در حال حاضر، موترهای باربری پاکستان تا مرزهای کشور کالاهای بازرگانی را انتقال میدهند و موترهای باربری افغانستان حق انتقال کالاهای بازرگانی را به آنسوی مرز در پاکستان ندارند.
این مشکل و دهها مشکل دیگر در بخش ترانزیت میان افغانستان و پاکستان، سبب شده اند در دوسال اخیر ارزش بازرگانی سالانه افغانستان و پاکستان از سه میلیارد دالر در سال به حدود یک میلیارد دالر در سال کاهش یابد و در حال حاضر پاکستان شریک نخست بازرگانی افغانستان نیست.
در ماههای اخیر، همزمان با گرمی دوبارۀ روابط میان افغانستان و پاکستان، پنج گروۀ کاری میان دو کشور ایجاد شده اند که دو گروۀ آن روابط بازرگانی و ترانزیتی را میان دو کشور مدیریت خواهند کرد.
اتاق تجارت و صنایع، میگوید که برای حل مشکلات ترانزیتی میان افغانستان و پاکستان برگزاری نشست نظارتی توافقنامۀ ترانزیتی و بازرگانی افغانستان و پاکستان (آپتیکا) نیاز اساسی است. چیزیکه آگاهان امور در پاکستان نیز به آن امیدوار هستند.
خانجان الکوزی، معاون اتاق تجارت و صنایع در این باره میگوید: «علاقه مندی پاکستان به برگزاری نشست (آپتیکا) بسیار زیاد است و پاکستان خود میخواهد که مشکلات ترانزیتی و بازرگانی میان دو کشور هرچه زودترحل شوند، اما معلوم نیست که وزارت تجارت و صنایع چه زمانی این نشست را برگزارخواهند کرد.»
در همین حال، شماری از آگاهان امور پاکستان که برای بحث روی مشکلات دو کشور به کابل آمده بودند، نیز به حل مشکلات ترانزیتی و بازرگانی افغانستان و پاکستان خوشبین اند.
قاضی همایون، دیپلومات بازنشستۀ پاکستان میگوید: «من امیدوارهستم که هرچه زودترمشکلات ترانزیتی میان دوکشور با برگزاری نشستهای مقامهای دو کشور حل شوند و این کار، به سود مردم هر دو کشور است. اکنون در این بخش، تغییرات لازم در مفکوره های حکومت های افغانستان و پاکستان بوجود آمده است.»
همزمان با این، شماری از آگاهان اقتصاد، با وجود بیباوریهای افغانستان به حل مشکلات ترانزیتی از سوی پاکستان، از حکومت میخواهند که برای توازن بازرگانی میان کشورهای منطقه، باید فرصتها را ازدست ندهد.
مزمل شینواری، کارشناس امور بازرگانی جهانی گفت: «دریافت راههای حل برای مشکلات ترانزیتی با پاکستان باید در اولویت کاری حکومت افغانستان باشد؛ چون در موجودیت راه های بدیل بازرگانی با منطقه، راه های پاکستان برای افغانستان مهم است و پاکستان مطابق به کنوانسیونهای موجود منطقهیی باید افغانستان را برای بازرگانی با جهان راه دهد.»
این در حالی است که پیش از این، وزارت تجارت و صنایع گفته است که برای راه اندازی نشست نظارتی توافقنامۀ ترانزیتی و بازرگانی افغانستان و پاکستان، آمادهگی دارند و به زودی این نشست در کابل راه اندازی خواهد شد.
این وزارت همچنان گفته است که در نشست مشترک با نماینده گان پاکستانی یکی از خواستهای آنان برای شامل هند در این توافقنامه خواهند بود، اما اکنون معلوم نیست که با درنظرداشت این که بازشدن راه چابهار بروی ترانزیت کالاهای هند به افغانستان و آسیایی میانه این موضوع در نشست آینده میان دو کشور مطرح خواهند شد یا خیر.