Skip to main content
تازه‌ترین خبرها
تصویر بندانگشتی

نگاهی به میراث اصلاحات سیاسی و اجتماعی شاه امان الله خان

شاه امان الله پس از یک سفر شش ماهه به کشورهای اروپایی و آسیایی برنامه‌های اصلاحی  سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی را در کشور آغاز کرد که شماری از این برنامه‌ها واکنش‌هایی را برانگیخت.

 شماری از پژوهشگران با ان که برخی از برنامه‌های اصلاحی وی را میستایند اما به این باورند که شاه این برنامه‌های اصلاحی را در هنگامی اغاز کرد که مردم برای پذیرفتن آن آماده نبودند و از همین رو این برنامه‌ها با شکست روبرو شدند.

در همین حال، شاه دخت هندیا، دختر شاه امان الله می‌گوید شاه برای توسعه اقتصادی و رفاه مردم کارهای بسیاری انجام داد اما صد سال پس از وی هنوز هم افغانستان زنده‌گی بهتری نسبت به کشورهای همسایه اش ندارد.

برگزاری لویه جرگه و تصویب نخستین قانون اساسی افغانستان، اعلام نظام شاهی مشروطه، از میان رفتن برده داری، اجباری شدن آموزش، ممنوع شدن کارهای اجباری، ساخته شدن مکتب‌ها، فرستاده شدن جوانان دختر و پسر برای تحصیلات به بیرون از افغانستان، از مهمترین اصلاحاتی بودند که شاه امان الله پس از سفرهای خارجی در افغانستان به میان آورد. 

 آگاهان و پژوهشگران اصلاحات  وی را با تندروی‌هایی همراه میدانند. 

خلیل رومان- پژوهشگر گفت:«اصلاحات زیادی ره در عرصه عرضی، در عرصه اجتماعی، در عرصه مالیات و گمرکات، و اینا اصلاحات را به وجود آوردند که امو حساسیت ترین برانگیزش که رفع حجاب بود از یک طرف و فرستادن دختر خانم ها به خارج از کشور.»

اکرم خپلواک، مشاور پیشین رییس‌جمهور گفت:«امپراطوری وقت بریتانیا تلاش کرد در مقابل هر گونه برنامه اصلاحی شاه از داخل مقاومت ایجاد کند، دومین مشکل اساسی کسانی بودند که احساسات بسیاری مقدس داشتند و از آنها در برابر وی استفاده کردند و سومین علت ناکامی این بود که مردم از مسایل ناآگاه باقی مانده بودند.»

 رفع حجاب زنان و برابری زنان و مردان در برابر قانون از اصلاحات شاه امان الله بودند. ملکه ثریا همسر شاه، پس از ان که با از سفر برگشت، بی چادر ظاهر شد و زنان برای چادر نپوشیدن تشویق شدند. تمامی مردان مجبور بودند تا دربیرون دریشی بپوشند، که این اصلاحات شاه واکنش های تند مردم به ویژه ملا ها را در پی داشت.

رمضان بشر دوست- عضو مجلس نماینده‌گان گفت:«کارها و اشتباهاتی که امان الله مرتکب شد به نظر من این است که اول قدرت را کلش دست خود گرفت و ای جنبش مشروطه خواهی ره ازی دور کردند و ای ره منزوی کردند و دیگر در کتابی که چند وقت پیش من خواندم  اشتباه بزرگی که امان الله خان کرد وقتی که از فرانسه برگشت یک غرور و تکبری که گفت ایره گرفته بود که دگه مشاورین خوده، افرادی که در اطرافش بود ایره به قدرت رسانده بود با ای همکاری میکردند اونا ره نمیشنیدند حتی تا جایکه من خواندم خود محمود طرزی به عنوان شخص منزوی از قدرت دور شد.»

 شاه دخت هندیا دختر شاه امان الله می‌گوید شاه هنگامی که در تبعید بود، به برنامه‌های اصلاحی یی می اندیشید که باید افغانستان را به خود بسنده‌گی برساند. 

این دختر شاه می افزاید که شاه برای برابری زنان و مردان و آموزش زنان تاکید داشت.

شاه دخت هندیا گفت:«فرق نمیدید مابین مرد و زن به ای اندازه وقتی سومی خواهرم ملیحه به دنیا امد که داکتر طب و جراح اولین زن افغان که داکتر طب جراح شد.»

اگاهان می‌گویند که برخی از برنامه‌های اصلاحی شاه امان الله در آن زمان با روحیهٔ مردم سازگاری نداشت و زمینه را برای شورشگری در برابر سلطنت وی فراهم ساخت.

