در پی زمانگیرشدن توافق بر سر کارشیوۀ مذاکرات صلح هیئت جمهوری اسلامی افغانستان و گروۀ طالبان، زلمی خلیلزاد، فرستادۀ ویژۀ امریکا برای صلح افغانستان بر سرعت بخشی به روند مذاکرات صلح تأکید دارد.
آقای خلیلزاد که از هفتۀ پیش بهاینسو در دوحه بهسر میبرد، در گفتوگوی ویژه با طلوعنیوز میگوید که مذاکرات صلح افغانستان در سالها نه بلکه در ماهها باید به نتیجه برسند.
نزدیک به یک ماه میشود که دو طرف مذاکرات صلح افغانستان در دوحه نتوانستهاند برای آغاز رسمی این مذاکرات روی یک کارشیوه توافق نمایند؛ تأخیری که ظاهراً پای فرستادۀ ویژۀ امریکا برای صلح افغانستان را هم به دوحه کشانیدهاست.
اما، زلمی خلیلزاد میگوید که ازبهر عملیشدن توافقها با طالبان، بهویژه در بخش کاهش خشونتها، به دوحه رفتهاست.
آقای خلیلزاد، از افزایش خشونتها در افغانستان بهشدت انتقاد میکند و میگوید که قطع حملههای طالبان در برابر خارجیها و ادامۀ حملههای این گروه در برابر افغانان برایش عجیب است: «مجلسهایی داریم که خشونتها بسیار زیاد هستند و این خشونتها باید کم شوند. وعده داده شده بود و میخواهم که این وعده عملی شود.»
اختلاف اصلی هیئتهای دوطرف برسر مبنا قراردادن توافق صلح امریکا با طالبان برای مذاکرات صلح میان افغانان است – کاری که حکومت افغانستان آن را نمیپذیرد.
اما آقای خلیلزاد توافقنامۀ امریکا با طالبان را در ماه حوت سال گذشته امضا شد، یک تهداب مهم میداند: «این پرانسیبها از طرف همه قبول شدهاست و یک تهداب کلان و مهم است.»
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رییسجمهور نیز در این باره گفت: «ما لازم نمیبینیم که در این مرحله، یک پروسهییکه در آن ما دخیل نبودیم، شامل این پروسه بسازیم.
از سویی دیگر، رنگین دادفر سپنتا، مشاور امنیت ملی رییسجمهور پیشین، در مقالهیی در روزنامۀ هشت صبح، از یکسو حکومت کنونی را به برکندن ریشههای جمهوریت متهم میسازد و از سویی دیگر میگوید که تحمیل توافقنامۀ طالبان- امریکا به مثابه بنیاد گفتوگوهای صلح، رویکرد استعماری است.
آقای سپنتا، حامد کرزی، رییس جمهور پیشین را نیز انتقاد میکند و میگوید که او با سخاوتمندی بیمانندی از آنچه که آقای خلیلزاد میخواهد بهنام صلح بر افغانستان تحمیل کند، حمایت کرد؛ اما آقای خلیلزاد حتا یکبار هم وی را در جریان توافقهای به گفتۀ او پنهانش با طالبان و قول وقرارهایش با پاکستان قرار نداد.
با این هم، آقای خلیلزاد به این باور است که معضل افغانستان راه حل نظامی ندارد و تأکید میورزد: «[تداوم مذاکرات صلح به] سالها مورد قبول مردم افغانستان و جامعۀ بینالمللی نیست، زیادتر سر ماهها باید فکر کرد.»
خلیلزاد افزود: «این عجیب است که برای ما هم، که طالب سر قوای خارجی حمله نمیکند و کم شدهاست - که ما از این خوش هستیم - اما از طرف دیگر جنگ با افغانها دوام دارد.»
مذاکرات صلح افغانستان همزمان شدهاست با انتخابات ریاستجمهوری امریکا. بسیاریها به این باور اند که برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا در ماه نوامبر سال جاری میلادی، تأثیری بر روند صلح افغانستان خواهد گذاشت، اما خلیلزاد به این باور است که نتایج انتخابات ریاستجمهوری امریکا تغییرات زیادی را در سیاست امریکا در برابر روند صلح افغانستان به وجود نخواهد آورد.