Skip to main content
تازه‌ترین خبرها
تصویر بندانگشتی

اقتصاد افغانستان از ۲۰۰۱ تاکنون

پس از یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، اقتصاد افغانستان رشد کرد زمینه به بازسازی و نوسازی کشور فراهم شد؛ اما کار های بنیادی در این عرصه انجام نشد.

در بیش از دو دهه‌ی گذشته، تولید ناخالص داخلی افغانستان از چهار میلیارد دالر به بیش از بیست میلیارد دالر رسید و جامعه جهانی میلیارد‌ها دالر به افغانستان کمک کردند. بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات که مهمترین سهم را در تولید ناخالص داخلی کشور داشتند، با کمک‌های خارجی به گونه چشمگیری رشد کردند.

اما این رشد به مفهوم واقعی آن پایدار نبود و پروژه‌های بنیادی که زمینه کار مداوم به باشندگان کشور را فراهم کنند، عملی نشدند.

بربنیاد گزارش سیگر، ایالات متحده امریکا در بازسازی افغانستان به مراتب بالاتر از بودجه طرح مارشال که شانزده کشور اروپایی بازسازی شدند، هزینه کرده است. سیگر می‌گوید که امریکا در بیش از بیست سال حضور اش در افغانستان، ۱۴۵ میلیارد دالر در بازسازی کشور هزینه کرده است.

محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین کشور، گفت: «دیدگاه ما یک دیدگاه از این است که افغانستان چهارراه ترانزیت انرژی شود.»

در سال ۲۰۰۲ میلادی که سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی برجسته بود، جایش را به سکتور خدمات وگذار کرد و تا سال ۲۰۱۹ میلادی، بیشترین سرمایه‌گذاری در بخش‌های هوتل‌داری، بانک‌داری، حمل‌ونقل، ارتباطات و شرکت‌های هوانوردی انجام شد.

این سکتور پس از سال ۲۰۱۴ میلادی هنگامی که روند بیرون شدن نیروهای خارجی از افغانستان آغاز شد، گام به عقب گذاشت و بسیاری شرکت‌ها در این بخش ورشکست شدند.

در این گزارش بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی افغانستان از سال ۲۰۰۲ میلادی تا سال ۲۰۱۴ میلادی؛ گراف صعودی را می‌پیماید و به ترتیب از چهار میلیارد دالر به بیست میلیارد دالر می‌رسد؛ اما پس از آن  دوباره کاهش می‌یابد.

تولید ناخالص داخلی افغانستان:

در سال ۲۰۰۲، چهار میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۳ ، چهار اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۴، پنج اعشاریه بیست و سه میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۵ ، شش اعشاریه بیست و شش میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۶ ، شش اعشاریه نود و هفت میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۷، نه اعشاریه هفتاد و پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۸، ده اعشاریه یازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۹، دوازده اعشاریه چهل و دو میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۰، پانزده اعشاریه هشتاد و شش میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۱ ، هفده اعشاریه هشتاد و یک میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۲، نزده اعشاریه نود و یک میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۳، بیست اعشاریه پانزده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۴، بیست اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۵، نزده اعشاریه سیزده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۶،  هجده اعشاریه دوازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۷، هجده اعشاریه هفتاد و پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۸ ، هجده اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۹ ، هجده اعشرایه هشت میلیارد دالر

در سال ۲۰۲۰ ، بیست اعشاریه دوازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۲۱ ، پانزده میلیارد دالر

عصمت الله حکیمی، معاون مسلکی اداره ملی احصاییه و معلومات، گفت: «جی دی پی امسال چهارده اعشاریه نه میلیارد دالر یا پانزده میلیارد دالر است که در سال گذشته به بیست میلیارد دالر می‌رسید که تقریبا بیست درصد کاهش را نشان می‌دهد.»

اما اقتصاد مصنوعی افغانستان، پس از سقوط نظام جمهوری به یکبارگی در آستانه سقوط قرار گرفت؛ حتا بسیاری پروژه‌های زیربنایی که با بودجه حکومت آغاز شدند، به بهره برداری نرسیدند.

رییس جمهور پیشین، حامد کرزی، کار پروژه بند آب "شاه و عروس" را در سال ۲۰۱۲ میلادی افتتاح کرد اما این پروژه تا اکنون به ثمر نرسیده است.

پس از یازدهم سپتمبر سال ۲۰۰۱، کار پروژه‌های بزرگ منطقوی مانند کاسا یک هزار، تاپ و تاپی آغاز شدند؛ اما تا هنوز کار هیچ یک از این پروژه‌ها به پایان نرسیده است.

امام علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، گفته است: «مراسم امروزه‌ی آغاز تطبیق لایه بنیاد خط انتقال برق کاسا یک هزار برای همه‌ی ما همچو رمز شروع همکاری‌های واقعی بین کشورهای منطقه فرا آسیای مرکزی و جنوبی لحظه‌ی خاطر مان دارای اهمیت تاریخی می‌باشد.»

در دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی، پروژه تاپی از سوی رهبران افغانستان، ترکمنستان، پاکستان و هند گشایش یافت و انتظار می‌رفت تا پایان سال ۲۰۱۹ به بهره برداری برسد، اما چنین نشد و تا اکنون تلاش‌ها برای از سرگیری کار عملی این پروژه جریان دارد و روشن نیس، چه زمان این لوله گاز از خاک افغانستان عبور می‌کند.

اقتصاد افغانستان از ۲۰۰۱ تاکنون

رییس جمهور پیشین، حامد کرزی، کار پروژه بند آب "شاه و عروس" را در سال ۲۰۱۲ میلادی افتتاح کرد اما این پروژه تا اکنون به ثمر نرسیده است.

