در دوماه گذشته مرکزهای ۱۲۹ ولسوالی بهدست طالبان افتاده، که از این میان دولت ۱۵ ولسوالی را در روزهای اخیر دوباره گرفته. طالب آنرا فتح و پیروزی بزرگ میداند، امریکا اما گفته: صداقت طالبان را برای صلح زیر پرسش بردهاست.
طالبان چه میخواهند؟ دستیابی به یکتوافق سیاسی، یا تسلیمی و دستیافتن به قدرت از راهِ زور؟ جنگ جاری از بهر چیست و چه توجیه دارد؟ و آیا امیدی برای صلح وجود دارد؟
در گفتوگوی طلوعنیوز با آقای ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان
طلوعنیوز: آقای مجاهد سلام به شما، به برنامه خوش آمدید!
مجاهد: وعلیکم سلام، من هم سلامهای خود را به شما و همهی شنوندهها، خوانندهها و بینندههای شما تقدیم میکنم. سلامت باشید که به ما فُرصت دادید.
طلوعنیوز: در دوماه مرکزهای ۱۱۴ ولسوالی را گرفتید، پنتاگون میگوید که صداقت شما را در روند صلح زیر پرسش میبرد، چه پاسخ دارید؟
مجاهد: بسمالله الرحمن الرحیم، حامداً و مصلياً امابعد!، باید گفت که در دوماه ۱۲۵ ولسوالی تصرف شده و همه حالا هم در تصرف ما است و این روند و این پیشرفت به زور نبوده و و نه از طریق جنگ بوده -شما آگاهی دارید- اکثریت از طریق این بوده که عساکر ادارهی کابل از جنگ دست کشیدند، با ما یکجا شدند و باهم نزدیک شدیم. ما میتوانیم بگوییم در این یکماه، یکونیمماه؛ کمترین تلفات را هم ما داشتیم هم عساکر ادارهی کابل، چون نیاز به جنگ نشد و همهی ساحات خودشان تصفیه شده و به ما یکجا شدند. این به معنی این نیست که نیت ما را زیر سوال قرار بدهد، چون شما آگاهی دارید که ۱۶ ماه است ما بهخاطر جریان سیاسی، عملیاتها را کاهش داده بودیم، و عملیاتها را حتا نزدیک به ۲۵ فیصد رسانده بودیم، یعنی ۷۵ فیصد کاهش یافته بود. ولی بازهم ما ندیدیم؛ روند مذاکرات و روند صلح به کُندی پیش میرفت و حالا هم کُند است، از آن لحاظ نتوانستیم بنشینیم منتظر جانب مقابل.
طلوعنیوز: ولی مردم میدانند که آنچه را که شما گفتید، عمومی نیست [در همهجا قابل تعمیم نیست]. ولسوالیهای زیادی با جنگ ازسوی شما تصرف شده. مرکزهای برخیاز شهرها تا چندروز پیش [ازسوی شما] در محاصره بود. پُلخمری یکنمونه است، غزنی نمونهی دیگر. همین کارِ شما را که واکنش برانگیز شده -شما میدانید- و در اعلامیهی ۷ روز پیش خودِ تان آنرا فتح و پیروزی بزرگ دانستید. مردم میپرسد که چه[گونه] میشود معنی کرد؟ آیا شما در فکر پیروزی نظامی استید؟ تسلیمی میخواهید؟ چه میخواهید؟
مجاهد: همین نقطه را میخواهم کمی تفصیلوار بگویم، تا خوبتر بتوانیم قضاوت کنیم. تاریخ چهار عید سعید فطر بود که آتشبس به پایان رسید یعنی سه روز عید به پایان رسید، روز چهارم بود. دو اردوگاه یا دو قول اردوی ادارهی کابل اعلامیه پخش کرد که در ساحات مربوط -تحت سلطهی همان قول اردو که است- عملیات گسترده را علیه ما آغاز میکنند. یک، قول اردوی ۲۱۵ میوندِ هلمند؛ دو، قول اردوی ۱۰۳ تندر پکتیا. هردو اعلامیه پخش کردند و تمام رسانههای کشور آن اعلامیه را سرخط خود قرار دادند -شما میتوانید سِرچ کنید- که عملیات گسترده علیه طالبان آغاز شد. یعنی در روز چهارم آتش بس. زمانیکه در مقابل ما جنگ باشد، زمانی که در مقابل ما زورگویی باشد. ما مجبور استیم دفاع از خود و از ساحات خود کنیم یک. دوم، شما شاهد استید، دو مسئول ادارات امنیتی یعنی وزارت داخله و امنیت ملی ادارهی کابل. به سنای ادارهی کابل یا مشرانو جرگه راپور می دادند که در سال گذشته چه کرده اند. راپور شان این بود، یک بخش راپور شان، که در سال گذشته ۵۰ عملیات را علیه ما ازدیاد داده بودند، در حالی که از طرف ما ۷ فیصد اضافه شده بود عملیاتها. ۵۰ فیصد و ۷ فیصد را شما مقایسه کنید. دو، ادارهی کابل، بزرگ ادارهی کابل اشرف غنی در یک مجلس به عساکر کوماندو می گوید خود شان -ثبت است همین را سرچ میتوانید شما در رسانهها- که شما شبوروز در کشور ۵۰ حملات را انجام میدهید. در یکشبانهروز ۵۰ حملات را علیه دشمن یعنی علیه ما. زمانی که علیه ما در یک شبوروز ۵۰ حملات اجرا شود، و ۵۰ فیصد هم حملات از سال گذشته اضافهتر شود. در روز چهارم عید یعنی روز چهارم آتش بس، عوض اینکه خواست آتشبس شود یا بدیل، یا در پروسهی سیاسی کدام پلانِ پیشرفت داشته باشیم، اعلام حملات گسترده میشود، دیگر ما چرا باید زیر الاشه بنشینیم و منتظر احوال باشیم، حق ماست.
طلوعنیوز: آقای مجاهد فکر نمی کنید ساحاتی را که به تازه گی گرفته اید، ساحاتی زیر ادارهی دولت بوده نه زیر کنترول شما. یعنی حکومت میگوید ما نیامدهایم که بالای شما حمله کرده باشیم و ساحات شما را گرفته باشیم، شما آمدهاید این کار را کرده اید.
