ششم جدی با چهلوپنجمین سالگرد تهاجم نیروهای اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان برابر است.
چهلوپنج سال پیش در چنین روز، نزدیک به ۱۰۰هزار نیروی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۳۵۸ خورشیدی به افغانستان هجوم آوردند و بیش از ۹ سال در کشور ماندند.
پاینده محمد، مرد هفتادویک ساله که روز تهاجم نیروهای اتحاد جماهیر شوروی پیشین به افغانستان را به خاطر دارد، گفته است که چهلوپنج سال پیش از امروز شوروی پیشین به همکاری ببرک کارمل بر افغانستان حمله کرد.
پاینده محمد به طلوعنیوز گفت: «ملت را به مشکلات مواجه ساختند. قطعات نظامی را از بین میبردند، خواهران و برادران ما را و ریش سفیدهای ما را در روستاها و مناطق مختلف به شهادت میرساندند.»
برخی از آگاهان از هجوم نیروهای اتحاد جماهیر شوروی بر افغانستان بهعنوان آغاز بدبختیها در کشور یاد میکنند. به گفته آگاهان، افغانستان هنوز هم با پیامدهای آن روز دستوپنجه نرم میکند.
معین گل سمکنی یکی از آگاهان مسایل سیاسی به طلوعنیوز گفت: «این مسایل باعث این شد که امریکا و انگلستان و سایر کشورها در نزدیکی افغانستان بیایند و از طریق پاکستان، اقدامات نظامی و سیاسی را روی کار بگیرد که متاسفانه ما هنوز هم از آن رهایی پیدا نکردیم.»
صادق شینواری آگاه مسایل نظامی گفت: «با اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق، همه ساختارها و منابع زیرزمینی افغانستان از هم پاشید و ساختارهای اجتماعی و فرهنگی افغانستان از بین رفت. با این تهاجم، زمینه بیشتر تجاوز کشورها و مداخله دیگر کشورها در افغانستان مساعد گردید.»
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی در حکومت پیشین، این روز را سرآغاز جهاد علیه تجاوز و درگیریهای خونین در تاریخ معاصر کشور خوانده است.
عبدالله عبدالله نوشته است: «هجوم نیروهای شوروی سابق به افغانستان و حمله بر دین و مقدسات کشور باعث قیام و جهاد سراسری مردم قهرمان ما گردید.
مردم افغانستان با دست خالی اما با ایمان و توکل به خداوند و تحمل صدها هزار شهید، میلیونها معلول و مهاجر، یکی از ماندگارترین قیامها و مقاومتهای آزادیخواهانه و مبارزه علیه اشغال را در تاریخ معاصر رقم زدند.»
همزمان انس حقانی از اعضای ارشد امارت اسلامی گفته است که به نظر میرسد هنوز بعضیها از تاریخ افغانستان پیام واضح نگرفته اند.
این عضو ارشد امارت اسلامی در باره این روز گفته است: «امروز سالروز تجاوز لشکر سرخ به افغانستان است، تجاوزی که میتوان آن را آغاز زخمهای بیشمار بر پیکر وطن ما دانست. افغانها پایان این داستان دردناک را با بدست آوردن آزادی، شاد ساختند؛ اما بهای سنگینی پرداختیم. رهروان آن قربانیهای بزرگ همیشه در حافظه تاریخ بشر باقی خواهند ماند. افغانها قبل از این نیز امپراتوریهای مغرور را شکست داده بودند، اما آنچه مایه تعحب میشود، این است که هیچ متجاوزی از سرنوشت پیشینیان خود عبرت نگرفت. به همین دلیل، متجاوز بعدی نیز شکست خورد و به نظر میرسد که بعضیها هنوز از تاریخ ما پیام واضح نگرفتهاند.»
حضور بیش از نُه ساله شوروی در افغانستان سبب فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شد؛ این جنگ جان نزدیک به ۲ میلیون نفر را در افغانستان گرفت و هزاران نفر دیگر را معلول ساخت. در این جنگ، ۱۴هزار نیروی ارتش شوروی نیز کشته شدند و از بُعد سیاسی و اقتصادی نیز به شوروی زیانبار تمام شد.
دیدگاه تان در این باره