در دومین بخش توصیههای انتونیو گوترش دبیرکل سازمان در ارزیابی مستقلانهی که انجام داده، بر رسیدگی به نیازهای شهروندان افغانستان و ایجاد نقشهراه برای پیوستن افغانستان به جهان، تاکید شده است.
استفاده نشدن خاک افغانستان ضد کشورهای دیگر و جلوگیری از قاچاق مواد مخدر از توصیههای دیگر دبیرکل سازمان ملل در این ارزیابی اند.
در بخش دوم توصیههای انتونیو گوترش این نکات برجسته شدهاند:
اعتمادسازی از طریق رسیدگی به نیازهای فوری شهروندان افغانستان
ادامه همکاری در مسایل کلیدی امنیتی، منطقهای و سیاسی
نقشهراه برای ادغام دوباره دولت افغانستان در سیستم بینالمللی
راهکارهای پشتیبانی از مشارکت
در این بخش به انتظارها و نگرانیهای کنونی جهان نیز پرداخته شده و گفته شده است که انتظار میرود دولت افغانستان با تهدیدهای موجود برای ثبات منطقهای و جهانی پیکار کند و از بروز تهدیدها جلوگیری کند. استفاده شدن از خاک افغانستان برای تهدید و یا حمله به کشورها، برنامهریزی و تامین مالی هراسافگنی و تولید، فروش و قاچاق مواد مخدر از نگرانیهای همیشهگی جامعه بینالمللی شمرده میشوند.
اما ذبیح الله مجاهد تعهد امارت اسلامی را اینگونه تکرار کرد: «دو سال است که امارت اسلامی افغانستان حاکم است به هیچ جهتی هم از طرف ما خطر نبوده، چرا این تشویش باید ختم نشود، چرا این تشویش بار بار تکرار شود و چرا باید از این موضوع استفاده شود.»
در ارزیابی آقای گوترش آمده است که علاقهمندیهای دیگر منطقهای و جهانی وجود دارند که میتوانند بهگونهی بالقوه بر ثبات و امنیت اثرگذار باشند و با توجه و همکاریهای متمرکزتر و منسجمتر تامین شوند.
حمایت از همکاریهای دو جانبه و چندجانبه، همکاری با تلاشهای بینالمللی برای مبارزه با مواد مخدر، تقویت مرزها و کنترل موثر مرزی، توسعه همکاریهای بینالمللی در عرصه اولویتهای جهانی، بازنگری بر قطعنامههای ملل متحد در مطابقت با شرایط کنونی افغانستان، از سرگیری تدریجی تعاملات دیپلماتیک در داخل افغانستان، از عناصر دیگری است گوترش به آنها اشاره کرده است.
احمد خان اندر، آگاه مسایل سیاسی گفت: «رول جامعه جهانی در بخش تعاملات سیاسی، اقتصادی و امنیتی بسیار مهم بوده و باعث پیشرفت و تحکیم روابط کشور ما با جهانیان میشود.»
سید جواد سجادی، آگاه سیاسی به طلوعنیوز گفت: «افغانستان با محوریت مردم و در نظر گرفتن حقوق و آزادیهای مردم میتواند به جامعه جهانی ادغام شود و عضو جامعه بینالمللی باشد، در غیر آن یک چشمانداز روشنی در پیش رو دیده نمیشود.»
شورای امنیت سازمان ملل متحد در شانزدهم مارچ سال روان میلادی از دبیرکل سازمان ملل خواسته بود تا یک ارزیابی مستقلانه از اوضاع افغانستان را به این شورا ارایه کند. دبیرکل سازمان ملل و گروه کاریاش پس از هفت ماه دیدار و گفتوگوهای مشورتی با مقامهای امارت اسلامی و تمام طرفهای دخیل در مسایل افغانستان، این ارزیابی را تهیه کرده و به شورای امنیت فرستاده اند.