراسم حضور داشتند، به برایند مذاکرات میان افغانان و تأمین صلح در افغانستان ابراز امیدواری کردند.
خواست دیگر سیاستگران که در این نشست، برقراری آتشبس همزمان با آغاز مذاکرات صلح بود.
برهانالدین ربانی در سال ۱۳۹۰هجری خورشیدی هنگامی که رییس شورای عالی صلح بود، در یک حملۀ انتحاری در خانهاش در کابل جان باخت. مسؤولیت این حمله را گروه طالبان به عهده گرفتند.