ادارۀ امور مهاجران و بازگشت کنندهگان ولایت هرات میگوید که در سالهای پسین، بیش از یک میلیون و دوصدهزار تن از بیجاشدهگان داخلی، به ولایت هرات آمدهاند.
به گفتۀ احمد جاوید نادم، رییس ادارۀ امور مهاجران و بازگشت کنندهگان هرات از این میان، نزدیک به پنجصدهزار بیجاشدۀ داخلی در سال گذشته به هرات پناه آوردهاند.
آقای نادم در این باره بیان داشت: «حدود ۱۵۷هزار ۹۲۳ فامیل در ادارۀ امور مهاجرین هرات ثبت و راجستر هستند و اگر اوسط هر فامیل را هشت نفر محاسبه بکنیم، قریب به یک میلیون و دوصدهزار در سطح ولایت هرات از سال ۲۰۰۲ تاکنون بیجا شدهاند.»
احمد جاوید نادم، میافزاید که این بیجاشدهگان، اکنون نمیخواهند به بخشهایی که از آنجان بیجا شدهاند برگردند و ترجیح میدهند زیر خیمهها در حومههای شهر هرات زندهگی کنند.
نورمحمد، با پنج عضو خانوادهاش نزدیک به یک ونیم سال پیش به علت خشکسالی از ولسوالی بالامرغاب بادغیس به هرات بیجا شدند. او اکنون در اردوگاه بیجاشدهگان داخلی در شرق شهر هرات زندهگی میکنند.
این مرد میگوید با وجود رفع خشکسالی حاضر نیست تا به خانهاش برگردد: «نمیخواهیم برگردیم چرا که زمینهای ما هم از بین رفت، کشت و زراعت نداریم و حالت ما در آنجا هم خراب است. چیزی به خوردن نداریم؛ پس چرا برویم و اگر کمک شود همین جا خوشحال هستیم.»
برخی از آگاهان امور، به این باور استند که این بیجاشدهگان از سوی گروههای ویژهیی ازبهر پیشبرد هدفهای سیاسی این گروهها در هرات نگهداشته شدهاند.
سید اشرف سادات، فعال جامعه مدنی در این باره گفت: «شاید بحثهای سیاسی هم درعقب این مسله باشد و بهره برداری از حضور این بیجاشدهگان به وسیله گروههای خاص میتواند در ولایت هرات باشد؛ چون ولایت هرات یک جایی است امن و این بیجاشدهگان میتوانند در انتخابات شرکت کنند.»
بربنیاد آمارهای سازمان ملل متحد، افغانستان هماکنون یک و نیم میلیون بیجاشدۀ داخلی دارند که بدلیل نبردها، تهدیدهای امنیتی، خشکسالی و رویدادهای طبیعی دیگر خانههای شان را ترک کردهاند