هفت سال پیش، غلام‌نبی همراه با همسر و شش فرزندش برای فرار از فقر، ناامنی و بیکاری، راهی ایران شد.
اما امروز، پس از سال‌ها زندگی در غربت، بار دیگر در کابل است، این بار نه به خواست خود، بلکه به اجبار.
غلام نبی، اخراج‌شده از ایران، از چالش‌هایش چنین می‌گوید: «ما به دلیل فقر و تنگدستی از اینجا رفتیم، با این امید که زندگی‌مان در آن‌جا بهتر شود. در دو، سه سال نخست کسی کاری به ما نداشت، اما در ماه‌های اخیر فشار زیادی بر ما وارد شد. همیشه از دست نیروهای پاسگاه فرار می‌کردیم، اما سرانجام حوالی ساعت چهار همه ما را گرفتند و به اردوگاه انتقال دادند.»
در کنار او، هزاران خانواده‌ی دیگر نیز در حال بازگشت‌اند؛ کسانی‌که سال‌ها در ایران یا پاکستان زندگی کرده‌اند، اما حالا باید از نو در افغانستان، خانه بسازند.
عارفه، اخراج‌شده از ایران، گفت: «ما از سر مرز برگشتیم و اکنون با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. مدتی در کشور دیگران زندگی می‌کردیم و حالا به وطن برگشته‌ایم. از دولت خود خواهش داریم که به ما کمک کند.»
عزیز، اخراج‌شده از پاکستان، می‌گوید: «ما در پاکستان مشغول کار و کسب بودیم، اما اکنون که به افغانستان بازگشته‌ایم، با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم و نیازمند همکاری و حمایت هستیم.»
بر اساس گزارش تازه‌ی سازمان بین‌المللی مهاجرت، تنها در یک هفته، از یازدهم تا هفدهم ماه جاری (می) بیش از ۱۰۷هزار مهاجر افغان از ایران و پاکستان اخراج شده‌اند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت، در گزارشی گفته است که از یازده تا هفدهم ماه می میلادی، ۵۸هزار و ۲۰۰ ورودی از ایران و ۴۹هزار و ۲۴۵ ورودی از پاکستان به افغانستان از سوی این نهاد به ثبت رسیده است.
کارشناسان هشدار می‌دهند که اخراج گسترده مهاجران بدون هیچ آمادگی برای بازپذیری آن‌ها، می‌تواند بحران انسانی تازه‌ای در افغانستان ایجاد کند.
محمدخان طالبی محمدزی، فعال حقوق مهاجران، چنین می‌گوید: «تا زمانی‌که بازگشت مهاجران به‌گونه داوطلبانه و حمایت سازمان‌های بین‌المللی صورت نگیرد، چنین اقدامی نقض حقوق بشر شمرده می‌شود. در این زمینه باید سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای بشردوستانه با دولت میزبان مهاجر در زمینه سیاست‌های سخت‌گیرانه کشور رای‌زنی کند تا مشکلات مهاجران کمتر شود."
در همین حال، گروه بین‌المللی بحران از اتحادیه اروپا خواسته است تا با وارد کردن فشار سیاسی بالای پاکستان، این کشور را از اخراج اجباری پناه‌جویان افغان بازدارد.
گروه بین‌المللی بحران، در گزارشی گفت: «اتحادیه اروپا باید کمک‌های بشردوستانه خود در افغانستان را افزایش دهد تا بتواند از مهاجران بازگشته و جوامع میزبان آن‌ها به‌گونه‌ای موثرتر حمایت کند.»
علیرضا کریمی، فعال حقوق مهاجران، نیز چنین دیدگاهی دارد: «فشار اتحادیه اروپا می‌تواند تا حدی موثر باشد، به‌ویژه اگر با تهدید به کمک مالی و کاهش روابط دیپلماتیک همراه شود اما برای جلوگیری کامل از اخراج مهاجرین نیاز به یک راه‌حل چندجانبه است."
پیش‌تر، نماینده کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان با بیان این‌که تنها در سال جاری میلادی ۳۸۰هزار مهاجر افغان از کشورهای همسایه اخراج شده‌اند، تاکید کرد که افغانستان آمادگی پذیرش این شمار از مهاجران را ندارد.
دیدگاه تان در این باره