شاه امان‌الله خان سومین فرزند امیر حبیب‌الله خان، در اول جون ۱۸۹۲ میلادی در پغمان کابل چشم به جهان گشود.
او یگانه فرزند امیر حبیب‌الله خان بود که در مکتب افسری آموزش دید و با ارتش ارتباط نزدیک داشت. پس از آنکه پدرش در سال ۱۹۱۸ میلادی در لغمان ترور شد، او در بیست و هشتم فیبروری ۱۹۱۹ میلادی به قدرت رسید و سلطنتش را اعلام کرد.
محمد متین محمد خیل آگاه مسایل نظامی گفت: «او یک آدم آزادمنش و فهمیده بود و ضمن آن یک اصلاح آن هنوز هم مانده در ولسوالی پغمان، جایی که تولد شده است؛ وقتی انگلیس‌ها از او تقاضا کردند، برای شان گفت که دست تان تا لندن خلاص.»
شاه امان‌الله خان فرزند امیر حبیب‌الله، از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۹ به مدت ده سال بر افغانستان حکومت کرد. او لقب «امیر» را به «پادشاه» تبدیل کرد و خود را شاه امان‌الله نامید.
شاه امان‌الله خان در ۱۰ دسامبر ۱۹۲۷ میلادی سفر شش‌ماهه خود را به کشورهای آسیایی، اروپایی و افریقایی آغاز کرد و در سال ۱۹۲۸ میلادی از راه ایران به افغانستان بازگشت و دست به اقدامات اصلاحی زد.
کامران امان آگاه مسایل نظامی گفت: «او زمانی که از سفر برگشت، در یک جامعه سنتی به مردم امر کرد که دختران تان را برای رفتن به خارج از کشور معرفی کنید تا تحصیلات خود را در خارج به اتمام برسانند. خانم شاه امان‌الله خان وقتی به اروپا رفت منحیث یک مسلمان حتی چادر به سر نداشت.»
ناسازگاری اقدامات اصلاحی شاه امان‌الله خان با روحیه مردم، زمینه را برای شورش‌گری در برابر سلطنت او فراهم کرد و حبیب‌الله کلکانی بر او شورید و او را وادار به کناره‌گیری از قدرت کرد.
شاه امان‌الله خان به ایتالیا رفت و در آنجا ساکن شد. سرانجام در ۲۵ اپریل ۱۹۶۰ در زوریخ سوئیس درگذشت و جنازه‌اش به جلال‌آباد انتقال داده شد و در کنار مزار پدرش به خاک سپرده شد.