د افغانستان د روڼتیا څار بنسټ مسوولینو(سېشنبې د سلواغې په لومړۍ نېټه) وویل چې د سږ مالي کال بودجه کې د ښوونې، روزنې او روغتیا سکټور ته د تېر کال په پرتله کمه بودجه په بیله شوې ده.
د دغه بنسټ د موندنو له مخې سږ کال په پراختیايي بودیجه کې د ولسمشرۍ ماڼۍ د چارود ادارې عمومي ریاست برخه د پوهنې او لوړو زده کړو وزارت له پراختیايي بودجې زیاته ده.
د افغانستان د روڼتیا څار بنسټ مسوولین زیاتوي چې تېر کال هم ولسمشر د ۶ زره ښوونځیو د جوړولو ژمنه کړې وه، خو د مالي سرچینود کمښت له وجې په دې برخه کې یوازې ۱۳ سلنه کار شوی دی.
د روان کال د بودجې د مسودې له مخې د پوهنې او لوړو زده کړو وزارتونو لپاره ۴،۱ میلیارده افغانۍ پراختیايي بودجه په پام کې نیول شوې، په داسې حال کې چې د ولسمشرۍ د چارو ادارې پراختیايي بودیجه څه دپاسه څلور اعشاریه دوه میلیارده افغانۍ ده.
د سولې او ډیموکراسۍ لپاره د برابرۍ موسسې مرستیاله، فروزان رسولي زیاتوي:« د پوهنې په برخه کې له یوې خوا د نا امنیو او جګړې په عذاب کې یوو او له بلې خوا معارف د دولت لخوا زیانمنیږي او کمزوری کیږي، دا د خواشینی ځای دی.»
له بودیجې سره سیاسي چلند او مسلکي معیارونو ته بې پامي ددغې څیړنې نورې پایلې دي.
د پوهنتون استاد، علي دوست شهاب زیاتوي:« په فقیرو ولایتونو کې ډېر دي، د سرچینو تخصیص دوی ته کم دی. له بلې خوا هغو ولایتونو کې جګړې هم زیاتې دي. دا ښکاره کوي چې د سرچینو کم تخصیص په داسې حال کې چې فقر زیات دی، زمینه جګړې ته هم برابروي.»
د افغانستان د روڼیتا بنسټ په تیرو لسو کلونو کې د احتیاطي کوډونو بودیجه او د عوایدو د راټولولو څرنګوالی هم ارزولی دی.
ددغه بنسټ مسوولین په تیرو پنځو کلونو کې د افغانیو د ارزښت کمښت او په تېر مالي کال کې مالیې وزارت ته له د افغانستان بانګ او ملي بانګ څخه د پیسو لیږد ته په اشارې سره وايي له عاید لرونکو سرچینو پرته لاملونه د هیواد د عوایدو په زیاتوالي کې رول لرلی دی.
د افغانستان د روڼتیا د څار بنسټ د څیړنو له مخې د ملي یووالي حکومت په پنځو کلونو کې د قانون له مخې د احتیاطي کوډونو ونډه ۵۴ میلیارده افغانۍ وه خو ددغو کوډونو له لارې ۲۰۲ میلیارده افغانۍ لګول شوې دي.