مجاهد: این از ضعف دولت بوده، از این نبوده که آنها شریف استند نمیکنند این کار را. اگر بخواهند یا بتوانند، ما را محو میسازند. بیستوچهار ساعت برای خون ما تشنه استند. این که نمی توانند، توان آن را ندارند، گپ جدا است، حرف میگویند عمل نمی توانند. ولی ما به خاطر اینکه عملیات دشمن آغاز میشود باید از خود دفاع بکنیم، تحرکات خود را آغاز کردیم، دشمن را دفع کردیم. در این مقطع، نیروهای دشمن روحیه میبازد، در هرجا احوال تسلیمی برای ما داده میشود تا امروز. همینامروز که من همرای شما صحبت میکنم، حتا برای خود من هم از چهار ولایت، اردوگاههای بسیار مهم تماس گرفته که ما تسلیم میشویم، چهگونه تسلیم شویم؟ اینها را ما نمیتوانیم روگذاریم، عساکری که میآیند از جنگ خود را بیرون میکنند، دامنهی جنگ جمع میشود، ناامنی جمع میشود، بهتر است که باید اینجاها تصفیه شود. دو، در ماه گذشته شما محاسبه بکنید، کمترین تلفات ملکی را ما داشتیم. به این معنا است که ساحات بسیار گسترده از دشمن فارغ شد و خلاص شد، مردم عام ما آرامش را احساس کردند. در اینحالت چرا باید ما نرویم؟
طلوعنیوز: جهان به طرف شما انگشت بلند کرده. سرپرست سفارت امریکا همین سهساعتپیش توییت کرده و شما [طالبان] را مخاطب قرار داده و گفته که خشونتهای جاری را متوقف کنید و به میز مذاکره برگردید. آقای ویلسون تأکید کرده که جهان تحمیل یک حکومت از راه زور در افغانستان را نخواهد پذیرفت. باز پرسش کلیدی، در فکر پیروزی نظامی استید یا توافق سیاسی و صلح؟
مجاهد: امریکا خودش به زور آمده. این رژیم فعلی را که تحمیل کرده این از طریق زور بوده. شما به یاد دارید ۲۰ سال پیش از طریق بی۵۲ و طیارههای مختلف دیگر آمدند که حالا هم حضور دارند بعضی شان. به زور آمدند همین حالت را به زور بیستسال سر مردم افغانستان در گردههای مردم افغانستان لگد کرده اینرا تحمیل کردند. اینها زور میتوانند ما چرا در کشور خود نمیتوانیم؟ یک. دو، ما و امریکا با خود توافقنامه هم داشتیم شانزدهماه قبل در دوحه -شما شاهد بودید-. در توافقنامه چهار مقطع بسیار عمده آمده که به رسانهها هم رسیده و نشر شده -شما هم شاهد استید-. در آن گفته شده که یک، نیروهای امریکا و متحدین آنها همه -مربوط ناتو- تا اول ماه می تمام نیروهای خود را از افغانستان بیرون میکشد. یک. دو، از خاک افغانستان برای امریکا و متحدین آنها هیچ تهدیدی نمیباشد. سه، مذاکرات بینالافغانی آغاز میشود. چهار، آتشبس یکیاز موضوعات مورد بحث در مذاکرات بینالافغانی میباشد. این توافقنامه را ما با امریکاییها امضا کردیم. شما بفرمایید، حالا ماهِ می تیر شده، آیا امریکا نیروهای خود را کشیده؟
طلوعنیوز: ولی امریکا؛ شما می دانید آقای مجاهد که تا ۱۱ سپتامبر...
مجاهد: بگذارید! یک نقطه را میگویم بخاطر روشنی خوب است.
...تا ماه می امریکا بیرون نشده، یک تخطی. دو، هیچ حمله از افغانستان به امریکا و متحدین شان نشده، این وفاداری ما به عملیشدن توافقنامه. سه، مذاکرات بینالافغانی آغاز شد، گفته شده بعد از سهماه مذاکرات بین الافغانی لیست جایزه و لیست تعزیرات ملل متحد ختم میشود و تمام زندانیان هم رها میشوند. هر دو کار نشده. آمدیم در اینکه تعهداتیکه جانب امریکا نمیتواند عملی بسازد یا نمیخواهد عملی بسازد ما چرا باید ملزم باشیم، به چیزهایی که توافق شده؟
طلوعنیوز: اما شما می دانید آقای مجاهد که بخش بزرگی از نیروهای خارجی افغانستان را ترک کرده، فرمانده سینتکام چندروز پیش گفت که بیش از ۵۰ درصد نیروها افغانستان را ترک کرده، تا ۱۱ سپتامبر اینرقم صفر میشود و شما هم در توافقنامهی دوحه متعهد شدهبودید به برخی از مسایل -که شما هم گفتید-. یکی از همان مسایل کلیدی، قطع رابطه شما با القاعده و سایر گروههای تروریستی بود. آیا شما پابند بودید؟
مجاهد: ما بدون شک پابند بودیم. اول چرا تا سپتامبر به درازا کشید. ما بعد از هژدهماه مذاکرات صورت گرفت. توافق کردیم که باید بیرون شوند. حالی پنجاه فیصد نی!، چرا یک عسکر امریکا در افغانستان است.
طلوعنیوز: اما شما میدانید که اینحضور صفر میشود.
مجاهد: روز گذشته هم ما شاهد این بودیم که بمباردمان کردند بالای نیروهای ما، بالای مردم ملکی، امریکاییها و گفتند که ما بمباردمان می کنیم. این خلاف توافقنامه است.
طلوعنیوز: آقای مجاهد اگر حالا اجازه بدهید چند نکتهی مهم را من میگویم. در ۲۰ اکتوبر ۲۰۲۰ ابو محسن المصری، فرد شماره دو شبکهی القاعده در اندر غزنی کشته شد -منطقهی زیر حاکیمت شما-. سازمان ملل در ۳۱ اکتوبر ۲۰۲۰ گفت که جنگجویان القاعده در صفوف طالبان وجود دارند و این نقض توافقنامهی دوحه است. در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ محمد حنیف مشهور به عبدالله، معاون القاعده در شبه قاره هند، در بکواهِ فراه در جریان آموزشدهی به افراد شما در ساختن بمب کشته شد. شما آزادی همسر عاصم عمر، رهبر پیشین شبکهی القاعده در شِبه قارهی هند، را در میان پنجهزار زندانی که درخواست کرده بودید آزاد شوند، نام او را هم جا داده بودید. به گزارش ۷ فبروری ۲۰۲۱ کمیتهی ۱۲۶۷ نظارت بر تحریمهای سازمان ملل میشود مراجعه کنید، به گزارش ۲۶ جنوری ۲۰۲۱ ریاست تفتیش وزارت مالیهی امریکا میشود که اشاره کنیم، که همهی اینها میگویند که طالب با القاعده و سایر گروههای تروریستی هنوز رابطه دارد.
مجاهد: شما هم گوش کنید! اول شما امید است موافقتنامه را بخوانید و آن نشر شده، هیچ جایش هم کتمان نیست.
طلوعنیوز: کاملاً!، به دقت خواندیم، بلی.
مجاهد: در آن جا هیچجایی ذکر نشده که ما با کدام کسی رابطه داریم یا نداریم. اصلاً موارد رابط هیچ نیست. چیزی که توافق شده این است که از خاک افغانستان به امریکا و متحدین آنها تهدید مواجه نمیشود.
طلوعنیوز: از سوی القاعده و سایر گروههای تروریستی.
مجاهد: بلی. بلی از تمام شان. حال در صورتیکه حالت کشور جنگی باشد یا ما درگیر یک جنگ بسیار بزرگ باشیم که نمیتوانیم هم خاک خود را و هم ساحات خود را تصفیهکاری بکنیم، همه را زیر نظارت داشته باشیم، ساحات جنگی، غیر جنگی و ساحاتی هم است که نه ما حضور داریم نه دشمن، ساحات خلا است و فارغ؛ این هم وجود داشته باشد، سرحدات ما هم قایم نباشد و به دست ما نباشد، در این طور یک حالت ممکن نیست که بعضی از تخطیها وجود نداشته باشد یا نشود؛ ولی دخالت ما در این هیچ نیست. همین راپورهایی که پخش شده یا از طرف ادارهی کابل است یا از طرف امریکا. اینها خصم و دشمن ما استند.
