با آمدن هرگونه نظام و شرایط اقتصادی، پوشش آرایههایی با گوهرهای الماس بازار شان را در افغانستان از دست ندادهاند.
آرایههاییکه الماس دارند، هنوز در شهر کابل ساخته میشوند و در جواهر فروشیهای این شهر به فروش میرسند.
شماری از کسانیکه کاروبار الماس را در کشور دارند، میگویند الماسیکه در آرایهها در افغانستان به کار میرود، بیشتر الماس آفریقای جنوبی است.
سید رمان، یکی از جواهرفروشان در شهر کابل است. او میگوید بیست سال میشود که گونههای از دانههای گرانبها در ترکیب طلای سفید، زرد و و روزگل را میفروشد.
سید رمان در این باره گفت: «تمامی این الماسها در افغانستان «ستینگ» میشوند و ساخته میشوند. مشتریهای ما، در عموم، آدمهای سرمایهدار استند و کسانی که برند پوش استند و کسانی که ویژه میپوشند.»
شعیب که در شهر کابل جوهر ساز است، میگوید کاربرد و پوشش الماس، با آمدن هرگونه نظام و تغییر شرایط اقتصادی از مد نیافتهاست. او میگوید هنوز سفارشهایی دریافت میکند که انگشتر یا دستبند الماس را با ترکیب کدامگونه دانۀ گرانبها و با چه رنگی بسازد.
شعیب میگوید: «این انگشتر سفارشی است که در ترکیب الماس است همراه با طلای هژده. نگین بزرگ آن لعل پیازی است که دانه گرانبهای خود افغانستان است، اما نگینهای الماس از بیرون کشور آورده شدهاست.»
جواهری که در ترکیب آن الماس کار گرفته میشوند و در بازارهای افغانستان به فروش میرسند، بهای آنان از سه صد دالر تا هشت هزار دالر میرسند، اما الماسی با کیفیت متوسط، بازار بیشتری در افغانستان دارد.
به باور فروشندهگان الماس، کسانی در افغانستان الماس میپوشند که از خانوادههای سرمایهدار استند.
افغانستان معدن الماس دارد، اما تاکنون حکومت برای استخراج آن برنامهیی نداشتهاست و کسانی که کاروبار فروش و خرید الماس را میکنند، میگویند که تاکنون نه شنیدهاند و نه دیدهاند که جایی در جوهری در داخل یا بیرون از افغانستان الماس افغانستان کار گرفته شده باشد.