شماری از نهادهای ناظر بر انتخابات، میگویند که با بسیاری از پروندههای اتهامهای فساد در انتخابات مجلس نمایندهگان سیاسی برخورد شدهاست.
به گفتۀ این نهادها، برخورد سیاسی با این پروندهها، مردم را بر انتخابات و نهادهای عدلی و قضایی بیباور میسازد.
مسؤولان در این نهادها، میگویند با آنکه بیش از پانزده ماه از برگزاری انتخابات مجلس نمایندهگان میگذرد، لوی سارنوالی تاکنون پروندههای فساد را در این انتخابات نهایی نساختهاست.
یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان در این باره گفت: «سرانجام به محاکم راجع شود و محاکم در مطابقت به قانون تصمیم خودرا داشته باشند.»
صغرا سعادت، عضو بنیاد انتخابات شفاف افغانستان نیز بیان داشت: «باورمند به این بودیم که اگر بهصورت درست به قضایا رسیدهگی میشد حتا باید در چهرههایی که در پارلمان افغانستان راه پیدا کردند؛ تغیرات گستردهیی میآمد.»
این در حالی است که پروندۀ اتهامهای فساد و کم و زیاد کردن آرا در انتخابات مجلس نمایندهگان بدخشان، در حدود هشت ماه میشود که در لوی سارنوالی ماندهاست.
دیدهبان شفافیت افغانستان علت تأخیر در نهایی سازی پروندۀ اتهامهای فساد در انتخابات مجلس نمایندهگان در ولایت بدخشان را نبود مدیریت سالم و برخورد سیاسی با این پرونده میداند.
ناصر تیموری، پژوهشگر دیدهبان شفافیت افغانستان گفت: «این پروندهها را ما میبینیم که با بی طرفی و براساس قانون و مدت زمانی که در قانون برای شان مشخص شدهاست در نبود یک سیستم قضایا ملاحظات سیاسی در اینجا اعمال شدهاست.»
اما، لوی سارنوالی میگوید که این پرونده را یک بار به دادگاه فرستاد، اما دادگاه برای دریافت اطلاعات بیشتر این پرونده را به لوی سارنوالی برگشتاندهاست.
جمشید رسولی، سخنگوی لوی سارنوالی اظهار داشت: «به نسبت این که محاکم در زمینه یک سلسله معلومات بیشتر را مطالبه کردند و به سارنوالی مجددأ مواصلت کرده و به تحقیق سپرده شده تا چند روز محدود این هیئت تحقیق آن خلاها و نواقص را مجددأ تکمیل تا دوسیه را غرض فیصله شرعی و قانونی به محکمه مربوطه بفرستند.»
پروندۀ اتهامهای فساد و تقلب در انتخابات گذشتۀ مجلس نمایندهگان در برگیرندۀ دهها اتهام از جمله اتهام کم و زیاد کردن آرای نامزدان انتخابات به ویژه در بدخشان است.
سبحان مصباح، معاون اتحادیه حقوق دانان افغانستان گفت: «این نقض قانون است و این فساد است و در این خصوص ما قضایایی را داریم در محاکم و در سارنوالی که با همچو حالاتی روبهرو است.»
انتخابات مجلس نمایندهگان افغانستان که در ۲۸ و ۲۹ میزان سال گذشته برگزار شد، با ادعاهای تقلب و تخلفهای بیشماری به همراه بود. نتایج این انتخابات، پس از شش ماه اعلام شد.
در پی ادعاهای فساد و تقلب، رییسجمهور غنی تمامی اعضای پیشین کمیسیونهای انتخاباتی را برکنار و به لوی سارنوالی معرفی کرد.
تاکنون دو دادگاۀ این اعضای پیشین کمیسیونهای انتخاباتی برگزار شدهاست. در دادگاۀ استیناف که در حدود دو هفته پیش برگزار شد، ده عضو پیشین کمیسیونهای انتخاباتی به دو نیم تا پنج سال زندان محکوم شدند.