طلوعنیوز: از طرف سازمان ملل است.
مجاهد: همان سازمان ملل هم به راپور امریکا اتکا کرده یا به گفتِ ادارهی امنیت ملی ادارهی کابل اتکا کرده.
طلوعنیوز: از آنچه شما گفتید میشود برداشت کرد که شما در توافقنامهی دوحه متعهد نشدید که با القاعده رابطهی تان را قطع کنید و هنوز این رابطه حفظ است؟
مجاهد: در مورد رابطه هیچ چیز گفته نشده، یک. رابطهی مسلمانها در دنیا، رابطهی ایمانی دارند. این اصلاً منطقی نیست. این موضوع در بحث مذاکرات با ما نیز آمده بود. ما این را تشریح کرده بودیم با امریکاییها که رابطه چی معنا دارد. اصلاً ما رابطه بعد از بیستسال نداریم با کس، تا نیاز از این دیده شود تا قطع کنیم. اگر به حیث مسلمان باهم در ایمان شریک استیم، در باور به خدا شریک استیم، اگر به اینمعنا باشد با تمام دنیای اسلام ما رابطه داریم. رابطه چی معنا دارد؟ اینرا شما بگویید که از خاک افغانستان به امریکا تهدید مواجه نمیشود، در موافقتنامه همینچیز آمده است. ما تعهد به الفاظ و مندرجات توافقنامه داریم، نه چیزی که رسانهها از خود میگویند یا افراد دیگر.
طلوعنیوز: پس شما میگویید که این رابطه هنوز حفظ است؟
مجاهد: نی، رابطه اصلن. رابطه سر از ای است که یعنی رابطه را که شما میگویید قطع کنید، باید رابطه وجود داشته باشد که قطع شود، در حالی که مارابطه نداریم از بیست سال به اینسو.
طلوعنیوز: خوب اگر رابطه ندارید آقای مجاهد، چطور ابو محسن المصری در اندر غزنی کشته میشود؟
مجاهد: من گفتم در اینمورد هیچ اسنادی به ما نشان داده نشد. ما گفتیم، خواستیم، که همین اسناد آن را بیاورید، در کجا کشته شده، کجاست جسد او و تعرض از او؟ این را کس تا حال به ما نداده. اتهامات رادیو و تلویزیون است که از طریق...
طلوعنیوز: پس کجا است ابو محسن المصری؟ آیا شما میدانید آقای مجاهد؟
مجاهد: ما نمی دانیم کجا است. ما نمی دانیم اصل قضیه را که کجا است. باز هم تکرار میکنم که کشور تحت جنگ است، نصف کشور تحت سلطهی ما نیست، سرحدات باز داریم، حالت جنگی است، ما وزارت داخله و وزارت استخبارات را زیر کنترول نداریم که تمام اتباع را ببینیم، کی است کی نیست، کی شور میخورد، کی نمیخورد؟ در اینطور حالت هر چیز ممکن است ولی این را ثابت بکنند که از خاک افغانستان به امریکا تهدید مواجه شده باشد یا ارادهی آن باشد، همین را ثابت کنند.
طلوعنیوز: شما متعهد شده بودید که زندانیان رهاشدهی شما، متعهد به توافقنامهی دوحه میباشند. یا به عبارت دیگر، دوباره به میدانهای جنگ نمیروند -اگر بتوانیم اینگونه نتیجه بگیریم-. مالی خان که با انس حقانی و حافظ رشید یکجا آزاد شد، کجا است فعلاً؟ رییس پیشین امنیت ملی افغانستان میگوید که رهبری جنگ پکتیا را دارد.
مجاهد: همین را باز من به شما میگویم که توافقنامه را باز خوب ورق بزنید. در هیچ جای توافقنامه نیامده که زندانیان ما اگر خلاص شد پس به صفوف جنگ نیایند، یک.
طلوعنیوز: اما در آنجا در توافقنامه گفتید که به مُفاد توافقنامهی دوحه پابند میباشند، متعهد میباشند.
مجاهد: بلی. آنرا خو ما هم پابند استیم. کسانی که حالا جنگ می کنند، آنان هم پابند استند. به این معنا که از خاک افغانستان به امریکا تهدید متوجه نمیشود. به این معنا که اگر نیروهای امریکایی بیرون میشوند ما موافق استیم، به این معنا اگر مذاکرات بین الافغانی میشود، همهی ما و زندانیان، همه موافق استند، اگر آتشبس زیر بحث قرار میگیرد ما همه موافق استیم. سوال این در کجاست؟ ما تمام مندرجات توافقنامه را متعهد استیم.
طلوعنیوز: پس بخش کلانی از زندانیان شما دوباره برگشتند به صفوف جنگ و مالی خان رهبری جنگ پکتیا را دارد.
مجاهد: نخیر! همین مورد را هم پس میگردم. نخیر، هیچ کس از زندانیان به جنگ برنگشته و خود شان مشکلات فزیکی و روحی و بعضی از مشکلات خانهگی را داشت، همه مصروف استند. من یک مثال هم به شما می گویم -کوتاهتر که کسی آنرا هنوز صحبت نکرده-. امارت اسلامی افغانستان تشکیلات خود را تجدید نظر میکرد بعضی از والیها و مسوولین تغییر کردند. سهچهار مورد همچنان بود که کسانی آمدند، پیشنهاد شدند به خاطر تعیینات به درجهی ولسوالیها و به درجهی پایان؛ که آنها سابقهی زندان را داشتند، یعنی زندانی بودند رها شدند در همان پنجهزار، این بهخاطر منظوری رفت به امیر المومنین و به رهبر ما که اینرا تأیید کند تا تغییرات صورت بگیرد. او که سابقهی اینها را دید که در زندان استند پس چلیپا زد، همه را، که نی کسانی که در زندان استند در خانه بنشینند، هیج حق ندارند که توافقنامه را...
طلوعنیوز: آقای مجاهد!
مجاهد: ...یعنی یکی افواهات است یکی واقعیتها.
طلوعنیوز: تأیید میکنید که مالی خان رهبری جنگ پکتیا را دارد؟
مجاهد: نی نی، مالی خان ندارد. رهبری جنگ پکتیا را والی پکتیا دارد.
طلوعنیوز: کجا است؟ دوحه؟
مجاهد: نی در خانهی خود است. حاجی صاحب مالی خان فعلاً هم زیر معالجه و تداوی است و در خانهی خود به سر میبرد. البته من نمیدانم که کجا باشد خو در جنگ نیست.
طلوعنیوز: آقای مجاهد، نام جنگ فعلی -که جریان دارد در افغانستان- چی است؟ جهاد است، مسلمان کشی است، برادر کشی است، چی است؟
مجاهد: نامش جهاد است. جهاد مقدس علیه اشغال و تتیمههای اشغال یا علیه فتنه.
