وزارت زراعت، آبیاری و مالداری در واکنش به گفته‌‌های مقام‌های ایرانی که گویا افغانستان کمبود گندم خود را از ایران به گونه قاچاق تهیه می‌کند، گفته است که افغانستان نیاز به قاچاق گندم ندارد و گندم مورد نیاز خود را به گونه قانونی از آسیای میانه وارد می‌کند.

مصباح الدین مستعین، سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری گفت: «هیچ نیاز نیست که ما از یک کشور و یا از کشور همسایه گندم بیاوریم، همه را به گونه قانونی وارد می‌کنیم.»

خانجان الکوزی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری گفت: «گندم زعفران نیست، گندم پودر نیست که یک کیلو یا دو کیلو کسی قاچاق کند، گندم میلیون‌ها تُن می‌شود و از طریق قطار و لاری می‌آید.»

پیش از این وزیر جهاد و کشاورزی ایران گفته است که یکی از کشورهای همسایه کمبود گندم خود را از ایران به گونه قاچاق برآورده می‌کند.

محمد قربانی، معاون وزیر جهاد کشاورزی ایران گفته است: «ما سالانه قاچاق گندم و آرد غیر مکشوفه هم داریم، یعنی رصد نشده که حالا از مجاری مختلف به کشورهای همسایه منتقل می‌شود. ما گندم که کیسه ۳۸ هزار تومان ارز را به ۸۰۰ صد هزار تومان در بیرون از مرزها قیمت اش است.»

پیش بینی می‌شود که امسال به دلیل خشکسالی میزان تولید گندم در ولایت‌های مختلف افغانستان کاهش یابد.

اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری می‌گوید که بنابراین مشکل، سکتور خصوصی کشور میزان واردات گندم از آسیایه میانه را افزایش خواهد داد و در حال حاضر روزانه بیش از ده هزار تُن گندم از بندر آقینه و حیرتان وارد کشور می‌شود.

خانجان الکوزی، در این باره گفت: «تجار و سرمایه‌گذار تدابیر گرفته و ما ۹۹ تا ۹۵ درصد گندم مورد نیاز خود را از قزاق و ازبیکستان و روسیه خریداری می‌کنیم.»

روسیه و اوکراین از مهم ترین کشورهای صادر کننده گندم و روغن در جهان شمرده می‌شوند و جنگ اوکراین سبب شده است تا بهای این دو قلم مواد خوراکی افزایش یابد.

آمارهای اداره احصایه و معلومات نشان می‌دهد که افغانستان سالانه بین چهار تا پنج میلیون تُن گندم تولید می‌کند، اما در سال که گذشت، میزان تولید گندم در کشور نزدیک به یک میلیون تُن کاهش یافته است و در سال روان هجری خورشیدی نیز پیش بینی می‌شود که میزان تولید گندم کاهش یابد.