وزارت خارجه افغانستان در واکنش به گفته‌های اخیر وزیر خارجه ایران می‌گوید که معاهدۀ سال ۱۳۵۱ در بارۀ حقابه ایران از دریاهای افغانستان اعتبار دارد.

معین وزارت خارجه تأکید می ورزد که فشار راه حل نیست و افغانستان نیز به دنبال تنش نبوده است.

این در حالی است که وزیر خارجه ایران به تازه‌گی گفته است که تهران می‌تواند از مسأله مهاجران افغانستان، مبادلات مرزی و مسایل دیگر برای حل این مشکل کار بگیرد.

توافق اخیر ایران با چهار کشور کرانه‌های بحیرۀ کسپین و نیز خشکسالی در ولایت سیستان و بلوچستان این کشور، موضوع حقابه ایران را از دریای هلمند در این کشور داغ تر ساخته است.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفته است:«ما با افغانستان مراودات زیادی داریم، مراودات مرزی داریم، مهاجرین افغان هستند، افراد غیر قانونی افغان هستند، بحث مواد مخدر است، بحث تجارت است. هنر سیاست خارجی چیست، به همکاری دستگاه‌های داخلی، یعنی اینکه همه این امکانات را ما جمع بکنیم اینکه بخواهی از پس یکی بربیایی.»

حقابه ایران از دریای هلمند، یکی از داغترین موضوعات گفت‌وگوی جواد ظریف، وزیر خارجه این کشور در شبکه سه تلویزیون دولتی ایران بود.

در همین حال، جواد ظریف می پذیرد که مقدار آبی که سالانه از دریای هلمند به این کشور می ریزد، بیشتر از اندازه یی است که دو کشور توافق کرده اند؛ اما به گفته او بیشتر این آب، سیلاب است که به گفته او مشمول توافقنامه دو کشور نمی شود.

با این حال، وزیر خارجه ایران می گوید که تهران به دنبال حل مشکل آب با افغانستان از راه گفت‌وگوها است.

جواد ظریف افزود:«ما این مجموع را در پنج حوزه، در حوزه آموزش، در حوزه مرز، در حوزه امنیت، در حوزه اقتصاد و در حوزه آب، اینها را پنج تا کمیته، من با اقای اشرف غنی حدود دو سال پیش توافق کردیم. این پنچ کمیته اقلا پنچ یا شش جلسه در ظرف دو سال گذشته داشته اند. مجموعه اینها میشه یک قرارداد جامع همکاری ها بین ما و افغانستان.»

وزارت خارجه افغانستان در برابر گفته های جواد ظریف، چنین دیدگاهی دارد.

نصیر اندیشه، سرپرست و معین وزارت امور خارجه گفت:«اصلا هیچ ضرورتی برای کدام اهرام فشار نیست، هیچ چیز ضرورت نیست، این یک معاهده بین المللی توافق شده است. ماده نهم اش بسیار واضح میکنه که هرگاه اختلافاتی وجود میداشته باشه در قسمت مقدار آب، شما میتانین به ای سه میکانیزم مراجعه بکنید.»

آخرین معاهده میان کابل و تهران در باره حقابه ایران از دریاهای افغانستان به شمول دریای هلمند و دریاچه هامون در سال ۱۳۵۱ میان دولت‌های شاهی افغانستان و ایران امضا شده است؛ اما اکنون به نظر می رسد که خشکسالی در منطقه به ویژه در ولایت سیستان و بلوچستان ایران، تهران را به تلاش برای دستیابی به یک توافقنامه تازه وادار ساخته است.

این در حالی است که تهران مخالف بندسازی‌ها بر دریای هلمند، هریرود و فراه رود است و بارها از سوی مقام‌های افغان به ناامن سازی این بخش ها متهم شده است؛ اما تهران این اتهام را نمی پذیرد.