ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات میگوید که ساخت غیرمعیاری جادهها و کوچههای پیوسته به کنیسهها و عبادتگاههای یهودیان در شهر هرات، این بازماندههای تاریخی را با تهدید روبهرو ساخته است.
بهگفتۀ آمریت حفاظت از آبدههای تاریخی هرات، بلندی کوچهها و جادهها نسبت به بازماندههای بهجا مانده از یهودیان در شهر کهنۀ هرات نزدیک به دو متر، خطر رفتن آب به این مکانها را بیشتر ساختهاست.
شماری از این کنیسهها اکنون به مسجد مبدل شدهاند.
زلمی صفا، آمر حفاظت آبدات تاریخی ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات گفت: «بهدلیل تطبیق پروژههای «یو ان هبیتات» و ادارۀ شاروالی طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸کارهای غیرمعیاری در آن ساحات صورت گرفته که نه تنها آبدات تاریخی که مربوط به یهودیان بودند بلکه اکثر خانههایی که از ارزش بالای تاریخی برخوردار استند در آن ساحه صدمه دیدهاند.»
عبدالغنی خسروی، استاد دانشگاه در هرات نیز افزود: «کنیسه که از یهودیان ماندهاست وظیفه ریاست اطلاعات و فرهنگ و ادارۀ محلی هرات است که در این باره توجه کند و آن را به شکل اصلی آن نگه دارد. اینکار سبب میشود که کشورهای دیگر ما را کمک کند و نسبت به افغانستان اعتماد بیشتری بکنند.»
جمعهخان هفتاد و پنج ساله زمان کودهکی و نوجوانیاش را در کنار همسایههای یهود خود در شهر کهنه هرات سپری کردهاست. او میگوید مسجد مسلمانان و کنیسه یهودیان در یک جاده بودند و هرکس بهطریقه خود عبادت میکرد: «زمانیکه یهودیان در هرات زندهگی میکردند هیچ فرقی میان ما و آنان نبود که کسی بگوید آن یهودی است و کسی دیگر نصارا است. هیچ تفاوتی میان ما و آنان نبود. ما هیچ اختلاف و جنجالی نداشتیم. مردمان خوبی بودند، نه آنها به دین ما کار داشتند و نه ما به دین آنان کاری داشتیم.»
بیشتر یهودیان هرات در سالهای ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰میلادی به اسراییل رفتند اما از کوچ گروهی آنان بیش از چهل سال میگذرد. این شهروندان کشور که آن زمان مصروف تجارت بودند بهعلت جنگها و فشارهای اجتماعی ناگزیر به مهاجرت شدند.
عبدالخالق حقانی، رییس ادارۀ حج و اوقاف هرات تصریح کرد: « در زمان پیامبر بزرگوار اسلام، یهودی، نصرانی پیروان خیلی ادیان دیگر در کنار پیامبر زندهگی میکردند. عقیده و باور جرم نیست. در افغانستان بهخصوص در ولایت هرات یهودی داشتیم، نصرانی داشتیم و سیک زیاد داشتیم که متأسفانه بر اثر جنگ و بعضی از باورهایی که اسلام آن را تأیید نمیکند این فشارها سبب شد تا آنان مهاجرت کنند و فعلأ تنها پیروان دین مقدس اسلام را داشته باشیم.»