در سال ۲۰۲۴، بخش فرهنگی افغانستان شاهد اقدامهای قابل توجهی بود که شامل بازسازی بناهای باستانی، ثبت و کشف آثار تاریخی، و نمایش آثار باستانی میشود.
آثار تاریخی نماد هویت ملی هر کشور هستند، و افغانستان بهعنوان کشوری غنی از نظر آثار تاریخی و فرهنگی، جایگاه ویژهای در سطح جهان دارد.
براساس آمار، وزارت اطلاعات و فرهنگ در جریان سال ۲۰۲۴ از قاچاق ۵۳۸ قلم آثار تاریخی جلوگیری کرده است.
این آثار تاریخی پس از شناسایی و تثبیت، به موزیمهای مربوطه در ولایتهای مختلف کشور منتقل شدهاند.
آثار فلزی، آثار دوره برنز، آثار دوره اسلامی شامل وسایل، حربی، مسکوکات و زیورآلات از اثرهایی بودند که در سال ۲۰۲۴ از قاچاق آن به بیرون از کشور جلوگیری شد.
خبیب غفران سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ در اینباره گفت: «وزارت اطلاعات و فرهنگ از قاچاق ۵۳۸ اثر تاریخی جلوگیری کرده است. این آثار شامل وسایل فلزی، آثار دوره برنز، و آثار دوره اسلامی مانند وسایل حربی، مسکوکات و زیورآلات هستند.»
درکنار کشف ساحات تاریخی درجریان این سال شماری از باشندگان و فرهنگیان در ولایتهای بامیان، ارزگان، بدخشان، نیمروز وبرخی از ولایتهای دیگر از تخریب آبدههای تاریخی نگرانی کرده بودند.
تمام کشورهای جهان آثار و ساحات تاریخی و باستانی خود را دارند، اما برخی تحولات باعث شده است که این آثار و ساحات از دید عموم پنهان بمانند.
در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۵۰ ساحه تاریخی و باستانی در ولایتهای مختلف کشور کشف و ثبت شدهاند.
از جمله این ساحههای کشف شده میتوان به۹۰ ساحه در ولایت جوزجان، ۲۰ ساحه در ولایت هلمند و ۱۳ ساحه در ولایت فراه اشاره کرد.
فقیر میوند مشاور ارشد پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ دراینباره گفت: «من امیدوار هستم که با آبدات تاریخی افغانستان با مسوولیت همراهاش رفتار شود و در پیدا کردن و در جستجواش با متخصص و با مهارت کمک خواسته شود تا اینها را بیرون بکشند و به نمایش بگذارند.»
مرمت و بازسازی بناهای تاریخی یکی از ارزشمندترین شاخههای معماری است که باعث میشود تا یک آبده تاریخی سالیان زیادی دوام پیدا کند.
در جریان این سال، بیش از ۸ آبده تاریخی در ولایتهای هرات، بامیان، قندهار، غزنی و کابل بازسازی شدهاند.
آغاز استحکامکاری منار جام غور، پیشرفت ۸۰ درصدی کار بازسازی بالاحصار کابل و آغاز کار بازسازی آرشیف ملی از مکانهای بازسازی شده در این سال بودند.
محمد حسیب نسیمی رییس حفظ و ترمیم آبدات تاریخی گفت: «ریاست حفظ و ترمیم آبدات تاریخی در سال ۱۴۰۳ از ابتدای سال تاکنون روی بازسازی حدود پانزده آبده تاریخی کار کرده است. خوشبختانه بازسازی بیش از هشت آبده تکمیل شده و کار روی پنج آبده دیگر جریان دارد. همچنین در هفته جاری کار بازسازی سه آبده تاریخی دیگر ممکن است تکمیل شود.»
عبدالرحمن احساس آگاه مسایل فرهنگی گفت: «در نگهداری آن هرچه عاجل تر اقدام صورت گیرد و این وظیفه وزارت اطلاعات و فرهنگ است چون این آبده تاریخی ثبت یونسکو نیز است.»
در این سال وزارت اطلاعات و فرهنگ کمیتههایی را برای بازسازی مکانهای تاریخی و حفظ ارزشهای فرهنگی و زبانهای ملی کشور ایجاد کرده است.
دیدگاه تان در این باره