طلوعنیوز: ولی شما میدانید که در سال ۱۳۹۷ صد عالم دین از سیوهفت کشور اسلامی در عربستان جمع شدند -با اشتراک دبیرکل سازمان همکاریهای اسلامی- گفتند که ریختاندن خون مردم در یک کشور اسلامی حرام است. در میزان سال ۱۳۹۹ اتحادیهی جهانی علمای اسلام اعلام کرد که جنگ جاری در افغانستان به طور مطلق حرام و مسلمانکُشی است. در عقرب سال ۱۳۹۹ دوهزار عالم دین در کابل جمع شدند، جنگ جاری در افغانستان را حرام گفتند. مفتی اعظم مصر در ۸ جوزای سال ۱۴۰۰ -منظورم داکتر ابراهیم علام است- این جنگ را حرام و ناروا خواند و گفت قتل یک انسان مساوی با کشتن تمام بشریت و زشتتر از هتک حرمت به خانه خدا و سرزمین حرم است. در ۸ دسامبر سال ۲۰۲۰ علمای دینی کشورهای اسلامی در نایجریا جمع شدند و گفتند فوراً این جنگ باید پایان یابد و از جمله از داکتر شیخ عکرمه میتوانیم یاد کنیم، عکرمه صبری، امامِ مسجد الاقصی در بیتالمقدس و رییس شورای علمای فلسطین که گفت جنگ افغانستان بر اساس آیهی ۹۴ سورهی نساء نامشروع است. سههفته پیش کنفرانسی در مکه برگزار شد، علمای عربستان، پاکستان، افغانستان. سازمان همکاریهای اسلامی سههفته پیش گفت که با آغاز روند خروج نیروهای خارجی ادامهی جنگ در افغانستان مسلمانکُشی است. اینها را قبول ندارید؟
مجاهد: امید است همانطور گوش بکنید برای من هم. اول همین جهاد ما که علیه امریکا آغاز شد، همین جنابهایی که شما نام بردید یکی شان هم فتوا نداده بود که جهاد بکنید ضروری است، کشور تان که زیر اشغال قرار گرفت برخیزید. که ما به حرف آنان گوش کرده پایان جنگ را هم به گفتۀ آنها عملی بسازیم. یک. دوم، کسانی را که شما نام بردید اکثریت مطلق شان مأمورین دولتی همان ممالک است و زیر فشار امریکا قرار دارد. زمانیکه نیکُلسن قومندان عمومی ناتو در کابل بود، او گفت که ما بالای طالبان فشارهای مذهبی و نظامی را وارد میکنیم تا مجبور شوند به مذاکرات. فشارهای مذهبی را تشریح داد که ما علمای جهان را میخیزانیم که حرف بزنند علیه طالبان. در اینمقطع هیچ عالم دینی که مستقل است، قابل اعتبار است، قابل اعتماد است حرفی نزده بدون درباریها که در حکومت ها وظیفه دارند، به دکتهی حکومتهای شان حرف میزنند علیه جنگ. اینها گفتمان شان یک چیز بود، حرف شان هم غلط تعبیر شد. مثلاً با امام مسجد اقصی تماس گرفتیم که شما همین چیز گفتهاید گفت نه اصلاً ما چنین چیز نگفتهایم، علیه امریکا جهاد، جهاد است، هیچکس انکار کرده نمیتواند. اینرا امام اقصی گفت.
طلوعنیوز: ولی وجود دارد، راپورهای این نشستهای علمای دینی کشورهای اسلامی...
مجاهد: من میآیم. این تمام جنابان، اول این ها توسط امریکا دِکته شده بودند همچو حرفی را می زدند، یک. دو، جهاد ما آغاز به فتوای آنها نشده بود تا پایانهم به فتوای آنها برسد. سه، در فقه یک اصل است، این بحث علمی است، یک اصل است که شما در مورد یک قضیه فتوا می دهید نیازمند این استید که قضیه را از جانبین تحقیق بکنید، اگر جانبین نباشد جایز نیست که در مورد آن حکم بکنید. تمام مفتیها را که شما نام میبرید، یکی شان هم نیامده که همرای ما بنشیند که شما چرا جنگ میکنید و قضیه چی است؟ ما تصریح بسازیم بعد فتوا بدهیم. از ایشان پرسان میشود که قتل مسلمان جایز است، آنها میگویند نه. اگر در فتوا بگویید که قتل غلام امریکا که بیستسال با امریکا ملت خود را میکشد، با دین خود مقابله دارد، دشمنی دارد، سیستم و منافع امریکا را محافظت میکند، محافظ نیویارک و واشنگتن است، قتل او جایز است یا نه؟ باز بگوید این مفتی، من باز این را چلنج میدهم اگر باز گفت که ناجایز است، زیان و تاوانش را من میپردازم. اینحرف در زمانی به میان آمده میتواند که مفتیها بیایند ما را هم بنشانند و جانب مقابل را هم، باز فیصله بکند در میان ما. به گونهی یک طرفه فتوا دادن اعتبار ندارد، این مسایل سیاسی است، مذهبی نیست، ما این را هیچ ارج نمیدهیم، علما داریم خود ما، مفتیها داریم، خود ما اکثریت ما علما استیم، دین را میدانیم، اینها برعلیه امریکا جهاد را هیچ اصلاً جایز نمیدانستند، در ابتدا هم منکر جهاد بودند، حالا هم منکر استند.
طلوعنیوز: فرصت مصاحبه بسیار کوتاه است. چی کسی فتوا بدهد؟ من از سازمان همکاریهای اسلامی، از اتحادیهی جهانی علمای اسلام، از مفتی اعظم مصر، از امامِ مسجدالاقصی؛ از همهی این ها یاد کردم. چی کسی فتوا بدهد که این جنگ پایان پیدا کند و شما بپذیرید؟
مجاهد: همینها فتوا بدهند اما در شرایط فتوا. ما هم نشسته باشیم، جانب مقابل هم نشسته باشد.
طلوعنیوز: حاضر استید به چنین نشست؟
مجاهد: ...سیستم افتستا هم صورت گرفته باشد، یعنی قضیهیی که من پرداختم که مواصفات ذکر شده باشد باز فتوا بدهد. در آن حالت باز معتبر قرار گرفته میتواند.
طلوعنیوز: حاضر استید؟
مجاهد: ما علما داریم. ما چرا چلنج کنیم دنیا را؟ دنیا علمای خود را دارد. مسایل خود را دارد. افغانستان هم علمای خود را دارد، مسایل... ما نماز میخوانیم به گفتار مفتی مصر و اقصی نمیخوانیم، به گفتار علمای خود ما میخوانیم. امام ما هم از علمای خود ماست.
طلوعنیوز: پس قبول ندارید؟
مجاهد: نه این فتوا همه سیاسی است. به فشار نیکُلسن است. به دِکتهی امریکا گفته میشود. یکطرفه است. فاقد اعتبار شرعی است.
