دیده‌بان حقوق بشر با پخش گزارشی می‌گوید که امارت اسلامی در جریان دو ماه در چهار ولایت افغانستان به شمول، غزنی، کندهار، هلمند و کندز بیش از صد تن از نظامیان پیشین را دادگاه صحرایی کرده اند.

در این گزارش که بربنیاد گفت‌وگو با ۶۷ تن سندها و گفت‌وگو با مقام‌ها و بسته‌گان مقام‌های حکومت پیشین گردآوری شده، آمده است که طالبان پیشینه کاری نظامیان پیشین را به بهانه‌های گونه‌گون مشخص کرده اند و سپس آنان را یا کشته اند و یا هم ناپدید ساخته اند.

این نهاد با پخش گزارشی گفته است که طالبان در پی حمله‌های انتقام‌جویانه تنها در چهار ولایت کشور، بیش از ۱۰۰ تن از نظامیان پیشین را اعدام صحرایی کردند و شماری دیگر آنان به گونه اجباری ناپدید شده اند.

بر بنیاد این گزارش، این اعدام‌ها میان ماه‌های آگست و اکتبر در ولایت‌های غزنی، هلمند، کندهار و کندز انجام شده، اما افزوده که باورها بر این است که رویداد‌های مشابه در سراسر افغانستان انجام شده است.

پتریشیا گاسمن، رییس بخش آسیایی دیده‌بان حقوق بشر ، گفت: «طالبان ادعا کرده اند که به نیروهای امنیتی و مقام‌های حکومت گذشته عفو عمومی را اعلام کرده اند. اما برای شمار بیشتری، این عفو عملی نشده  و آنان قربانی ناپدید‌های جبری و اعدام شده اند.»

در همین حال، وزارت داخله این گزارش را بی‌بنیاد و یک جانبه می‌داند و می‌افزاید که اگر دیده‌بان حقوق بشر اسناد دارد می‌تواند آن را با این وزارت شریک سازد تا عاملان این رویدادها بازداشت شوند. 

سعید خوستی، سخنگوی وزارت داخله گفت: «ما این گزارش را به کلی رد می‌کنیم. در این گزارش به شواهد و اسناد اتکا نشده است، اگر اسناد و شواهد دارند، با ما شریک کنند تا مجرمان را دستگیر کنیم و به قانون بسپاریم. برخی نظامیان پیشین از اثر دشمنی‌های شخصی کشته شده اند، امارت اسلامی هیچ وقتی آن‌ها را تعقیب نکرده و نه آنان را از بین برده است.»

صادق شینواری، آگاه مسایل نظامی گفت: «اگر از نام امارت اسلامی سوء استفاده می‌شود و منصوبین نظامی پیشین به شکلی از اشکال ترور و یا کشته می‌شوند، باید عاملان آن کشف و مجازات شوند.»

عبدالصمیم که عضو نیروهای ارتش کشور بود، بیست روز پیش از سقوط حکومت پیشین، در یک حمله هدف‌مند نیروهای مخالف آن زمان زخمی شد و پاهایش را از دست داد.

او که اکنون برای ساختن پای مصنوعی به شفاخانه صلیب سرخ آمده می‌گوید انتظار دارد امارت اسلامی برای آنان مصونیت کاری و جانی بدهد.

عبدالصمیم گفت: «حالی ایتو دور افتاده شدیم که هیچ کس یاد ما نمی‌کند. ما در دولت خدمت کرده بودیم، دولت را گرفتند و ما را هم به این حالت رساندند.»

یوسف گل، عضو دیگر نیروهای امنیتی حکومت پیشین بود. او هم که جنگ معیوبش کرده، دیدگاه خوشبینانه‌یی به آینده دارد و می‌گوید از اینکه جنگ در افغانستان پایان یافته شادمان است.

او گفت: «ما بسیار خوشحال هستیم در افغانستان جنگ نیست. امارت اسلامی حکومت را گرفته، آرام و آرامی است.»