نگاهی به میراث اصلاحات سیاسی و اجتماعی شاه امان الله خان

 شاه دخت هندیا دختر شاه امان الله می‌گوید شاه هنگامی که در تبعید بود، به برنامه‌های اصلاحی یی می اندیشید که باید افغانستان را به خود بسنده‌گی برساند. 

تصویر بندانگشتی

شاه امان الله پس از یک سفر شش ماهه به کشورهای اروپایی و آسیایی برنامه‌های اصلاحی  سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی را در کشور آغاز کرد که شماری از این برنامه‌ها واکنش‌هایی را برانگیخت.

 شماری از پژوهشگران با ان که برخی از برنامه‌های اصلاحی وی را میستایند اما به این باورند که شاه این برنامه‌های اصلاحی را در هنگامی اغاز کرد که مردم برای پذیرفتن آن آماده نبودند و از همین رو این برنامه‌ها با شکست روبرو شدند.

در همین حال، شاه دخت هندیا، دختر شاه امان الله می‌گوید شاه برای توسعه اقتصادی و رفاه مردم کارهای بسیاری انجام داد اما صد سال پس از وی هنوز هم افغانستان زنده‌گی بهتری نسبت به کشورهای همسایه اش ندارد.

برگزاری لویه جرگه و تصویب نخستین قانون اساسی افغانستان، اعلام نظام شاهی مشروطه، از میان رفتن برده داری، اجباری شدن آموزش، ممنوع شدن کارهای اجباری، ساخته شدن مکتب‌ها، فرستاده شدن جوانان دختر و پسر برای تحصیلات به بیرون از افغانستان، از مهمترین اصلاحاتی بودند که شاه امان الله پس از سفرهای خارجی در افغانستان به میان آورد. 

 آگاهان و پژوهشگران اصلاحات  وی را با تندروی‌هایی همراه میدانند. 

خلیل رومان- پژوهشگر گفت:«اصلاحات زیادی ره در عرصه عرضی، در عرصه اجتماعی، در عرصه مالیات و گمرکات، و اینا اصلاحات را به وجود آوردند که امو حساسیت ترین برانگیزش که رفع حجاب بود از یک طرف و فرستادن دختر خانم ها به خارج از کشور.»

اکرم خپلواک، مشاور پیشین رییس‌جمهور گفت:«امپراطوری وقت بریتانیا تلاش کرد در مقابل هر گونه برنامه اصلاحی شاه از داخل مقاومت ایجاد کند، دومین مشکل اساسی کسانی بودند که احساسات بسیاری مقدس داشتند و از آنها در برابر وی استفاده کردند و سومین علت ناکامی این بود که مردم از مسایل ناآگاه باقی مانده بودند.»

 رفع حجاب زنان و برابری زنان و مردان در برابر قانون از اصلاحات شاه امان الله بودند. ملکه ثریا همسر شاه، پس از ان که با از سفر برگشت، بی چادر ظاهر شد و زنان برای چادر نپوشیدن تشویق شدند. تمامی مردان مجبور بودند تا دربیرون دریشی بپوشند، که این اصلاحات شاه واکنش های تند مردم به ویژه ملا ها را در پی داشت.

رمضان بشر دوست- عضو مجلس نماینده‌گان گفت:«کارها و اشتباهاتی که امان الله مرتکب شد به نظر من این است که اول قدرت را کلش دست خود گرفت و ای جنبش مشروطه خواهی ره ازی دور کردند و ای ره منزوی کردند و دیگر در کتابی که چند وقت پیش من خواندم  اشتباه بزرگی که امان الله خان کرد وقتی که از فرانسه برگشت یک غرور و تکبری که گفت ایره گرفته بود که دگه مشاورین خوده، افرادی که در اطرافش بود ایره به قدرت رسانده بود با ای همکاری میکردند اونا ره نمیشنیدند حتی تا جایکه من خواندم خود محمود طرزی به عنوان شخص منزوی از قدرت دور شد.»

 شاه دخت هندیا دختر شاه امان الله می‌گوید شاه هنگامی که در تبعید بود، به برنامه‌های اصلاحی یی می اندیشید که باید افغانستان را به خود بسنده‌گی برساند. 

این دختر شاه می افزاید که شاه برای برابری زنان و مردان و آموزش زنان تاکید داشت.

شاه دخت هندیا گفت:«فرق نمیدید مابین مرد و زن به ای اندازه وقتی سومی خواهرم ملیحه به دنیا امد که داکتر طب و جراح اولین زن افغان که داکتر طب جراح شد.»

اگاهان می‌گویند که برخی از برنامه‌های اصلاحی شاه امان الله در آن زمان با روحیهٔ مردم سازگاری نداشت و زمینه را برای شورشگری در برابر سلطنت وی فراهم ساخت.

هم‌رسانی کنید