طلوعنیوز: ولی مردم شاید بپرسد که زودتر کدام یک از این فتواها را ما سیاسی بدانیم؟
به هر حال، وقتی اناردره را گرفتید در فراه، آقای مجاهد، ولسوالی اناردره و برخی از ولسوالیهای دیگر همانطور که شما گفتید بدون جنگ به دست شما آمد. ساختمان ولسوالی را و قرارگاه نیروهای امنیت ملی را با گفتن الله اکبر انفجار دادید. مردم میپرسد که این چیرقم جهاد است، گناه تعمیر چی بود. تعمیر کافر بود؟
مجاهد: بلی بسیار خوب سوال است. باید بگوییم که امروز که ما و تو صحبت می کنیم ۱۲۵ ولسوالی گرفته شده و تصرف شده. در همین یک قضیه یک مورد واقع شده. یک مورد دیگر هم در یک جای دیگر بود.
طلوعنیوز: در اندخوی فاریاب.
مجاهد: بلی.
طلوعنیوز: البته واکنش شما را در بارهی اندخوی می دانیم چون شما توییت کرده بودید. ولی در بارهی اناردره؟
مجاهد: نه اندخوی نه. در یکجای دیگر بود، آن را میگویم برای تان. اناردره همینجایی که از بین میرود این تمام ولسوالی نیست. این قوماندانی است و جای امنیت ملی است و پیشِ رُوی آن یک دشت بسیار بزرگ افتاده. زمانی که مجاهدین در آنجا بودند، احوال آمد که از آن طرف دشمن قطار کلان را کشیدند، پس میگیرند ولسوالی را، حمله میکند بالای ولسوالی. و اینجای همان اراضی نظامی آن اینطور است هیچ جای جای مقاومت ندارد، دشت کلان است. اگر دشمن میآمد همینرا سنگر می گرفت، باز مجاهدین ما در پشت سر بودند تاب آورده نمیتوانست، و پسان ما که جنگ کردیم در همین جای، از همین ساختمان سنگر گرفته می شد، ما نمیتوانستیم...
طلوعنیوز: ولی چیزی را که مردم می دانند...
مجاهد: فیصلهی نظامی شد. فیصلهی نظامی شد که این سنگر دشمن، منحیث سنگر از بین برده شود. این نیازمندی جنگ است که بعضی ساحات را اگر ما از بین ببریم، به معنای از این نیست که ما ضد منافع کشور استیم یا نیاز نداریم، یا باید کشور را ویران کنیم. سنگر دشمن را باید از بین ببریم. چون دشمن است آنجا، سنگر میگیرد انسانها را میکشد.
طلوعنیوز: ولی اگر فکر اداره و حاکمیت را میداشتید میتوانستید خود تان از آن استفاده کنید، آقای مجاهد.
مجاهد: زمان جنگ است. پسان ما میتوانیم استفاده بکنیم، اگر وطن جور شد این ساختمان به اندک چیزی پس ساخته میشود، پس استفاده میکنیم. در حین جنگ که به خاطر مرگ من این جا کسی مینشیند سنگر میگیرد، خو من حق دارم که سنگر دشمن را از بین ببرم. این خانههای مردم که بیستسال است آباد شده، شما نمیتوانید در آن سنگر بسازید.
طلوعنیوز:ولی برداشتی را که مردم می کند، چیزی را که مردم میبیند ویرانی است و مردم نمیخواهد وطناش ویران شود.
آقای مجاهد، رهبر شما آقای ملا هبت الله کجاست؟
مجاهد: در کشور است. مشخصاً خو از لحاظ امنیتی شما میفهمید نمیتوانیم تشخیص کنیم که در اینجای است. ولی در کشور است، و سطحِ عریض و کلان و بزرگ جهادی را رهبری می کند.
طلوعنیوز: پس چرا هیات شما در دوحه به مشوره به پاکستان میرود؟
مجاهد: این حقیقت ندارد. هیچ وقت مشوره نگرفته اند...
طلوعنیوز: در ختم دور اول مذاکرات شما میدانید آقای ملا برادر رفت به پاکستان، ویدیویی منتشر شد که در یکی از شفاخانهها در کراچی میرود، به عیادت زخمیان شما. بعدش به یکی از تجمعات افراد شما میرود و میگوید که تمام رهبران ما اینجا استند، تداوی زخمیانِ ما در کشور ممکن نیست -در کشور خود ما- و ناچار استیم این وضعیت را تحمل کنیم. این ویدیو وجود دارد.
مجاهد: من یک چیزی را برای شما واضح کنم. سفر ملا برادر آخند به پاکستان سفر رسمی بود به خاطر دیدار با سران حکومت پاکستان رفته بود، یک. آن جا در پاکستان ما سهونیم میلیون مهاجر داریم، در میان آنان افرادی استند مردمی که به جهاد اینجا میآیند، زخمی میشوند، مریض میشوند، میمیرند، شهید میشوند، به خانوادههای شان برگردانیده میشوند، در امتداد خط دیورند یا به طرف وزیرستانها یا بلوچستان و ساحاتی که تحت منازعه هم است. همین ساحات مهاجرین داریم. سه-سهونیم میلیون افراد. یعنی سیوپنج لک افراد را داریم. در این به هزاران تن شاید همانطور باشد که افراد ما استند، خانوادههای شان آنسوی خط است، میآیند، زخمی میشوند، مریض می شوند، و درحالی که آنطرف میروند طبعاً به شفاخانه و داکتر در آن مملکت میروند، بیستسال، سیسال همانجا بودند، از داکتر و دوای همان مملکت استفاده کرده اند. چهلسال. حالا اگر ملابرادر آخند میرود چند تا مریضی که آنجا است، عیادت بکند یا بگوید که شما اینجا استید این کدام زیان ندارد، نه کدام تاوان دارد، سفر رسمی بود، این مشوره با کسی نیست. به پاکستان که شما می روید به مسایل ملی کمک کرده اید.
طلوعنیوز: ولی آقای مجاهد، این ویدیو وجود دارد، همین لحظه در شبکههای اجتماعی و درمیان افراد شما در خاک پاکستان، آقای ملا برادر می گوید که تمام رهبران ما اینجا استند.
و وزیر داخلهی پاکستان -شما میدانید- آقای رشید احمد در مصاحبهی آخرش با جیونیوز گفت که خانوادهی اکثریت مقامهای طالبان در پاکستان استند. آدرس داد. در بارکو، در لویبیر. چی میگویید، چی پاسخ دارید به این؟
مجاهد: پاسخ است. بازهم من همین حرفیرا میزنم که در پاکستان بدون شک که شاید افراد ما باشد چون آنجا مهاجرین داریم، در آن مهاجرین شاید افراد ما حضور داشته باشند، خانوادههای شان باشند، اینجا جهاد میکنند، افراد میروند به خانوادههای شان. خانوادههای شان در چهلسال همانجا رفتند در جهاد قبلی مهاجر شده بودند، این را انکار نمیکنیم ما. ولی اینرا بگویید و اینرا تثبیت بسازید که پاکستان علم سرِ این افراد ندارد، سران ما در پاکستان شهید شدند. منصور صاحب در یک امتداد سرحدی حرکت میکرد به یکجای دیگر، پس داخل کندهار میشد به خاکریز، که در امتداد راه به شهادت رسید. ملا برادر آخند هشتسال در پاکستان زندانی بود، والیهای ما مسوولین ما..
