یافتههای طلوعنیوز نشان میدهند که در بیش از سه دهه اخیر، بیش از ۹۹ درصد شهروندان هندو و سیکهـ، کشور را ترک کردهاند. در دهۀ شست هجری خورشیدی، شمار این شهروندان، در حدود ۲۲۰ هزار بود؛ اما اکنون تنها ۱۳۵۰ تن به جا ماندهاند.
غصب جایدادهای این خانوادهها از سوی زورمندان، تبعیض مذهبی و بیپروایی حکومتها، بهویژه در دورۀ پس از طالبان، در برابر این شهروندان کشور، از علتهای اصلی فرار آنان از کشور شان بوده اند.
اوتار سینگ ۵۷ ساله که باشندۀ اصلی ولایت پکتیا است، کم ازکم ۱۰ عضو خانوادهاش را، به شمول دو برادرش که سرباز ارتش بودند، در جنگها و خشونتهای سهدهۀ اخیر از دست دادهاست.
این مرد، ما را به حویلییی در ناحیه هشتم شهر کابل میبرد؛ جایی که از ۱۴۰ سال بدینسو، در کنار چندین بخش دیگر در کابل، گواه مراسم سوزانیدن مردهگان شان بودهاست. هرچند، در سالهای اخیر شهروندان دیگر کشور، همواره این مراسم را برهم زدهاند.
در این عکسها دیده میشود که بر پیکر یکی از شهروندان هندو که در همین حویلی سوزانیده میشد، باشندهگان خانههای اطراف، سنگپرتاب میکنند.
اوتار سینگ، رییس شورای سراسری هندوان و سیکهـهای افغانستان میگوید: «کسی ما را نمیگفت که هندو یا کچالو یا که یا چه! چون این بدبختی در افغانستان، از سال ۱۳۷۱ بهوجود آمد که هندو شدیم و سیکهـ شدیم و این مسلمان شد و آن تاجیک شد و این ازبیک شد و آن هزاره شد.»
یافتههای ما نشان میدهند که تبعیض مذهبی در برابر هندوان و سیکهـها و غصب جایدادهای آنان از سوی زورمندان، بیشتر از هر عاملی، باعث فرار آنان از افغانستان شدهاست. از همینرو، این بخش جامعه که روزگاری، در سرمایهگذاریها و تجارت در کشور نقش اصلی را داشتند، اکنون بیشتر شان به فقر دچار استند.
نریندر سینگ، پزشک، میگوید: «وضعیت خوب نیست! کار وبار نیست، مردم نمیآیند.»
اردت سینگ، دکاندار، میگوید: «از صبح میآییم و تا بیگاه، دو یا سه سد روپیه کار میکنیم که حتا کرایۀ دکان هم نمیبراید.»
رویندر سینگ، باشندۀ کابل میگوید: «هم از طرف خانه و هم از طرف مکتب، کودکان ما و چنین مسایل، بسیار زیاد با مشکل روبهرو استیم.»
در دهۀ شست، شمار هندوان و سیکهـهای افغانستان به ۲۲۰ هزار میرسید. این شمار در حکومت مجاهدین به ۱۵ هزار رسید و در دورۀ طالبان هم، این شمار ثابت بود؛ اما چند سال پس از فروپاشی رژیم طالبان، تنها ۲ هزار تن این شهروندان در کشور ماندند. رقمی که اکنون به ۱۳۵۰ کاهش یافته است.
سیما ثمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید: «حالی همین تعداد که ماندهاند، توقع میرود که دولت افغانستان از اینها حمایت بسیار جدی بکند و از مردم خواست ما این است که باید برخورد بسیار انسانی و در مطابقت با کرامت انسانی با اینها داشته باشند.»
در هنگام تهیۀ این گزارش، دریافتیم که در حکومتهای پس از طالبان، هندوان و سیکهـهای افغانستان با نابسامانیهای بسیار روبهرو بودهاند. افزون بر ترک کشور، شماری از آنان ناچار به ترک برخی از ولایتها و کوچیدن به پایتخت نیز شدهاند. هلمند و کندهار نمونههایی از این ولایتها استند؛ اکنون هلمند، بهگونۀ کامل، از شهروندان هندو و سیکهـ خالی شدهاست و در کندهار هم، تنها یک خانواده بهسر میبرد.
شاهحسین مرتضوی، معاون سخنگوی رییسجمهور میگوید: «اهل هنود از شهروندان باعزت و صادق این وطن استند. حکومت وحدت ملی تمام تسهیلات لازم را برای اجرای مراسم مذهبی آنان در نظر گرفته و در بخشهای آموزشی و سایر عرصهها نیز خدمات لازم را در اختیار آنان قرار خواهد داد.»
با این همه، شهروندان هندو و سیکهـ، هنوز هم برای زیستن در افغانستان میکوشند؛ بازهم به آینده خوشبین استند و بر نیازبه ماندن شان در افغانستان و نیز بر برگشت مهاجران به کشور تأکید میورزند؛ چیزی که تنها با عرضه خدمات برابر از سوی حکومت، برای همه مردم، امکانپذیر خواهد بود.
دیدگاه تان در این باره