ساعت هشت و نیم بامداد یکی از روزهای بهار امسال است که در بیرون ساختمان ولسوالی گُربز ولایت خوست، با جوان‌ترین ولسوال این ولایت روبه‌رو می‌شویم.
کسی که اکنون سی ساله است و در چهارسال اخیر، در چهار ولسوالی خوست، ولسوال بوده است.
عبدالحی زازی، باشندۀ ولسوالی زازی میدان خوست که دانش‌آموخته رشته شرعیات است، از پنج ماه بدین‌سو، به حیث ولسوال گربُز کار می‌کند.
او پیش از این، در ولسوالی‌های باک، موسی‌خیل و نادرشاه کوت ولایت خوست ولسوال بود. پدرش که یک افسر پولیس بود، پنج سال پیش در یک حملۀ انتحاری در خوست جان باخت. پنج برادرش به پیروی از پدر، لشکری شدند؛ اما خودش خواست کشوری بماند.
وی متأهل است و سه پسر و یک دختر دارد که همه خُردسال استند. آرزو دارد در آینده، فرزندانش هم یا عضو نهادهای امنیتی شوند و یا هم استادان دانشگاه باشند.
زازی دربارۀ چگونگی یک حکومت‌داری موفق می‌گوید: «آن مأمور دولت، یک مأمور موفق و پیروز است که به مشکلات مردم در زمانش رسیده‌گی کند. نباید بگوید که اکنون رسمیات است یا غیر رسمیات! شب و روز باید به حل مشکلات مردم بپردازد.»
باشنده‌گان ولسوالی گربُز که در این روز، در نشستی در مرکز این ولسوالی گرد آمده‌اند، به آنچه که تلاش‌ها در باره جابجایی دانش‌آموخته‌گان و جوانان در کرسی‌های دولتی دانسته می‌شود، خوشبین استند.
گل‌شاه خان، دکان‌دار سی و پنج ساله‌یی که در این نشست حضور دارد، بدین باور است که تجربه و عمل‌کرد مأموران گماشته شده در مقام‌های دولتی، می‌تواند کارها را در نهادها بهبود و سرعت بخشد.
او در این باره می‌افزاید: «در بخش کار، به یک شخص شجاع نیاز است. کسی در برابر وطن و مردم و کارش، شجاعت عمل داشته باشد؛ چه جواب باشد و چه بزرگ.»
بیت‌الله چهل و سه ساله که برای حل مشکلی به ولسوالی گُربز آمده است، پیکار با فساد اداری را در نهادهای دولتی، از نیازهای اساسی برای پیشرفت‌ها در زمینه حکومت‌داری می‌داند: «کسی که با فساد و یا با واسطه در جایی مقرر شود، باز او وظیفه‌اش را به خوبی اجرا کرده نمی‌تواند.»
در این میان، مقام‌های محلی در خوست می‌گویند که در نظر دارند، برخی از دوره‌های آموزشی مدیریت نوین را برای کارمندان برحال دولتی و نیز دوره‌های کارآموزیی را برای جوانان، به راه بیندازند تا در نهادهای دولتی، هماهنگی بیشتری به‌میان آید.
حلیم فدایی، والی خوست در این باره می‌گوید: «در این صورت است که ما می‌توانیم برای مردم، خدمات محسوس و ملموسی را ارایه بداریم.»
ولسوالی گُربز خوست، در بیست کیلومتری جنوب شرق این ولایت واقع شده است و جمعیت آن در حدود پنجاه هزار تخمین زده می‌شود. بیشتر باشنده‌گان این ولسوالی کارهای شخصی و بازرگانی دارند و بسیاری از جوانان روستاهای دور دست این ولسوالی، در بیرون از افغانستان، کار می‌کنند.