طلوعنیوز: آقای ملاعمر در پاکستان در گذشت.
مجاهد: نه، نه این غلط است. او در شینکی زابل وفات کرد.
طلوعنیوز: ولی گزارش...
مجاهد: ملا عبیدالله در زندان پاکستان به شهادت رسید. تا حال دَرَک ندارد، گرفتار شده بود از طرف پاکستان وقتیکه بزرگان ما آنجا با این سرنوشت مبتلا میشود، این چطور برای ما خانهی امن شده میتواند؟ یا جای مشوره و نظر گرفتن؟
طلوعنیوز: درست، ولی همانطور که گفتیم، وزیر داخله پاکستان میگوید که خانوادههای اکثریت مقامهای طالبان در پاکستان استند و از جانب دیگر از شما میخواهد که به تیتیپی (تحریک طالبان پاکستانی) اجازهی فعالیتهای تخریبی در پاکستان ندهید، چه پاسخی دارید؟ به وزیر داخلهی پاکستان؟ چطور به خود حق میدهد این گپ را بگوید؟
مجاهد: ما این گفتهها را رد کردهایم. شما شاید سخنان چندروز پیش وزیر خارجۀ پاکستان را نیز شنیده باشید که در گفتوگو با آقای نجفیزاده، این چنین چیزها را نگفت. بلکه رد کرد. حالا پاکستان باید وزیر داخله و خارجهی خود را هماهنگ بسازد و بعد بیاید یک اعتراض کند. ما رد کردیم که هیچ خانوادۀ بزرگ ما هم در آنجا نیست، بزرگِ ما هم در آنجا نیست. البته ما مهاجرین داریم. سهمیلیون افغان در اینجا [پاکستان] است و شاید در ایران هم باشد. مهاجرین ما حتا در دُبی، سعودی و ممالک دیگر مثل قطر ما خانوادههای افراد خود را داریم، بدون شک آنها در وقت جنگ از افغانستان رفتند و هجرت کردند. مجبور شدند از خانه و کاشانهی شان فرار کنند، اما این به این معنی نیست که همه غلام ممالک بیگانه شدند و همه فروخته شدند.
طلوعنیوز: آقای مجاهد، چرا در صفوف شما نظامیان پاکستانی میجنگند؟
مجاهد: این بسیار خوب حرف است. در هیچجای نظمی ثابت نشده. یکی حرف فیسبوک است که چندروز پیش، چند عکس در پکتیا نشر شدند. آنها افرادی بودند که زنده هستند و اصلاً کشته نشدهاند. در کشمیر هستند، مجاهدین کشمیر استند.
طلوعنیوز: آقای مجاهد یکی از اینافراد که دستگیر شده در دوم سرطان...
مجاهد: از همان فرد استفادهی فیسبوکی شدهاست.
طلوعنیوز: شناخت کارت پاکستانی دارد!
مجاهد: نه. من میگویم برایت؛ همان شخصرا ما تعقیب کردیم. او در عربستان سعودی مسافر است. از راه افغانستان میرفت به سعودی -چون از پاکستان پروازها به سعودی ممنوع بود چون شرایط کرونایی است-. او میرفت به سعودی؛ ویزه و پاسپورت خودرا هم دارد. در پکتیا اورا گرفتند و میگویند که از فوج پاکستان استی. اگر او از فوج (پاکستان) باشد، این مملکت اگر سر داشته باشد، یک کسی که مداخلهی نظامی میکند و یک نظامی، در یک کشور گرفتار میشود؛ سفیر احضار میشود، وزیر خارجه اعتراض میکند، مسئله بینالمللی میشود، اعتراضات میشود. این چطور در عرصۀ دیپلوماتیک هیچچیزی شور نخورد؟ عرصهی تبلیغات و پروپاگند و فیسبوک و تویتر آمدند و تبلیغات راه انداختند. شما تحقیق درست بکنید! همان فرد بیچاره مسافر سعودی است. او نه فوج را دیده، نه جنگ را دیده و نه بهخاطر ما آمده بود. او میرفت سعودی چون سفر به سعودی از اسلامآباد بند است.
طلوعنیوز: اما آن فرد در اظهارات خود میگوید که یکونیم سال در پاکستان آموزش دیدم و به من پاکستانیها گفتند: برو در صفوف طالبان و در کنار دیگر نظامیان پاکستانی بجنگ!
مجاهد: زیر شکنجه چنین چیزهایی گفته میشود. زیر شکنجه و زدن چنینچیزی را بگویند که ثبت میکنیم و تبلیغات میکنیم برعلیه طالبان.
طلوعنیوز: آقای مجاهد، بسیار دربارۀ طرح صلح در افغانستان گپ زده میشود. طرح صلح طالبان کجاست؟ روی مثلاً ساختار سیاسی، روی شرایط شما، روی دورنمای شما؟
مجاهد: طرح صلح ما در جیب ماست. زمانیکه در مذاکرات بشینیم و [مذاکرات] آغاز شود. سر طرح صحبت میشود. ما طرح را پیش میکنیم و روی آن بحث میکنیم. آن بهخاطر رسانهها نیست.
طلوعنیوز: آیا مردم مهم استند یا نه؟ مردم آیا بفهمند از این جزییات یا نفهمند؟ یک شمار، میگویند که شکبرانگیز است وقتی طرحی را ما نمیخوانیم؛ شما دستگاه تبلیغات دارید و شما وبسایت دارید. مردم میگویند که ما باید خط مشی شما را بفهمیم، باید برنامهی شما را بفهمیم.
مجاهد: نی، یکی موضوعات زیر بحث است که در مذاکرات بحث میشود. یکی مورد فهمیدن مردم است. زمانیکه ما یکچیزی را زیر بحث بگیریم و به نتیجه برسیم بعد، آنرا با مردم شریک میسازیم.
طلوعنیوز: جدا از بحث مذاکره آقای مجاهد. آنچه را که شما در ذهن دارید و میگویید که در جیب تان است، همینرا چرا با مردم شریک نمیکنید که مردم بفهمند که واقعأ در ذهن شما چه است؟
مجاهد: این را شما میدانید چیزیکه در مذاکرات گفته میشود از هردو جانب، آن نهایی نیست. یعنی فیصله شده نیست.
طلوعنیوز: روی مذاکرات حرف نمیزنیم.
مجاهد: نه نه، چلنچهایی را ما میبینیم و چیزهایی رسانهیی میشود. این درست است که دوستان ما خواهد شنیدند و خواهد فهمیدند، ولی کسانی که در راه کمین صلح نشسته اند و نمیگذارند که صلح برپا شود و ما پیشرَوِی داشته باشیم در مذاکرات، آنها این را چلنج میکنند و سر راه آن موانع ایجاد میکنند. پس بحثها جنجالی میشود. شما دیدید که مقدمه را سرش بحث جریان داشت در دوحه، اینقدر طول کشید و به ضررش چقدر به مردم ما رسید که عکسالعملها برپا شد و حتا مسئلهی شیعه و سنی برپا شد؛ این مسایل را دارد در عقب خود.
