امروز (یکشنبه، ۲۷ سنبله) نخستین سالگرد بسته ماندن مکتبهای دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان است که این موضوع با واکنشهای گونهگون روبهرو شده است.
دفتر هیات معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در خبرنامهیی بسته ماندن مکتبهای متوسطه و لیسه دختران را شرمآور و غمانگیز دانسته است.
مارکس پوتزل، سرپرست یوناما، در این باره گفته است: «این یک سالگرد غمانگیز، شرمآور و کاملاً قابل اجتناب است.»
سرپرست معاونت سازمان ملل افزوده است که محرومیت مداوم دختران از آموزش هیچ توجیه ندارد و چنین چیزی در هیچ جای جهان نیست.
آقای پوتزل افزود: «محرومیت مداوم دختران از مکاتب ثانوی و لیسه هیچ توجیه معتبری نداشته و مشابهتی در هیچ جای جهان ندارد. اين برای نسلی از دختران و آينده خود افغانستان بسيار مضر است.»
تفسیر سیاه پوش، فعال عرصه حقوق زن، درباره مکتبهای دختران گفت: «به امید اینکه حکومت امارت اسلامی هرچه زودتر تصمیم گرفته و به حق و حقوق نیم پیکر جامعه توجه کنند و درهای بسته شده معارف را هرچه زودتر برای بانوان باز کنند.»
مریم معروف آروین، فعال عرصه حقوق زن، گفت: «امروز روز سیاه و تاریکی در خاطرات همه شهروندان افغانستان به ویژه اهل معارف و دختران دانشآموز بالاتر از صنف ششم است. امروز یک سال از بسته ماندن مکتبهای دخترانه میگذرد ولی هنوز هم شهروندان افغانستان حتی نمیدانند که چرا و تا چه زمانی مکاتب بسته خواهد بود.»
از سوی هم، انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در صحفه تویترش نوشته است که امروز یک سالهگی محروم شدن دختران افغانستان از آموزش است. آقای گوترش نگاشته است که امارت اسلامی باید به دختران اجازه بدهد که به مکتبهای شان بروند.
در تویتی گوتریش آمده است: «یکشنبه، یک سال از ممنوعیت حضور دختران در مکتبهای افغانستان میگذرد، یک سال دانش و فرصت از دست رفتهی که هرگز باز نخواهند گشت، دختران به مکتب تعلق دارند. طالبان باید به آنها اجازه دهند که به مکتب بازگردند.»
همزمان با این، تدروس ادهانوم گبریسوس، رییس سازمان جهانی بهداشت در تویتی از بسته ماندن مکتبهای دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان نیز نگرانی کرده است.
او گفته است: «من هنوز از تصمیم رهبری طالبان مبنی بر ممانعت از تحصیل دختران و زنان و ترغیب آنها به تجدید نظر وحشت دارم. آموزش دختران برای دختران و زنان خوب است و برای افغانستان خوب است.»
طارق فرهادی، استاد دانشگاه، میگوید: «در حالی که در هر کنج و کنار افغانستان مردم خواستار حق تحصیل برای دختران شان استند، مسدود ماندن مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم به خساره دختران به ضرر فامیلها و خساره افغانستان تمام میشود.»
از سویی هم، شماری از دانشآموزان میگویند که صبر شان لبریز شده است و خواهان بازگشایی بیدرنگ مکتبهای شان استند.
شکیبا دانشآموز صنف دهم است. او از اینکه یک سال نتوانست به مکتب برود، افسرده است.
شکیبا میگوید: «فکر کنید یک سال تعلیمی را کسی نتواند تعلیم بیاموزد، نتواند کسی درس بخواند، خیلی سخت و دردناک است.»
یک سال پیش در روز ۲۷ ماه سنبله سال ۱۴۰۰ پس از یک وقفه کوتاه مکتبها باز شدند، اما در این روز به دختران مکتبهای متوسط و لیسه اجازه داده نشد که به مکتب بروند.