استفاده از برخی ظروف که در ساخت آن‌ها المونیم به کار گرفته شده، سبب افزایش سرب خون در کودکان می‌شود؛ مساله‌ای که تا اکنون در کشور به آن توجه بیشتر نشده است.
برخی از پژوهش‌گران امریکایی دریافته‌اند که میزان سرب خون در کودکان افغانستان بالاتر از ۵ تا ۱۹ میکروگرم در دسی‌لیتر است.
در پژوهش آمده است: «در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، مقدار سرب خون ۴۷.۸ درصد کودکان افغانستان بین پنج تا نه میکروگرم در دسی‌لیتر بود و مقدار سرب خون در ۹.۱۰درصد کودکان ۱۰ تا ۱۹ میکروگرم در دسی‌لیتر بود. در پژوهش قبلی در مورد پناهندگان اسکان داده‌شده افغان که بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ وارد ایالات متحده امریکا شدند، بالاترین میزان سرب در خونشان به نسبت کودکان کشورهای دیگر بود.»
میزان نرمال سرب خون برای کودکان ۳.۵ میکروگرم در دسی‌لیتر در نظر گرفته می‌شود که در برخی استانداردها تا ۵ میکروگرم نیز به عنوان میزان طبیعی پذیرفته می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت گفته است که سرب سبب افزایش خطر فشار خون بالا، مشکلات قلبی عروقی و آسیب به کلیه‌ها می‌شود. حال تأثیر افزایش سرب در خون کودکان چیست؟
مجتبی صوفی پزشک گفت: «جالب این است که سرب از بدن انسان خارج نمی‌شود و تا چندین سال در بدن باقی می‌ماند و حتی به مغز استخوان می‌رسد. تا سی سال در مغز استخوان باقی می‌ماند و در کودکان باعث کاهش آی‌کیو یا استعداد یادگیری می‌شود.»
در این پژوهش علت افزایش سرب خون در کودکان، استفاده از ظروف المونیمی به ویژه دیگ بخار که در افغانستان از آن استفاده می‌شود، ذکر شده است.
این پژوهش افزوده است: «نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که دیگ‌های پخت‌وپز آورده شده از افغانستان به ایالات متحده دارای سطح بالای سرب هستند. یک عضو جامعه افغان به ما گفت که دیگ‌های بخار سنتی بیشتر در افغانستان و پاکستان تولید می‌شوند؛ اما دیگ‌هایی با سطح بالای المونیم بیشتر از طریق هند، پاکستان و چین به افغانستان صادر می‌شود. غذاهایی که توسط افغان‌ها در این دیگ‌های بخار پخته می‌شود شامل گوشت، لوبیا، کچالو، برنج، بادنجان و حبوبات دیگر است. این ظروف میزان اسید را افزایش می‌دهند.»
روحیدالله امین پزشک گفت: «ابزارهایی مثل دیگ بخار و به هر طریقی که باشد، تحقیقات نشان داده که سرب تولید می‌کنند و زمینه جذب آن یا از طریق وسایل کهنه یا اشیای فلزی می‌تواند باشد.»
از سویی هم، عامل سرب در بنگلادش استفاده از رنگدانه‌ها در زردچوبه گفته شده و هم‌چنان استفاده از سرمه یکی دیگر از عوامل قرار گرفتن در معرض خطر سرب دانسته شده است. فروش سرمه هندی پس از آن در ایالات متحده ممنوع شد؛ مواردی که در افغانستان هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیدگاه تان در این باره