تصویر بندانگشتی

پس از یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، اقتصاد افغانستان رشد کرد زمینه به بازسازی و نوسازی کشور فراهم شد؛ اما کار های بنیادی در این عرصه انجام نشد.

در بیش از دو دهه‌ی گذشته، تولید ناخالص داخلی افغانستان از چهار میلیارد دالر به بیش از بیست میلیارد دالر رسید و جامعه جهانی میلیارد‌ها دالر به افغانستان کمک کردند. بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات که مهمترین سهم را در تولید ناخالص داخلی کشور داشتند، با کمک‌های خارجی به گونه چشمگیری رشد کردند.

اما این رشد به مفهوم واقعی آن پایدار نبود و پروژه‌های بنیادی که زمینه کار مداوم به باشندگان کشور را فراهم کنند، عملی نشدند.

بربنیاد گزارش سیگر، ایالات متحده امریکا در بازسازی افغانستان به مراتب بالاتر از بودجه طرح مارشال که شانزده کشور اروپایی بازسازی شدند، هزینه کرده است. سیگر می‌گوید که امریکا در بیش از بیست سال حضور اش در افغانستان، ۱۴۵ میلیارد دالر در بازسازی کشور هزینه کرده است.

محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین کشور، گفت: «دیدگاه ما یک دیدگاه از این است که افغانستان چهارراه ترانزیت انرژی شود.»

در سال ۲۰۰۲ میلادی که سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی برجسته بود، جایش را به سکتور خدمات وگذار کرد و تا سال ۲۰۱۹ میلادی، بیشترین سرمایه‌گذاری در بخش‌های هوتل‌داری، بانک‌داری، حمل‌ونقل، ارتباطات و شرکت‌های هوانوردی انجام شد.

این سکتور پس از سال ۲۰۱۴ میلادی هنگامی که روند بیرون شدن نیروهای خارجی از افغانستان آغاز شد، گام به عقب گذاشت و بسیاری شرکت‌ها در این بخش ورشکست شدند.

در این گزارش بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی افغانستان از سال ۲۰۰۲ میلادی تا سال ۲۰۱۴ میلادی؛ گراف صعودی را می‌پیماید و به ترتیب از چهار میلیارد دالر به بیست میلیارد دالر می‌رسد؛ اما پس از آن  دوباره کاهش می‌یابد.

تولید ناخالص داخلی افغانستان:

در سال ۲۰۰۲، چهار میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۳ ، چهار اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۴، پنج اعشاریه بیست و سه میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۵ ، شش اعشاریه بیست و شش میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۶ ، شش اعشاریه نود و هفت میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۷، نه اعشاریه هفتاد و پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۸، ده اعشاریه یازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۰۹، دوازده اعشاریه چهل و دو میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۰، پانزده اعشاریه هشتاد و شش میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۱ ، هفده اعشاریه هشتاد و یک میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۲، نزده اعشاریه نود و یک میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۳، بیست اعشاریه پانزده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۴، بیست اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۵، نزده اعشاریه سیزده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۶،  هجده اعشاریه دوازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۷، هجده اعشاریه هفتاد و پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۸ ، هجده اعشاریه پنج میلیارد دالر

در سال ۲۰۱۹ ، هجده اعشرایه هشت میلیارد دالر

در سال ۲۰۲۰ ، بیست اعشاریه دوازده میلیارد دالر

در سال ۲۰۲۱ ، پانزده میلیارد دالر

عصمت الله حکیمی، معاون مسلکی اداره ملی احصاییه و معلومات، گفت: «جی دی پی امسال چهارده اعشاریه نه میلیارد دالر یا پانزده میلیارد دالر است که در سال گذشته به بیست میلیارد دالر می‌رسید که تقریبا بیست درصد کاهش را نشان می‌دهد.»

اما اقتصاد مصنوعی افغانستان، پس از سقوط نظام جمهوری به یکبارگی در آستانه سقوط قرار گرفت؛ حتا بسیاری پروژه‌های زیربنایی که با بودجه حکومت آغاز شدند، به بهره برداری نرسیدند.

رییس جمهور پیشین، حامد کرزی، کار پروژه بند آب "شاه و عروس" را در سال ۲۰۱۲ میلادی افتتاح کرد اما این پروژه تا اکنون به ثمر نرسیده است.

پس از یازدهم سپتمبر سال ۲۰۰۱، کار پروژه‌های بزرگ منطقوی مانند کاسا یک هزار، تاپ و تاپی آغاز شدند؛ اما تا هنوز کار هیچ یک از این پروژه‌ها به پایان نرسیده است.

امام علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، گفته است: «مراسم امروزه‌ی آغاز تطبیق لایه بنیاد خط انتقال برق کاسا یک هزار برای همه‌ی ما همچو رمز شروع همکاری‌های واقعی بین کشورهای منطقه فرا آسیای مرکزی و جنوبی لحظه‌ی خاطر مان دارای اهمیت تاریخی می‌باشد.»

در دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی، پروژه تاپی از سوی رهبران افغانستان، ترکمنستان، پاکستان و هند گشایش یافت و انتظار می‌رفت تا پایان سال ۲۰۱۹ به بهره برداری برسد، اما چنین نشد و تا اکنون تلاش‌ها برای از سرگیری کار عملی این پروژه جریان دارد و روشن نیس، چه زمان این لوله گاز از خاک افغانستان عبور می‌کند.

هم‌رسانی کنید

دیدگاه تان در این باره