امروز بیستم ماه قوس، سال ۱۴۰۰ هجری خورشیدی، برابر است با نخستین سالروز درگذشت محمد اعظم رهنورد زریاب، داستان نویس نامدار و پرآوازه افغانستان.

رهنورد زریاب، از نویسندگان معاصر، سرشناس و پرکار افغانستان بود که از وی ده‌ها اثر ادبی بر جامانده اند. او در سال های پسین عمرش همچون ویراستار در طلوع‌نیوز نیز کار می‌کرد.

رهنورد زریاب، درچنین روزی به علت بیماری کووید نزده به عمر هفتاد و هفت سالگی درگذشت. برخی از فرهنگیان مرگ او را یک ضایعه بزرگ می‌دانند. 

استاد رهنورد زریاب، یکی از موثرترین و مطرح ترین نویسندگان معاصر افغانستان بود و نیز از پرکارترین نویسندگان کشور به شمار می‌رفت. وی در سال سیزده بیست و سه، «۱۳۲۳» چشم به جهان گشود و لیسانس اش را در رشته روزنامه نگاری از دانشگاه کابل بدست آورد. سپس، کارشناسی ارشد را از دانشگاه ویلز جنوبی از بریتانیا گرفت. او به زبان انگلیسی تسلط داشت و در فلسفه، روانشناسی و جامعه شناسی مطالعاتی زیادی داشت.

جاوید فرهاد، شاعر و نویسنده، در باره درگذشت استاد زریاب گفت: «امروز در آستانه یکساله‌گی مرگ رهنورد زریاب نویسنده‌ که با زیبا و بی مانند می‌نوشت و با زبان فارسی مسلط بود، قرار داریم. رهنورد زریاب ویژه‌گی های نویسنده‌گی را به گونه درست میدانست.»

استاد رهنورد زریاب در اوایل دهه هفتاد خورشیدی به فرانسه مهاجرت کرد و پس از پیروزی مجاهدین دوباره به کابل برگشت و‌ برای مدتی همچون مشاور وزارت اطلاعات و فرهنگ کار کرد. پس از آن کاراش را همچون ویراستار درطلوع نیوز ادامه داد.

رهنورد زریاب در روز یازدهم دسامبر سال دوهزار وبیست میلادی به علت بیماری کووید نزده به عمر ۷۷ سالگی در بیمارستان چهارصد بستر کابل در گذشت.

محمد اسحاق فایز، شاعر و نویسنده در باره زریاب گفت: «وقتی او به بستر بیماری افتاد، نامه یی به نماینده‌گی از جامعه فرهنگی افغانستان به معاون اول ریاست جمهوری وقت نوشته شد تا مگر دولت افغانستان عنایت کند و او را برای درمان به هند بفرستد، با دریغ که هیچ  گونه توجه به آن نامه نشد»

زریاب نه تنها در افغانستان، بل در کشورهای حوزه زبان پارسی نیز طرف‌دارانی زیادی داشت و آثار وی چندین جایزه ملی و بین المللی نیزدریافت کرده اند.

رهنورد زریاب ده‌ها اثر ادبی خلق کرده بود و پرکارترین نویسنده از نظر تعداد آثار تولید شده در دهه‌های اخیر بود. آقای رهنورد در انواع و سبک‌های مختلف روایت‌های خود را به خوانندگانش عرضه کرده است.

مشهورترین آثار رهنورد زریاب، گلنار و آیینه، شهر طلسم شده، مردی که سایه‌اش ترکش کرد، چار گرد قلا گشتم، شورشی که آدمی زاده‌گکان و جان‌ورکان برپا کردند، قلندرنامه، کاکه شش پر، دختر شاه پریان، درویش پنجم و سکه‌یی که سلیمان یافت استند.

راز های دایه پیر، و سرانجام آقای سحر خیز بیدار می‌شود، و زن بدخشانی از رمان های استاد محمد اعظم رهنورد زریاب است که ناتمام مانده اند.