در این روزها، آلودهگی هوا همانند هراس افگنی، تهدیدی در برابر زندهگی باشندهگان کابل دانسته میشود.
محمد یعقوب که در شهر کابل دکان دارد، میگوید آلودهگی هوای این شهر اورا مریض ساخته است: «صبح که ما میخیزیم، در پوز ما ماسک است تا نُه بجه شب.»
شمار بیماران برخاسته از آلودهگی هوا در یک شفاخانه پایتخت به صدها تن در هر بیست و چهار ساعت میرسد. در اوضاعی که بسیاری هم به گونه خصوصی به پزشکان و دواخانه ها رو میآورند.
شاه ولی، یکی از باشندهگان کابل در این باره میگوید: «به خاطر همین آلوده گی هوا، تکلیف به طفل هایم هم پیدا شده، از هفت بجه آمده ام کلینیک.»
حسینه، باشندۀ دیگر کابل نیز میافزاید: «دخترکم بی اندازه مریض است. چند دفعه پیش داکتر آوردمش، جور نشد. سینه و بغل است.»
فرارسیدن زمستان خشک و بی بارنده گی، کارگیری از مواد سوخت کم کیفیت و نیز آتش زدن زباله ها از سوی کسانی در هرگوشه و کنار شهر، از علت های اصلی آلوده گی هوای پایتخت گفته می شوند - چیزی که با فرا رسیدن شب، بیشتر می توان گواهش بود.
محمد صادق که میگوید از صبح تا شام در این آلودهگیها به سر میبرد، از چندی بدین سو، به نفس تنگی دچار شده است و برای رسیده گی به وضع بهداشتی اش، باید همواره زیر درمان باشد: «هوا خراب است و مشکل تنفسی پیدا کرده ام. مجبور استم که هر دو روز یا سه روز بعد، پیش داکتر بروم.»
اما برای رویارویی با تهدیدهای برخاسته از آلوده گی هوا، هر فرد چه کارهایی را باید انجام بدهد؟ آیا تنها کارگیری از روبندهای بهداشتی و جلوگیری از سوزانیدن زباله ها و مواد سوخت کم کیفیت، می تواند در این راستا، بسنده باشد؟
محمد کاظم همایون، رییس برنامه های اداره ملی حفاظت از محیط زیست در این باره گفت: «پس از هر یک ساعت یا دو ساعت، باید دست و روی خود را بشویند، از بهر این که آلاینده ها به اندازه یی ریزه استند که می توانند از طریق جلد هم انسان ها را تهدید بکنند، به این خاطر انسان ها تدابیر خود را از این بخش هم داشته باشند، چشم های خود را همیشه باید پس از یک ساعت بشویند، پاک بکنند، دهن خود را غرغره بکنند.»
افغانستان در چند سال اخیر، با معضل آلودهگی هوا و گرمای زمین، بیشتر روبهرو بوده است و برنامههایی هم که برای حل این معضل روی دست گرفته شده اند، اثرگذار دانسته نشده اند.
هفته پیش، یک نهاد امریکایی در گزارشی، افغانستان را در میان ده شهری قرار داد که به گفته این نهاد، دارای آلوده ترین هوا استند.