طلوعنیوز: چون فرصت بسیار کم داریم متأسفانه. مثلاً شما بسیار نظام اسلامی میگویید و در سطح کلان اینجا در حکومت افغانستان به چالش کشیده میشود این حرف شما. مردم باید بفهمند یا نفهمند که نظام اسلامی که شما از آن حرف میزنید چه است و این باید تشریح شود؟ یا نشود؟
مجاهد: نی، تشریح دارد. نظام اسلامی چیزی پوشیده نیست. در اسلام، از نظام گپ زده شدهاست. فقه اسلامی از این پر است. تمام علمای اسلام و دانشمندان ما که اسلام را مطالعه میکنند میفهمند قضیه را که نظام اسلامی یعنی چه؟ یعنی تمام قوانین اسلامی زیر عمل قرار بگیرد. یعنی ساخت نظام بر اساس اصول فقه صورت بگیرد. یعنی در ساخت نظام کسانِ اهل باشند، تصمیمگیرندهها خبرهها باشند، مشوره را خبرهها بدهند، رهبر مسلمانان باید مسلمان، صادق، عادل، عالم و کسی باشد که متعهد به دین و اصول باشد، تقوا داشته باشد؛ دزد نباشد، رهزن نباشد، از ببیرون دِکته نشده باشد، اسلام را دقیق بداند که کشور اسلامی را رهبری میکند. این شرایطش است.
طلوعنیوز: بگذارید دو سوال مشخص داشته باشم از شما؛ نظام اسلامی که شما میگویید، آیا نباید جمهوری باشد؟ یک. دوم، آیا انتخابات در آن شامل است؟
مجاهد: اینها مسایل زیر بحث تمام افغانها است...
طلوعنیوز: چیزی که شما میخواهید؟
مجاهد: ما نظامیرا میخواهیم بر اساس شورای حلوعقد و یا شورای علما و دانشمندان. کسانیکه میفهمند، درک دارند آنها نظام را بسازند.
طلوعنیوز: پس، انتخابات منتفی است؟
مجاهد: بهنظر ما انتخابات مفید نبود؛ بیستسال ما نتیجۀ انتخابات را در کشور خود دیدیم...
طلوعنیوز: ولی از میان ۵۷کشور اسلامی در جهان، آقای مجاهد، اکثریت مطلق آنها یا جمهوری استند و یا شِبه جمهوری استند و برخی از آنها که انتخابات را تجربه میکنند، موفق هم بودند...
مجاهد: نیستند. هیچکشوری هم موفق نیست. کشورهای اسلامی که انتخابات را تجربه کردهاند با چالش و مشکلات مواجه استند. پاکستان مقروضترین کشور دنیا است، انتخابات دارد. در بعضی ممالک دیگر هم جنجالها برپا است. در ایران هم ما انتخابات داریم ولی مردم شان راضی نیست. هربار مهدی کروبی و تظاهرات را شما شاهد هستید. همچنین در کشورهای دیگر هم؛ ترکیه حالا مجبور شدهاست که حالت را تغییر بدهد و قانون را چندبار تغییر داد. در مصر انتخابات به ناکامی انجامید، آقای مُرسی حتا زندانی شد و به شهادت رسید. الجزایر ناکام بود دیگر کشورها هم.
طلوعنیوز: با نظام جمهوری مشکل دارید و امارت خط سرخ تان است؟
مجاهد: مشکل نداریم، پیشنهاد ما نیست. جمهوری پیشنهاد ما نیست. این شاید زیر بحث قرار بگیرد ولی نظامی را که ما میخواهیم، نظام اسلامی است.
طلوعنیوز: امارت اسلامی خط سرخ تان است یا نیست آقای مجاهد؟
مجاهد: نی، خط سرخ به خاطر این گفته نمیتوانیم که بحث جریان دارد. فیصلهی یک جانبه را نمیتوانیم که تحمیل کنیم برسر مردم. باید بنشنیم مذاکرات بکنیم و درنتیجۀ مذاکرات چیزی که برآمد، همان خط سرخ است.
طلوعنیوز: درست، پس امارت خط سرخ تان نیست. چند پرسش کوتاه دارم...
مجاهد: نی، نی! خواست ما است. خط سرخ ما به این معنی نیست که حتماً هرکاری که شود ما قبلاً باید یکچیزی را بگویم. باید زیر بحث قرار بگیرد. هیچچیزی را ما خط سرخ نمیگویم که باز ناکام بانیم.
طلوعنیوز: خیلی خوب. چند پرسش کوتاه؛ دید شما دربارۀ آزادی بیان چه است آقای مجاهد؟ مثلأ در حکومت شما و یا در حکومتی که شما در آن سهیم باشید، یک خبرنگار میتواند رهبر شما را یا وزیر کابینه شما را نقد کند؟
مجاهد: بدون شک میتواند. در صدر اسلام، حضرت عمر خلیفهی اسلام بود، مورد نقد قرار میگرفت. نقد ضرور است. نقد، خودش به معنی اصلاح است. یعنی چیزی را بسیار خوب کردن، اصلاح کردن است. به این معنی است که اگر وزیر مارا کسی خوبتر اصلاح میسازد و یا برایش نصیحت میکند...
طلوعنیوز: مثل امروز یا کمتر آقای مجاهد؟ شما میبینید که در طلوعنیوز ما رییسجمهور را نقد میکنیم با شدیدترین الفاظ، به چالش میکشانیم، دعوتاش میکنیم. مثل امروز یا کمتر؟
مجاهد: نی نی، یک چیز است. یکی توهین است، شخصیتکُشی است و یکی نقد است. اگر نقد سالم باشد... بسیار خوب است.
طلوعنیوز: کاری که ما میکنیم امروز چه است؟
مجاهد: رسانههای فعلی را بهخاطری نمیتوانم تأیید کنم که بیستسال است که این رسانهها از یکطرف تمویل میشدند به خاطر اهداف مشخص، گاهی قومیت را در افغانستان دامن میزنند، گاهی تعصبات و گاهیوقت مردم را به جنگ میانداختند...
طلوعنیوز: اینها باید ثابت شوند. اینها درحد ادعا استند که شما میگویید آقای مجاهد!
مجاهد: نی ادعا نیست، ثابت است...
طلوعنیوز: آزادی بیانی را که شما میگویید محدودتر از امروز یا کمتر از امروز است؟
مجاهد: نی! اصلاحتر از امروز میباشد.
طلوعنیوز: خب، این اصلاح یعنی چه؟
مجاهد: به این معنی که است که توهین به اشخاص ناجایز است...
طلوعنیوز: مثلأ کاری که ما میکنیم توهین است؟
مجاهد: ها! به ما توهین شده بود، چندینبار در رسانههای شما.
طلوعنیوز: خب. زن میتواند خبر بخواند در یکحکومتی که شما مثلاً سهیم باشید؟
مجاهد: این را باز حکومت قوانین بگذارد. از آن لحاظ باز فیصله بکند که میتواند و یا نمیتواند. اگر میتوانست شرایط اش چهگونه است.
