گروهی از خبرنگاران، به شمول کریم امینی خبرنگار طلوع‌نیوز، روز چهارشنبه با همراهی طالبان به مدرسۀ دشت ارچی که توسط یک حملۀ هوایی نیروهای هوایی افغانستان هدف قرار گرفت، رفتند.
این دیدار توسط ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، تنظیم شده بود و با این کار خبرنگاران توانستند تصویرهای دست اول را از محل حملۀ هوایی دریافت کنند.
پس از تماس‌های تلیفونی بسیار میان گروه خبرنگاران و طالبان، آنان توانستند بامداد روز چهارشنبه به این محل که حدود ۲۰ کیلومتر از شهر کندز فاصله دارد برسند.
پس از جداشدن از سرک اصلی، یک نمایندۀ رسانه‌یی طالبان، همراه با چهار مرد مسلح، با این گروه خبرنگاران دیدار کرد و آنان را تا قریۀ دفتانی ولسوالی دشت ارچی همراهی کردند. به گفتۀ کریم امینی، این فاصله ۵۰ دقیقه را در بر گرفت.
او گفت که خانه‌هایی که در محوطۀ قریۀ دفتانی موقعیت دارند به گونۀ آشکارا به دور مانده اند و بسیای از آن‌ها بسیار آسیب دیده‌اند.
آقای امینی می‌گوید که خبرنگاران توسط هارون، نمایندۀ رسانه‌یی طالبان، به پیش ملا شاکر، معاون والی نام نهاد طالبان در کندز، در قریۀ دفتانی برده شدند.
پس از یک دیدار کوتاه با ملا شاکر، یک گروه اعضای طالبان خبرنگاران را به محل حملۀ هوایی همراهی کرد.
آقای امینی می‌گوید که قریۀ دفتانی زیر ادارۀ طالبان است و پرچم این گروه در مرکز این قریه در اهتزاز است.
باشنده‌گان قریه می‌گویند که برخلاف اداعاهای حکومت، هیچ عضو طالبان در همایشی که روز دوشنبه برگزار شده بود، اشتراک نکرده بود.
حکومت ادعا می‌کند که یک گروه بزرگ اعضای طالبان، به شمول رهبران شان، در مدرسۀ این قریه گردآمده بودند تا یک حمله بر نیروهای امنیتی محلی در کندز را طراحی کنند.
هرچند باشنده‌گان و طالبان هردو این ادعا را رد می‌کنند و می‌گویند که در زمان حملۀ هوایی، در مدرسه دارالعلوم هاشمیه عمریه مراسم دستاربندی برگزار شده بود.
آقای امینی گزارش می‌دهد که به گفتۀ باشنده‌گان محل، در زمان حملۀ هوایی، بیش از دو هزار تن در این مراسم اشتراک کرده بودند. به گفتۀ او، افراد اشتراک کننده شامل علما از ولایت‌های گوناگون، مانند بغلان، سمنگان و کابل، بودند.
باشنده‌گان محل می‌گویند که مهمانان در این مراسم غیرنظامیان بودند اما طالبان مسؤول تأمین امنیت این همایش بودند.
این باشنده‌گان می‌گویند که حداقل چهار موشک توسط دو چرخبال نیروهای هوایی پرتاب شدند. به گفتۀ آنان، یک موشک به افرادی که در عقب این همایش نشسته بودند برخورد کرد و کودکان نیز در میان آنان بودند.
آنان می‌گویند که موشک دیگر به دیوار یک مکتب برخورد کرد، سومی به یک خانۀ غیرنظامیان برخورد کرد و چهارمی به بام یک خانه خورد.
یک خانه حدود ۱۰۰ متر از این همایش فاصله داشت.
باشنده‌گان به آقای امینی گفتند که نزدیک به ۱۰۰ غیرنظامی کشته شدند و ۱۵۰ تن دیگر زخم برداشته اند. اما، شناسایی این ارقام در مدت زمان محدودی که آقای امینی در این قریه بود دشوار بود.
