امروز (پنج‌شنبه، ۲۴ سنبله) نشست سازمان همکاری شانگهای در ازبیکستان آغاز شد و سران پانزده کشور به شمول روسیه، چین و ایران در این نشست شرکت کرده‌اند.

هرچند که از امارت اسلامی در نشست سمرقند دعوت نشده است؛ اما انتظار می‌رود که در باره افغانستان نیز در این نشست گفت‌وگو شود.

همزمان با این، شماری از آگاهان علت دعوت نشدن حکومت سرپرست را در این نشست دو روزه پایان معافیت سفر مقام‌های امارت اسلامی می‌دانند.

فضل الرحمن اوریا، آگاه مسایل سیاسی، گفت: «سه هدف اساسی دارد که هر سه با منافع ملی افغانستان تطابق دارد: انسجام بین کشورهای منطقه، برچیدن بساط امریکا و ناتو از منطقه و سوم ایجاد توازن یا بیلانس یا تغییر مناسبات کنونی به نفع شانگهای در جهان.»

افغانستان از سال ۲۰۱۲ به عنوان عضو ناظر در نشست‌های این سازمان امنیتی، سیاسی و اقتصادی شرکت می‌ کرد؛ اما این دومین سال متوالی پس از به قدرت رسیدن دوباره امارت اسلامی است که نماینده‌‌ از افغانستان به این نشست مهم منطقه‌‌ای دعوت نشده است.

سید جواد سجادی، آگاه روابط بین‌الملل، به طلوع‌نیوز گفت: «اعضای محوری سازمان همکاری‌های شانگهای خواهان تعامل با حکومت طالبان استند و کوشش می‌کنند که تا اندازه ممکن کابل را از محور غرب دور بکنند.»

نورالله راغی، آگاه روابط بین‌الملل، در این باره می‌گوید: «عدم به رسمیت شناسی طالبان سبب دعوت نکردن این گروه به نشست سازمان شانگهای است. طالبان به شروط جامعه جهانی عمل نکرده اند.»

پیش از این، رییس جمهور ازبیکستان که رییس دوره‌ای سازمان همکاری شانگهای نیز است، در آستانه برگزاری این نشست گفته است که افغانستان بخش جدایی ناپذیر سازمان همکاری شانگهای است.

از سویی هم، امارت اسلامی موقف‌گیری رییس جمهور ازبیکستان را دوستانه خوانده است.

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، پیش از این گفته است: «موقف‌گیری رییس جمهور خردمند و محترم ازبیکستان آقای شوکت میرضایوف در مورد افغانستان دوستانه و دلسوزانه است. امارت اسلامی افغانستان از این موقف‌گیری کشور برادر ازبیکستان ستایش می‌نماید و آن را علامه آینده با اعتماد، آرام و باثبات هر دو کشور می‌داند.»

نجیب الله جامع، آگاه مسایل سیاسی، در باره نشست گفت: «افغان‌ها و افغانستان آرزو دارند که این کنفرانس مهم اقتصادی و امنیتی در بخش‌های سیاسی و اقتصادی با افغانستان کمک کند.»

انتظار می‌رود که در این نشست در باره چگونگی ادامه همکاری‌های اقتصادی با افغانستان و مسایل امنیتی گفت‌وگو شود.

چین، روسیه، کازاخستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبیکستان، پاکستان، هند و ایران اعضای سازمان همکاری شانگهای و افغانستان، بلاروس و مغولستان اعضای ناظر آن هستند.

نشست سازمان همکاری شانگهای در سمرقند برای دو روز ادامه خواهد داشت.