امارت اسلامی سه سال پیش از امروز در بیست‌وچهارم اسد سال ۱۴۰۰ خورشیدی قدرت را در افغانستان در دست گرفت و به این ترتیب نظام جمهوری که بیست سال در قدرت بود، با تمامی سازوبرگ‌های نظامی اش سرنگون شد.

این یکی از بزرگ‌ترین تحولات سیاسی در تاریخ افغانستان بود. آغاز این تحول پس از درگیری‌ها میان نیروهای امارت اسلامی با نیروهای حکومت پیشین از سقوط نخستین ولایت؛ یعنی نیمروز به دست نیروهای امارت اسلامی در پانزدهم اسد سال ۱۴۰۰ رقم خورد.

یکی روز پس از نیمروز، ولایت جوزجان نیز پس از درگیری‌های شدید به دست نیروهای امارت اسلامی افتاد. به همین ترتیب در هفدهم اسد سال ۱۴۰۰، سه ولایت، سرپل، کندز و تخار یکجا تحت حاکمیت امارت اسلامی درآمد و ولایت‌های دیگر نیز یکی پی دیگر بدون درگیری سقوط کردند.

هرچند شهر کابل جنب‌وجوش نسبی خود را داشت؛ اما سروصداها از محاصره کابل توسط نیروهای امارت اسلامی، سراسیمه‌گی میان پایتخت‌نشینان به میان آورده بود. همه در انتظار شنیدن خبر از ارگ بودند، در این وضعیت نه از رییس‌جمهور خبری بود و نه از هیچ مقام دیگر. سرانجام؛ ویدیویی از صفحه فیسبوک عبدالله عبدالله به نشر رسید و به انتظارها نقطه پایان گذاشت. عبدالله عبدالله اعلام کرد محمد اشرف غنی و حلقه نزدیک او کابل را ترک کردند.

عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی در حکومت پیشین در آن نوار دیداری گفت: «رییس‌جمهور پیشین افغانستان، افغانستان را ترک کرد و کشور و ملت را در این‌طور حالت قرار داد. خداوند ج همرایش محاسبه می‌کند و مردم افغانستان هم قضاوت خود را خواهد کردند.»

حامد کرزی رییس‌جمهور پیشین کشور در آن روز گفته بود: «من با خانواده‌ام و اولادهایم در این‌جا با شما هستیم و آرزو دارم که مسایل کشور و پایتخت ما با خیر و از طریق صلح و مذاکرات صلح حل شود.»

سرانجام پس از نه روز، بی درگیری ۳۳ ولایت کشور به‌شمول کابل به اداره امارت اسلامی درآمد.

نگرانی از بی‌نظمی، چور و چپاول در شهر، امارت اسلامی را وادار به ورود به کابل ساخت و نیروهای امارت اسلامی وارد ارگ ریاست جمهوری شدند. ساعاتی بعد، تصویری از شبکه خبری الجزیره به نشر رسید که بر حاکمیت دوباره امارت اسلامی به کابل مهر تایید گذاشت.

ملا عبدالغنی برادر عضو هیات مذاکره کننده امارت اسلامی در آن زمان، گفت: «هیچ انتظار نمی‌رفت که ما این‌گونه در افغانستان کامیاب می‌شویم اما این کمک خداوند پاک بود.»

اما در این میان، پنجشیر تنها ولایتی بود که در آن نبرد ادامه داشت.

سرانجام پس از شش روز درگیری، پرچم سفید امارت اسلامی در مرکز ولایت پنجشیر به اهتزاز درآمد و به این ترتییب امارت اسلامی بر تمام افغانستان حاکمیت پیدا کرد. پس از آن، ذبیح‌الله مجاهد سخن‌گوی امارت اسلامی در پیوند به ولایت پنجشیر گفت که آخرین لانه دشمن به شکل کامل تصفیه شده است.