به آقای امینی همچنان گفته شد که این دو چرخبال پس از پرتاب موشک‌ها، بر این محل آتش گشودند. آنان فیرهای شان را نزدیک به ۱۰ دقیقه ادامه دادند.
باشنده‌گان محل می‌گویند که مردم هم در حملۀ هوایی و هم در فیر کردن زخم برداشته بودند.
یک گواه رویداد گفت: «مجردی که ما غمی بچه خود را می‌خوردم، غم علما را می‌خوردم... من سرپرست دیگ‌ها بودم. از این جا که برآمدیم دیدیم که هیچ کس نیست. کُل مرده‌ها غلطیده‌گی است.»
یک باشندۀ این ولایت گفت: «وقتی به حویلی مسجد داخل شدم، وقتی توجه کردم، هواپیما از یک قسمت دوباره برگشت کرد و انداخت را آغاز کرد. هواپیما دوره نکرده است، در دورۀ اول دور خورد و انداخت را آغاز کرد.»
آقای امینی می‌گوید که در زمان دیدن از مدرسه، کوتی از دستارها، کلاه‌ها و بوت‌های پرخون را دید و به گفتۀ باشنده‌گان، این‌ها مربوط به قربانیان بودند.
به گفتۀ باشنده‌گان، مهمانانی که در این مراسم اشتراک کرده بودند بالای فرش‌های پلاستیکی نشسته بودند و زمانی که حملۀ هوایی انجام شد علما سخنرانی می‌کردند.
یک باشندۀ محل گفت که این قریه زیر ادارۀ طالبان است اما به گفتۀ او، قربانیان همه غیرنظامیان اند.
این باشنده گفت: «ای منطقه منطقۀ طالباست. در این انکاری کردن صحیح نیست. اما جلسات ما در ارتباط مراسم ما کاملاً ملکی است.»
آقای امینی زمانی که در مرکز این قریه بود گفت که نزدیک به نیمی از دکان‌ها در روز چهارشنبه بسته بودند. سه پرچم طالبان در مرکز این قریه در اهتزاز بودند.
آقای امینی همچنان دریافت که در این قریه دسترسی به پزشکان و سهولت‌های صحی اندک است و به گفتۀ او، قریۀ دفتانی و دور و بر آن، در یک شعاع ۳۰ کیلومتری، زیر اداره طالبان است.
این دیدار خبرنگاران پس از آن رُخ داد که گزارش‌های ضد و نقیض در بارۀ حملۀ هوایی به نشر رسیدند.
حکومت روزهای دوشنبه و سه شنبه ادعا کرد که این عملیات همایش طالبان را هدف قرار داد.
اما، باشنده‌گان و طالبان به زودی این ادعا را رد کردند و گفتند که غیرنظامیان در این رویداد کشته شده اند.
منابع ادعا می‌کنند که دشت ارچی یک مرکز کلیدی برای طالبان است و بخش‌های زیاد این ولسوالی زیر ادارۀ این گروه استند.
همچنان منابع امنیتی می‌گویند که قریۀ دفتانی در هفت سال اخیر زیر ادارۀ طالبان است.
وزارت دفاع ملی روز سه شنبه تصویرهایی را به نشر رساند که ساعاتی پیش از این رویداد را نشان می‌دادند. محمد رادمنش سخنگوی این وزارت در یک نشست خبری گفت که چرخبال‌هایی که این حملۀ هوایی را انجام دادند بر مردم در آن جا آتش نگشودند بل بر طالبان آتش گشودند.
اما، پس از آن که گزارش‌های بیشتر در بارۀ تلفات غیرنظامیان به نشر رسیدند، رییس‌جمهور اشرف غنی هیئتی را برای بررسی این رویداد گماشت. او مقام‌های ارشد را در این هیئت شامل ساخت.
هیئت معاونت سازمان ملل در افغانستان همچنان اعلام کرد که تیمی را برای بررسی این رویداد گماشته است.
به گفتۀ حکومت، در این حملۀ هوایی، ۵۰ طالب کشته شدند و ۱۵۰ تن دیگر زخم برداشتند.