وزارت مالیه میگوید از آنجاییکه ارزش واردات از گمرک هرات در مقایسه با نیمۀ اول سال مالی گذشته از ۵۹ میلیارد افغانی به ۳۶ میلیارد افغانی کاهش یافتهاست، درآمدهای گمرکی این بندر نیز با سه میلیارد افغانی کاهش روبهرو شدهاست.
این نشان میدهد که در شش ماه نخست سال مالی، درآمدهای گمرک هرات در مقایسه با درآمدهای گمرکهای دیگر بیشتر کاهش یافتهاست.
شمروزخان مسجدی، سخنگوی وزارت مالیه در این باره گفت: «متناسب با کاهش واردات درآمدهای ما هم کم شدهاست. اما بخاطر اینکه به دیگر موارد رسیدهگی شود به فساد و مداخلات و کارها بهتر شود، وزارت مالیه بخاطر زیربناسازی ترازویهای دیجیتالی ماشینهای اکسری و کمرهها به گمرک اسلام قلعه فرستاده و کار نصب آن جریان دارد. وزارت مالیه تا حد ممکن هیچگاه به زورمندان اجازه مداخله نمیدهد.»
درآمدهای گمرک هرات، از ۹.۲ میلیارد افغانی به ۶.۱ میلیارد افغانی کاهش یافتهاند. این در حالی است که درآمدهای گمرک تورخم و اسپین بولدک کمتر از سه میلیارد افغانی کاهش یافتهاند؛ هرچند واردات از راه این گمرکها بیشتر با چالش روبهرو بودهاند.
شماری از بازرگانان میگویند که گمرک هرات در کنترل زورمندان محلی است و حتا نیمی از درآمدی که گردآوری میشود به خزانه دولت واریز نمیشود.
خیرالدین خیرخواه، یکی از این بازرگانان بیان داشت: «پاکستان راههایش را پس از گسترش ویروس کرونا به روی ما بس. همه بازرگانان برای واردات میوه و دیگر کالاها به ایران رجوع کردند و واردات از آنجا بیشتر شد.»
اتاق تجارت و سرمایهگذاری علت اصلی کاهش درآمدهای گمرک هرات را مداخلههای زورمندان میگوید.
خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیرۀ اتاق تجارت و سرمایهگذاری بیان داشت: «اشخاص محلی که آنجا حضور دارند، نمایند های خود را دارند - که زورمند استند و حتا دست به اسلحه میبرن؛ شما شاهد هستین که حتا بر رییس گمرک هم حمله شد.»
عبدالوحید قتالی، والی هرات نیز افزود: «چرا من آرام شدم؟ مگر من نمیبینم؟ گمان میرفت که مبادا خود این هم شریک شده باشد وقتی که پس از یک ماه سر وصدا سکوت کرد. من تمام اطمینام به این بود که قناعت کردم به آنچه که رییسجمهور هدایت دادند و آن بهترین راه اساسی است و خیال شما را از گمرکها راحت میسازد.»
در پی انتقال گمرک هرات از شهر هرات به اسلام قلعه، درآمدهای گمرک این ولایت پارسال نیز ۳۰درصد کاهش داشت.
اتاق تجارت و سرمایهگذاری میگوید که حکومت هرگاه نمیتواند در گمرک اسلام قلعه حاکمیت داشته باشد، برای افزایش درآمدها و حل مشکلات بازرگانان دوباره این گمرک را به هرات انتقال دهد.