دیدهبان حقوقبشر، در گزارش تازهیی که امروز (پنجشنبه، ۹عقرب) نشر کرده، خواستار خلع سلاح و منحلسازی آن نیروهای ویژۀ امنیت ملی و گروههای شبهنظامی خارج از چارچوب دولت شدهاست که از سوی سازمان استخبارات مرکزی امریکا (سیآیای) در افغانستان پشتیبانی میشوند.
در این گزارش، نیروهای ویژۀ امنیت ملی و قطعۀ محافظت خوست که از پشتیبانی سیآیای برخوردار استند، به «جرایم جنگی» و «تخطی» های جدی بهشمول کشتن غیرنظامیان در عملیاتهای شبانه متهم شدهاند.
برات خان که در روستای قچی ولسوالی کلکان کابل زندهگی میکند، ادعا دارد که در حدود دو ماه پیش، یکی از بستگانش که که بشیر نام داشت و در لوی سارنوالی راننده بود، شب هنگام از سوی نیروهای ویژۀ امنیت ملی در این روستا آماج قرار گرفت و جان باخت.
برات خان در این بار گفت: «چهار طرف خانۀ شان [بشیر] را محاصره میکند. وقتی که از کلکین بیرون میبیند، یک مرمی میزنند در صندوق سینهاش بعد میروند.»
در همین حال، کمیسیون مستقل حقوقبشر افغانستان نیز تلفات غیرنظامیان در نبردها در کشور را نگران کننده میداند و از طرفهای درگیر میخواهد که به غیرنظامیان آسیب نرسانند.
نعیم نظری، معاون کمیسیون مستقل حقوق بشر گفت: «به هیچ وجه نمیتواند توجیهپذیر باشد و مورد قبول مردم افغانستان واقع شود. دولت افغانستان، مسؤولیت دارد تا در جریان عملیاتهای نظامی اصول و معیارهای حقوق بشردوستانه بینالمللی را به شکل کامل رعایت بکند.»
دیدهبان حققبشر، گفتهاست که نیروهای قطعات (۰۱- ۰۲- ۰۳ – ۰۴) که در ظاهر زیر ادارۀ امنیت ملی فعالیت میکنند، اما در اصل از سوی سازمان استخبارات مرکزی امریکا حمایت و تمویل میشوند و نیز به دستور همین سازمان پس از آموزش، عملیاتهای شان را راه اندزی میکنند.
در همین حال، شورای امنیت ملی افغانستان میگوید که این گزارش دیدهبان حقوقبشر برخی از حقیقتها را بیان کردهاست اما اشتباهاتی نیز دارد.
کبیر حقمل، سخنگوی شورای امنیت ملی گفت: «گزارش، بعضی از حقایق را هم رونما ساخته و دارای بعضی معلومات اشتباه هم میباشد. ما همه این موارد را مطالعه و ارزیابی میکنیم و جواب مفصل آن را هم ارایه میکنیم.»
این نگرانیها در حالی مطرح میشوند که بربنیاد گزارش اخیر سازمان ملل متحد، تلفات غیرنظامیان در عملیاتهای شبانه و حملههای هوایی در ماههای اخیر بهگونۀ بی پیشینهیی افزایش یافتهاست.