سازمان تحقیقاتی اکپس گفته است که چند مساله از جمله درخواست افغانستان برای بازگرداندن چرخبالهای نظامی مستقر در ازبیکستان و ساخت کانال قوشتیپه سبب تیرگی روابط میان ازبیکستان و حکومت سرپرست شدهاند.
این سازمان تحقیقاتی در گزارشی یادآور شده است که با وجود روابط خوب میان ازبیکستان و امارت اسلامی، برخی اختلافها میان دو طرف نیز وجود دارند.
ادعاهای حضور گروه "جنبش اسلامی ازبیکستان" در افغانستان نیز در این گزارش بهعنوان یکی از مسایل اختلافی میان امارت اسلامی و ازبیکستان نام برده شده است.
در این گزارش آمده است: «اداره سرپرست طالبان خواستار بازگرداندن ۵۰ چرخبال جنگیست که پس از پرواز نیروی هوایی افغانستان در ازبیکستان در آگست ۲۰۲۱ باقی مانده است، همچنان نگرانیها و تنشهایی در مورد مدیریت آب فرامرزی رودخانه آمودریا وجود دارد که ممکن است پس از تکمیل کانال قوشتیپه در افغانستان تشدید شود.»
محمداسلم دانشمل آگاه مسایل سیاسی به طلوعنیوز گفت: «به تعامل و اجماع منطقهای نیاز داریم. در ضمن، نیاز داریم در روابط ما تعادل داشته باشیم؛ بنابراین دولت امارت اسلامی افغانستان به این موضوعات متوجه باشد.»
تمایل ازبیکستان به تقویت روابط با غرب و مخالفت با محدودیتهای آموزشی دختران و زنان در افغانستان از عوامل دیگر اختلافها میان امارت اسلامی و ازبیکستان در این گزارش عنوان شدهاند.
با این حال امارت اسلامی میگوید که ازبیکستان برخی ملاحظات در روابط با افغانستان دارد؛ اما این مسایل سبب اختلافها میان افغانستان و ازبیکستان نشده است.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی در این باره گفته است: «بعضی ملحوظات که بین کشورها به وجود میاید، طبیعی است. گاهش وقتها خواستهها متفاوت میباشند ولی این هرگز به معنای اختلاف با کدام کشور نیست.»
جنت فهیم چکری یکی دیگر از آگاهان مسایل سیاسی درباره روابط با ازبیکستان گفت: «در کل برای ازبیکستان و افغانستان لازم است که حسن همجواری را حفظ کنند.»
ازبیکستان در بیشتر از سه سال گذشته روابط خوب اقتصادی و سیاسی با حکومت سرپرست داشته و سفیر امارت اسلامی را نیز بهگونه رسمی پذیرفته است؛ اما سپردن هفت چرخبال نوع بلکهاک افغانستان از سوی ازبیکستان به ایالات متحده، ظاهرا بر این روابط سایه افگنده است.
دیدگاه تان در این باره