امارت اسلامی میگوید که افغانستان در حوزه آمو دریا با هیچ کشوری قرارداد ندارد و کارگیری از منابع آبی حق افغانستان است.
عبداللطیف منصور، سرپرست وزارت انرژی و آب میگوید که حکومت سرپرست آماده است تا برای رفع نگرانی کشورهای همسایه درباره آب آمو دریا گفتوگو کند.
این درحالیست که رییسجمهوری ازبیکستان سه روز پیش در نشست سران کشورهای آسیای میانه از احداث پروژهی کانال قوشتیپه ابراز نگرانی کرده بود.
عبداللطیف منصور گفت: «اما تشویش را کسانیکه ابراز میکنند و اعلام میکنند که باید براساس معاهده توافقاتی باشد، افغانستان با کسی درباره آب معاهده ندارد و ما هم در این باره با کسی تعهد و قرارداد نداشتهایم. زمانیکه در قرارداد تخلفی شود، در آن صورت ابراز نگرانی میشود. در شرایط فعلی در حوزه آمو دریا ما با هیچ کسی معاهده نداریم.»
در همین حال، برخی آگاهان مسایل اقتصادی و مدیریت آب با نگرانی از گستردگی بحران خشکسالی در کشور، بر ساخت و ساز بندهای آب و کارگیری از منابع آبی در بخشهای گوناگون کشور تاکید میورزند.
نجیب الله سدید، کارشناس مدیریت آب گفت: «مهم این است که آیا افغانستان حق استفاده کردن از آب دریای آمو را دارد یاخیر؟ افغانستان این حق را دارد و این حق را کنوانسیونهای بینالمللی به افغانستان داده و افغانستان بین ۲۷ تا ۳۰ درصد آب آمو دریا را تامین میکند.»
سید مسعود، آگاه مسایل اقتصادی در این باره گفت: «پیشبینیهای ما هم همین بود که ما یک درگیری آب را در منطقه خواهیم داشت. زیرا ما سرآب منطقه هستیم و آبهای که منطقه در منطقه میروند، با وجودیکه ما از آن آب استفاده نمیکنیم، منبع آبی کشورهای دیگر به حساب میرود.»
واکنشها دربارهی احداث کانال قوشتیپه و کارگیری از آبهای آمو دریا برای آبیاری زمینهای زراعتی در حوزهی شمال کشور در حالی میان کشورهای منطقه اوج گرفته است که مسوولان شرکت انکشاف ملی از تکمیل شدن فاز نخست این کانال از ولسوالی کلدار تا ولسوالی دولتآباد بلخ که حدود ۱۰۸ کیلومتر را در برمیگیرد، در آیندهی نزدیک خبر داده است.