شماری از دکانداران مندوی کابل میگویند که فقر افزایش یافته و مردم توان خرید را ندارند.
آنان از کم رنگ شدن بازار فروش شان شکایت میکنند و میافزایند که چالشهای اقتصادی سبب شده تا مردم کمتر از این بازار خریداری کنند.
عبداللطیف، دکاندار، گفت: «سابق در حدود چهار یا پنج لک فروشات میداشتیم، حالا چهل تا پنجا هزار افغانی فروش داریم.»
محمد باقر، کفش دوز، گفت: «سابق در حدود ۷۰۰ افغانی در یک روز کار میکردم حالا کم شده ۲۰۰ الی ۲۵۰ افغانی کار میشود.»
حسیبالله، قصاب، گفت: «دوسال پیش را اگر قیاس کنی، از نصف هم کمتر شده، همی دکانداران مندوی برنج فروشها گوشت گرفتن میآیند، همان پولدارترین آنها از ۱۰۰ افغانی یا ۱۲۰ افغانی بالاتر گوشت خریداری نمیتوانند.»
با این حال، اتحادیه کارگران افغانستان علت بنیادی افزایش فقر را در کشور فرار سرمایهها و نبود کار میداند.
معروف قادری، رییس عمومی اتحادیه ملی کارگران و کارکنان افغانستان، گفت: «هم بخش دولتی کارمندان، بنابر عدم مصوونیت شغلی شغلهای خود را از دست دادند. و هم در بخش سکتور خصوصی، سرمایهگذاری کاهش پیدا کرد. و در کنار آن نهادهای بینالمللی هم فعالیتهای خود را متوقف کردند. فقر و بیکاری افزایش چشم گیر داشته و حتی حالا مردم دچار گرسنگی هستند.»
اما امارت اسلامی میگوید که افغانستان بیش از چهار دهه جنگ را سپری کرده و اکنون حکومت سرپرست بر بازسازی تمامی منبعهای اقتصادی تلاش میورزد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، گفت: «مشکلات اقتصادی و مشکلات فراوان اجتماعی را ما داشتیم. این موضوع با آمدن امارت اسلامی نیست بلکه، بیست سال افغانستان اشغال بود و از ۴۳ سال جنگ جریان داشته، بدبختیها را بجا گذاشته و منابع مهم اقتصادی افغانستان از بین رفته بود.»
با این وجود، برخی از بازرگانان و آگاهان مسایل اقتصادی، موضوعات سیاسی به ویژه مسأله به رسمیت شناخته نشدن امارت اسلامی را در مشکلات اقتصادی و افزایش فقر ربط میدهند.
آذرخش حافظی، آگاه مسایل اقتصادی، گفت: «یک ظرفیتی را بحیث یک آدرس سیاسی مشروع که از طرف دنیا مورد احترام باشد، و مورد قبول جامعه بینالمللی و مردم افغانستان باشد، ایجاد کنند تا رشد اقتصادی به این بستر سیاسی مناسب و مشروع ممکن شده بتواند.»
گزارش نهادهای جهانی به شمول بانک جهانی نشان میدهد که افغانستان تا دو سال آینده گواه بهبود اقتصادی نخواهد بود و تولید ناخالص داخلی این کشور به مراتب کاهش یافته است.