هرچند که امارت اسلامی در سال ۱۴۰۲ از سوی جهان بهرسمیت شناخته نشد؛ اما تعامل حکومت سرپرست افغانستان با برخی کشورها در منطقه و فرامنطقه گسترش یافت.
بر بنیاد معلومات حکومت سرپرست، شمار نمایندگیهای سیاسی امارت اسلامی در کشورها به ۳۸ رسید و مقامهای امارت اسلامی به کشورهای گوناگون جهان سفرهایی داشتند.
جهان همواره مساله بهرسمیت شناسی امارت اسلامی را را مشروط بر رعایت حقوق بشر بهویژه حقوق زنان، تشکیل حکومت فراگیر، آغاز گفتمان ملی و پیکار با هراسافگنی عنوان کرده است.
جان کربی مشاور شورای امنیت ملی کاخ سفید در ۱۲ میزان ۱۴۰۲ درباره بهرسمیت شناختن امارت اسلامی گفت: «ما آنان را به عنوان یک قدرت حاکم در افغانستان بهرسمیت نشناختهایم. آنان که میخواهند مشروعیت کسب کنند، پس باید به تعهدات خود عمل کنند. منظور من این است که چه گونه طالبان میخواهند یک اداره موثر و یک اقتصاد مفید برای افغانستان ایجاد کنند، در حالیکه زنان همچون نیمی از نیروی کار این کشور از شرکت در این فرآیند منع میشوند و از همینرو، ما آنان را در قبال تعهدات شان پاسخگو خواهیم دانست.»
اما در برابر، امارت اسلامی شماری از شرطهای جهان را از مسایل داخلی افغانستان خوانده و همواره تاکید کرده است که جهان نباید در مسایل داخلی افغانستان مداخله کند. در مقابل، امارت اسلامی هم خواستهایی مطرح کرده است، در کنار مساله بهرسمیت شناسی حکومت سرپرست، رها سازی ذخایر ارزی کشور، گسترش روابط دیپلماتیک و رفع تحریمها بر بیش از ۱۵ مقام امارت اسلامی از خواست امارت اسلامی اند.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی در ۱۶ جدی ۱۴۰۲ گفته است: «کشور باید از خود حدود داشته باشد، ملیتی داشته باشد و یک ارگان و سازمانی بهنام حکومت وجود داشته باشد، آن را آنان بهرسمیت میشناسند و چیزی که مداخله شمرده میشود مثل شمولیت و عدم شمولیت و چگونگی نظام است.»
در بحث روابط با کشورها، مقام های امارت اسلامی در این سال به هدف بهبود روابط با کشورهای منطقه به برخی از کشورها از جمله پاکستان، قطر، ترکیه، ایران، ترکمنستان، روسیه، چین، قزاقستان و ازبیکستان سفر کردند.
امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه در سال ۱۴۰۲ به پاکستان، ایران، قطر، روسیه، ترکمنستان و ترکیه سفر کرد،ملا عبدالغنی برادر معاون اقتصادی رییسالوزرا در ماه عقرب به ایران رفت و مولوی محمد یعقوب مجاهد هم در ماه حوت سفری به قطر داشت.
امیرخان متقی در ۵ میزان ۱۴۰۲ درباره روابط و سفرهایش گفته بود: «روابط دیپلماتیک با بسیاری کشورها بسیار خوب است و روز به روز رشد میکند. الله متعال پس از ۴۵ سال در افغانستان امنیت آورد و خاک افغانستان و همسایههای افغانستان به امنیت رسیدند.»
در سوی دیگر کشورهای منطقه از جمله چین، روسیه، ازبیکستان و برخی از کشورهای دیگر همواره از بر تعامل با حکومت سرپرست افغانستان تاکید ورزیدند.
یو شیائونگ نماینده ویژه چین برای افغانستان در ۷ میزان ۱۴۰۲ درباره افغانستان گفت: «جامعه منطقهای و بینالمللی باید از ایالات متحده بخواهد که به تعهدات و مسوولیتهای خود در قبال افغانستان عمل کند. همانگونه که میدانیم، اشغال ۲۰ ساله افغانستان از سوی امریکا و ناتو سبب مشکلات زیادی برای مردم افغانستان و نیز ویرانی این کشور شده است. ایالات متحده و متحدانش کمکها را به افغانستان قطع کردهاند، داراییهای این کشور را مسدود کرده و تحریمهای یکجانبهای را بالای افغانستان وضع کردهاند که مشکلات مردم این کشور را جدیتر کرده است.»
