جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده می‌گوید که بررسی‌های این وزارت نشان می‌دهند که در کنار توافقنامه صلح دوحه، عوامل دیگر نیز به فروپاشی حکومت پیشین در افغانستان انجامیدند.

حمد الله محب، مشاور امنیت ملی رییس جمهور پیشین در تازه‌ترین سخنان‌اش آغاز فروپاشی نظام جمهوری را با امضای توافقنامه صلح دوحه میان طالبان و امریکا پیوند داده است.

جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع امریکا، گفت: «بی‌تردید توافقنامه دوحه یک پیام بزرگی به حکومت و هم پیمانان افغان ما برای خروج از افغانستان فرستاد و در این شکی وجود نداشت که ما آن کشور را ترک می‌کردیم. من باور دارم که این بر روحیه نیروهای امنیتی افغانستان اثر گذاشت. پس از بررسی گفت‌وگوهای چندین ماهه، آنچه که در افغانستان رخ داد دریافتیم که عوامل دیگری نیز وجود داشتند که منجر به رویداد پانزدهم ماه اگست یعنی سقوط کابل شدند. در این مقطع زمانی، بهتر است خاموش باشیم تا یک تصمیم، یک توافق و یک گفت‌وگو را عامل این همه بدانیم.»

در این میان برخی از آگاهان مسایل سیاسی بر این باور استند که ایالات متحده و مقام‌های حکومت پیشین افغانستان در برابر منافع ملی افغانستان بی‌پروا بودند.

سید جواد حسینی، آگاه مسایل سیاسی می‌گوید: «امریکا به فکر منافع ملی خود و سران حکومت پیشین به فکر منافع شخصی و جیب خود بودند.»

از سوی دیگر، مشاور امنیت ملی جوبایدن یک بار دیگر بر عملی شدن تعهدات طالبان بربنیاد توافقنامه صلح دوحه تاکید می‌ورزد.

جک سالیوان، مشاور امنیت ملی رییس جمهور امریکا، می‌گوید: «دیپلوماتان ما در مذاکرات با طالبان در دوحه خواست‌های ما را به گونه کامل روشن و مشخص ساختند، من نمی‌خواهم به آن‌ها بپردازم. بهترین راه این است تا آنان را به اجرای تعهدات بین المللی و آنچه در برابر ایالات متحده وعده داده اند وادار سازیم. این کار باید روی میز مذاکره با آنان در دوحه انجام می‌شد، اما ما از آغاز در باره موضوعات بنیادی حقوق بشر، دسترسی دختران افغانستان به آموزش، تعهد پیکار با هراس افگنی و مسایل دیگر با طالبان روشن حرف زده‌ایم.»

وی هشدار می‌دهد که اگر امارت اسلامی به آنچه که به جهان وعده داده است عمل نکند، پول منجمد شده افغانستان را دریافت نخواهد کرد.

جک سالیوان می‌گوید: «من فکر می‌‌کنم این پرسش باید از حکومت طالبان پرسیده شود که برای انجام چه کاری آماده اند و به جهان نشان دهند که به کدام روش متفاوت عمل می‌کنند و اگر نتوانند این کار را کنند، فراهم سازی مقدار زیادی پول به حکومت طالبان برای بهتر سازی زنده‌گی و تامین میشت افغانان دُشوار است. بنا براین، تمرکز ما در حال حاضر این است که کاری کنیم تا با آنان کنار بیاییم تا ببینیم چه گونه پیشرفت به دست آمده می‌تواند و همزمان از هر راهی که خارج از دولت باشد، ما می‌توانیم با سرعت کار بگیریم، همانند کار با نهادهای جهانی و غیرحکومتی.»

امارت اسلامی همواره گفته است که تمامی شرایط جامعه جهانی را برای به رسمیت شناختن عملی کرده است، تعامل رسمی میان کابل و واشنگتن را برای افغانستان بسیار مهم می‌داند.

انعام الله سمنگانی، معاون سخنگوی امارت اسلامی، گفت: «امریکا جایگاه خود را در سیاست جهانی دارد و نقش مهمی را در سیاست‌های بین المللی ایفا می‌کند. بنا براین، به رسمیت شناختن افغانستان از سوی امریکا هم نقش بسیار مهمی دارد و می‌تواند منشا به رسمیت شناختن کشورهای دیگر شود.»

در حالی که با بدتر شدن اوضاع بشری در افغانستان بسیاری از کشورها تعهد کمک‍‌های بشری را به این کشور کرده اند، اما تاکنون هیچ کشوری حاضر نشده است که امارت اسلامی را به رسمیت بشناسد.