همزمان با سرعت بخشیدن روند آزادی زندانیان طالبان از زندانهای دولتی، چگونهگی شفافیت در این روند، با پرسشهایی روبهرو شدهاست.
در هفتههای اخیر، نشانههایی هم دیده شدهاند که در برخی از حالتها، شماری از زندانیان طالبان در چارچوب روندهای دیگری، از زندانها آزاد شدهاند.
به روز جمعه نیز، دستهیی از زندانیان حزب اسلامی گلبدین حکمتیار از بازداشتگاه بگرام و زندان پلچرخی آزاد شدند که در میان شان، شماری از اعضای گروه طالبان دیده میشدند.
محمد افضل، باشندۀ ننگرهار که روز جمعه زیرنام زندانی حزب اسلامی آزاد شد، میگوید که او به جرم همکاری با طالبان بازداشت شده بود: «مدت بیست سال میشود قید داشتم، یازده سال را سپری کردم، نُه سال دیگر را به حساب پروسه حکمتیار برآمدیم... به جرم طالب گرفته بودندم... بلی با طالبان بودم.»
حکومت افغانستان، روز جمعه ۱۶۴ زندانی حزب اسلامی را از زندانهای بگرام و پلچرخی آزاد کرد.
پیش از این در باره کیستی شماری از کسانی که زیر نام زندانیان طالبان از سوی حکومت رها شده اند، شک و تردیدهایی ابراز شده اند و حتا خود طالبان هم در این باره، انتقادهایی داشته اند.
سید اسحاق گیلانی، رهبر نهضت همبستگی ملی افغانستان گفت: «در بین اینها، قسمی که گفتم، جنایتکاران را هم آزاد ساختند که این به هیچصورت طالب به آن خوش نمیشود و نه ملت افغانستان. اینها کوشش کنند که یک مقدار سر این مطالعه داشته باشند و دقیق همان کسانی را که آزاد کنند که طالب خواسته.»
دفتر شورای امنیت ملی، تأکید میورزد که آزادی زندانیان از زندانهای دولتی، بربنیاد فهرستهایی که از نامهای این زندانیان در دست استند، انجام مییابد.
جاوید فیصل، سخنگوی شورای امنیت ملی بیان داشت: «روند رهایی زندانیان طالب براساس همان فهرستی به پیش میرود که از سوی گروه فنی طالبان به گروه فنی حکومت افغانستان در کابل داده شده بود.»
در چنین اوضاعی، رییس شورای عالی مصالحه ملی، تبادله زندانیان را میان حکومت و طالبان، از نشانههای خوب در روند صلح در کشور میداند.
عبدالله عبدالله میافزاید: «تبادله زندانیان که به رقم بسیار قابل ملاحظه صورت گرفت؛ اینها شرایط مساعدی را ایجاد کرده.»
آزادسازی زندانیان از زندانهای دولتی و طالبان، از پیشزمینههای اصلی برای آغاز گفتوگوهای میانافغانان بهشمار میرود. از میان پنجهزار زندانی طالبان که این گروه خواهان رهایی آنان است، تاکنون حکومت در حدود دوهزار تنشان را آزاد کردهاست.
در مقابل، طالبان هم از میان هزار زندانی حکومت که در بند این گروه استند، در حدود چهار صد تن آنان را رها کردهاند.