د اسلامي حزب یو استازي نن سېشنبې (د سلواغې په ۲۶ مه) وویل ټاکل شوې وه چې د ملګرو ملتونو له تور نوملړ څخه د ګلبدین حکمتیار د نوم له ایستلو څخه پنځه ورخې وروسته د امریکا متحده ایالاتونو له تور نوملړ څخه د حزب اسلامي د مشر نوم وایستل شي خو تراوسه دغه کار نه دې تر سره شوي.
اخوا حزب اسلامي په ترکیه کې د دغه ګوند د مشر د شتون په اړه خپاره شوي رپوټونه ردوي او وایي چې د دغه ګوند مشر په افغانستان کې دی.
د حزب اسلامي یوه ویاند نادر افغان په دې اړه څرګنده کړه:«د دولت ژمنه همدا وه له هغې وروسته کله چې د امنیت شورا د حزب اسلامي د مشر نوم له تور نوملړ څخه لیرې کړي،د څلور تر پنځو ورځو په اوږدو کې به د امریکا متحده ایالاتونه هم د یوې اعلامیې په خپرېدو سره د دغه هېواد له تور نوملړ څخه د حزب اسلامي او د حزب اسلامي د مشر نوم به بهر کړي؛خو تراوسه دغه ژمنه عملي شوې نه ده.»
له دې مخکې د ترکیې په یوه روغتون کې د ښاغلي حکمتیار د بسترېدو او همداراز ترکیې ته د دغه ګوند د پلاوي د سفر په اړه رپوټونه خپاره شول خو حزب اسلامي په دې اړه داسې وایي.
ښاغلي افغان زیاته کړه:«د حزب اسلامي مشر،هېڅ روغتیايي ستونزه نهلري او اوس هم دننه په افغانستان کې دی! دغه اوازې او خبرونه چې خپاره شوي،په بشپړه توګه ناسم دي!ترکیې د حزب اسلامي سفر یو دوستانه سفر وه.»
په دغه راز وضعیت کې په یو شمېر ولایتونو کې د سولې د عالي شورا استازي د حزب اسلامي د غړو له جګړې لاس اخیستو او د سولې له بهیر سره یوه ځاي کېدو ته هیله من دي.
د کندز د سولې د عالي شورا رییس حبیب الله محتشم وايي:«شرایط داسې وو چې د حزب اسلامي یو شمېر غړي له نورو ډلو،له هغې ډلې له طالبانو سره یوځای شي؛خو کله چې یو بهیر بریالی کېږي نو دوی ټول به هڅه وکړي کهچېرې یوه ورځ په حزب اسلامي کې وي،اوس د سولې له بهیر سره یوځای کېږي.»
له بلخوا داسې غوښتنې کېږي چې حکومت باید ژرتر ژره له حزب اسلامي سره د خبرو بهیر پای ته ورسوي او له طالبانو سره د سولې په لټه کې شي.
د پوهنتون استاد حکمت الله شهباز څرګنده کړه:«پر طالبانو باید فشار ډېر شي ترڅو هغوی هم د سولې له بهیر سره یوځای کېدو ته حاضر شي.»
تمه کېده چې د ملګروملتو د امنیت شورا له نوملړ څخه د ګلبدین حکمتیار د نوم له ایستلو وروسته د حکومت او حزب اسلامي ترمنځ د سولې د هوکړې نورې مادې هم تر دوو یا درېیو اوونیو عملي شي.
حزب اسلامي وايي د دغو ټولو کارونو له ترسره کېدو وروسته به ددغه ګوند مشر د یوه ولایت مرکز ته او له هغه ځایه به کابل ته راشي.