آصف علی درانی نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان در ۷ میزان ۱۴۰۲ در باره موقف کشورش در برابر افغانستان گفت: «پاکستان معتقد است که با انجام تعامل با مقامهای کنونی افغانستان، ما میتوانیم به آوردن صلح در این کشور و نیز رفاه و آرامش مردم افغانستان کمک کنیم.»
در این سال شمار نمایندگیهای دیپلماتیک افغانستان که با امارت اسلامی تعامل کردند، به ۳۸ نمایندگی رسید.
سفارتهای افغانستان در هالند و اسپانیا در ماه میزان ۱۴۰۲ با امارت اسلامی تعامل کردند، سفارت افغانستان در دهلی نو در ماه عقرب از توقف فعالیتهایش بهگونهی دایمی خبر داد؛ اما جنرال قونسل افغانستان در حیدرآباد هند در ماه قوس از آغاز فعالیت دوبارهی خدمات قونسلی سفارت افغانستان در دهلی نو اطلاع داد، وزارت خارجه در ماه حوت از احتمال باز شدن سفارت آذربایجان در کشور خبر داد.
در این میان چین در ماه سنبله ۱۴۰۲ ژاو شینگ را بهعنوان سفیر تازهاش به افغانستان معرفی کرد و بیجینگ اعتمادنامه بلال کریمی را هم بهعنوان سفیر از افغانستان پذیرفت.
حافظ ضیا احمد تکل معاون سخنگوی وزارت خارجه در ۱۱ دلو ۱۴۰۲ درباره پذیرفته شدن سفیر امارت اسلامی در بیجینگ گفت: «شی جینپینگ رییسجمهور چین ضمن پذیرفتن اعتبارنامه بلال کریمی به عنوان سفیر و نماینده ویژه امارت اسلامی افغانستان، در مراسم از او به عنوان سفیر در چین استقبال کرد.»
و این مسالهی سبب شد واشنگتن ماهیت ارتباط چین با امارت اسلامی را زیر سوال ببرد.
متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه امریکا در ۱۱ دلو ۱۴۰۲ در این باره گفت: «من فکر میکنم بهتر است چین درباره اینکه پذیرفتن اعتبارنامه سفیر طالبان به چه معناست و اینکه چین طالبان را بهرسمیت میشناسد یا خیر، صحبت کند. من دیدگاههای مخالفی از آنها دیدهام.»
روابط امارت اسلامی با همسایه شرقی کشور به علت اتهامهای این کشور در باره استفاده شدن از خاک افغانستان به تیرگی گرایید.
خواجه محمد آصف وزیر دفاع پاکستان در ۲۷ حوت ۱۴۰۲ گفت: «بخشهای خیبرپختونخوا که هممرز با افغانستان است، هراسافگنان از آنجا به پاکستان میآیند. ما این مساله را با مقامهای حکومت کنونی افغانستان نیز در میان گذاشتیم و میدانیم که هراسافگنان در کدام مناطق پناهگاه دارند.»
اما سرنوشت قانون اساسی و کابینه رسمی در سال ۱۴۰۲ همچنان ناروشن ماند. امارت اسلامی با رویکار آمدن دوباره در افغانستان، قانون اساسی سال ۱۳۸۲ را به حالت تعلیق قرار داد.
با این حال ذبیحالله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی در ماه حوت به طلوع نیوز گفت که تلاشها برای ایجاد قانون اساسی جریان دارد؛ اما نبود قانون اساسی به این معنا نیست که افغانستان در خلای قانونی قرار گرفته است. او افزود: «ما در خلای قانونی قرار نداریم، شریعت اسلامی قانون بسیار جامع است که وظیفهای هر فرد را در حکومت و نظام مشخص میکند.»
با این همه سال ۱۴۰۲ در حالی پایان یافت که هنوز هم برخی مسایل در افغانستان ناروشن باقی مانده است؛ از جمله معرفی کابینه رسمی و پرچم سه رنگ کشور، دیده شود که در سال پیشرو به این مسایل چگونه پرداخته میشود.
دیدگاه تان در این باره