طلوعنیوز: دید شما چه است؟ آیا زنان میتوانند کار خبرنگاری کنند؟
مجاهد: ما حالا فیصله نمیتوانیم. مسئلۀ قوانین و جزییات است. حکومت که ساخته میشود به جزییات و قوانین دارد. من نمیخواهم منحیث سخنگوی یک طرف، به تمام افغانستان یک قانونی را بکشم که حتماً چنینچیزی شود. در منطق اسلامی اصول است...
طلوعنیوز: شما نمایندهی با صلاحیت هستید و دیدگاه طالبان را میتوانید منتقل کنید. مثلاً زن در کدام سطح میتواند کار کند؟ میتواند رییسجمهور شود، میتواند آواز بخواند، میتواند خبرنگار باشد یا نه؟
مجاهد: نی نی، رییسجمهور شده نمیتواند. فقه اسلامی به آنان اجازه نمیدهد. ولی کار میتواند در عرصۀ خودش؛ به این معنی که عزت زن، عزت خانوادۀ زن محفوظ و مصون باشد، باز میتواند کار کند، میتواند تعلیم بکند، میتواند فعالیت اجتماعی بکند ولی اصول اسلامی را مراعات بکند.
طلوعنیوز: میتوانند آواز بخوانند؟
مجاهد: شما بگویید میتوانند، در شریعت؟
طلوعنیوز: البته من قرار نیست جواب بدهم، سوال کردم از شما!
مجاهد: نی نی، در خانوادۀ مسلمان خو پیدا شدی. هیچ نباشد، مسلمان خو هستی، الحمدالله، میتواند؟
طلوعنیوز: من بهعنوان یک خبرنگار مسؤولیتم سوال کردن است آقای مجاهد نه جواب دادن.
مجاهد: اینرا هرکس میتواند [جواب بدهد]. مسلمان، مسلمان است.
طلوعنیوز: من میخواهم دیدگاه طالبان را -چون هرکس دیدگاه متفاوت دارد- بدانم.
مجاهد: نی! نمیتواند [زن نمیتواند آواز بخواند]. در اسلام نمیتواند. این دیدگاه ما نیست، دیدگاه اسلام است. اگر شما این را نمیدانید باید بدانید... از یک عالم پرسان کنید.
طلوعنیوز: درست. آنچه را که من میپرسم به این معنی نیست که من نمیدانم. من بهعنوان خبرنگار سوال میکنم و نگاه شما را میخواهم بدانم...
مجاهد: ...چیزی که مُسَلَم آن باید پرسیده نشود، مُسَلَم است.
طلوعنیوز: ...مثلاً شما در آقچه گفتید که زن، دیگر بدون محرم [از خانه] بیرون نشود. شاید مردم بپرسد...
مجاهد: این شایعات است. در آقچه هم شاهد این شایعات بودیم. در تخار هم در چندینجا گفته شد که قواعد و قوانین وضع شده؛ وقت، وقت قوانین نیست. این در حالتی میشود که نظام ساخته شده باشد، مردم زیر قانون بیایند، قبلأ آمادهگی ذهنی داشته باشند. بعد قوانین جور میشود و به اتفاق شورا تأیید میشود و بعدأ قانون مملکت گفته میشود و باز عملی میشود از پروسیجر خود؛ پروسیجر خاص خودرا دارد. هرکس نمیآید قوانین را عملی بسازد. اینکه در آقچه گفته شده، در تخار در بعضی ساحات ما میشنویم، تحقیق کردیم، هیچچیزی در آنجا نبوده. این پروپاگند است که برای مغشوش ساختن اذهان.
طلوعنیوز: دو سوال آخری آقای مجاهد، اگر صدای مرا دارید.
مجاهد: دارم.
طلوعنیوز: بسیار گفته میشد، امریکاییها هم میگفتند، کسانیکه با شما در مسکو و جاهایی دیگر با هیات شما میدیدند، که طالبان تغییر کردهاند و طالبان دههی نود نیستند و طالبان سال نودوشش نیستند، شما موافق استید با این جمله، یا نه هیچ تغییر نکردهاند؟
مجاهد: من اینرا باید یک قسم دیگری تعبیر بکنم. گپ در تعبیر است. ما صاحب تجربهی بیشتر شدیم، صاحب معلومات بیشتر، یا سن مردم که بلند میشود طبعأ نرمشاش اضافهتر میشود تحربهاش زیاد میشود؛ به این معنی ما شاید تغییر کرده باشیم، تجارب زیادی را کسب کرده باشیم ...و در حالت جوانی بودیم طبعاً حالت جذبه و احساسات، وقتی که سن آدم بلند میرود همچون یک نهضت هم مُسن میشود، خودش انعطافات خود را میداشته باشد، به این معنی است که آن تکمیل میشود، هنوز فهمیدهتر میشود. تجربهی بسیار میگیرد. به این معنی شاید باشد تغییرات.
طلوعنیوز: مثلاً شما اگر یک ولایتی را بگیرید و یا بیایید در یک حکومت سهیم شوید و یا حکومت پیش شما باشد، دیگر زنان در پای شان قمچین و دره میخورد یا نمیخورد؟ بدون محرم بیرون شده میتوانند یا نمیتوانند؟
مجاهد: یکی خو موارد شریعت است. در این مورد باید بگویم اصول شریعت را ما نمیتوانیم تغییر بدهیم. بهخاطر اینکه ما تغییر کرده باشیم... مثل شماری از سران جهادی که ریشهای خودرا تراش کردند که ما تغییر کردیم و دریشی و نکتایی پوشیدند. اینگونه ممنوع است و مکروه و بد است. اصلاً به این معنی است که قوانین اسلامی که باشد من هم میپذیرم، خودت هم مسلمان استی میپذیری، تمام مردم افغانستان مسلمان استند و میپذیرند؛ آن را ما نمیتوانیم بگویم قوانین را مراعات میکنیم یا نمیکنیم. میکنیم! این در فقه اسلامی آمده است، محرمی که شما لفظ میبرید، لفظ شرعی است. بدون محرم، خانم نمیتواند سفر کند. البته شرایط سفر را گفتهاست؛ اگر یک جای زمینه مساعد باشد، مصونیت خانمها باشد و محافظت باشد، باز محرم نیاز ندارد، اگر نباشد، مخاطره داشته باشد، محرم ضروری است. این اصول شرعی است. این را ما هم تغییر داده نمیتوانیم، شما هم تغیییر داده نمیتوانید، نظام اسلامی این را عملی میسازد.
طلوعنیوز: خیلی خب. بهعنوان آخرین پرسش، آقای مجاهد انتخاب تان چه است؛ جنگ یا صلح؟ به جنگ ادامه میدهید یا به میز مذاکره بر میگردید؟
مجاهد: دو راه داریم؛ اولویت ما مذاکره است، مذاکرات و تفاهم است، اولویت و چیزیرا که ما ترجیح میدهیم و اگر نیازمندی شد، بازهم ما با چالش مواجه شدیم، با موانع مواجه شدیم، با وقتکشی مواجه شدیم -مثلیکه در شانزدهماه شدیم- باز انتخاب دومی را مجبور استیم که اتخاذ بکنیم که جنگ است.
طلوعنیوز: آقای ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، تشکر از شما!
مجاهد: از شما هم تشکر که وقت دادید و حوصله کردید.