یافتههای اخیر کمیته نظارت وارزیابی مبارزه با فساد اداری که دربارۀ گمرکها و نهادهای مالیه گیری روز گذشته (یک شنبه ۸سرطان) پخش شده است، نشان میدهد که درسال ۲۰۱۸ میلادی شهروندان یک میلیارد و شش صدو پنجاه میلیون دالر به نهادهای دولتی رشوه داده اند درحالیکه در این سال در آمدهای ملی کشور در حدود دونیم میلیارد دالر رسیده است و به این حساب، افغانان درسال ۲۰۱۸میلادی نزدیک به کُل درآمدهای ملی، درنهادهای دولتی رشوه دادهاند.
در یافتههای این کمیته، دربخش گمرکها و مالیات کشور آسیب پذیریهای بزرگی وجود دارند.
درهمین حال، مسوولان دیده بان شفافیت میگویند که ارزش رشوههای سالانه در افغانستان به دومیلیارد دالر میرسد. چیزی کمتراز تمام درآمدهای سالانه ملی کشور.
میوند روحانی، رییس دبیرخانه کمیته نظارت و ارزیابی مبارزه با فساد اداری میگوید که:"به اساس گزارش ۲۰۱۸ دیدبان شفافیت درتمام افغانستان یک عشاریه شش پنج میلیارد دالررشوه داده شده اندکه این رقم مخصوص گمرکها نمیباشد."
دیده بان شفافیت اندازه رشوه سالانه را درکشور در حدود دومیلیارد دالر میگوید و میافزاید که سالانه در حدود یک میلیارد دالردر گمرکها حیف ومیل میشود.
ناصر تیموری، پژوهشگردیدبان شفافیت افغانستان میگوید که ":درحدود دومیلیارد دالر ازمردم رشوه گرفته میشود واین شامل فساد کلان که درتدارکات است ویا دربخش غصب جایدادها نیست."
ازسویی هم اعضای اتاق تجارت وسرمایه گذاری میگوید که به علت وجود فساد درگمرکها و رشوه ستانیها سالانه پول هنگفتی را از دست میدهد.
زلمی عظیمی، معاون اتاق تجارت وسرمایه گذاری ننگرهار میگوید که :"یک فرد به پنج صد هزاردالر به مدیریت مقرر میشود ویا ازسوی مافیا مقرر میشود معلوم دار است که این شخص به جیب خود کارمیکند ودرآمدهای ملی را میدزدد."
نهادهای مبارزه با فساد میگویند که رشوه گیری و رشوه دهی درنهادهای دولتی به ویژه درگمرکها و نهادهای مالیه دهی، نظام مالی کشور را سخت آسیب زده اند.