حامد کرزی، رییسجمهور پیشین، بر حل مشکلات مرزی افغانستان و تقسیم آب با کشورهای همسایه تأکید کرد.
آقای کرزی در نشستی که امروز (۴ جدی) از سوی «مرکز پژوهش و مطالعات افغانستان نوین» در کابل برگذار شد، گفت که بخش بزرگی از آبهای افغانستان به کشورهای همسایه سرازیر میشود و برای استفاده از این آب در کشور باید کاری شود.
آقای کرزی گفت: «طبعاً آبی که حق همسایههای مان است، باید به آنان برسد. طبعاً اگر ما آب زیادتر داشته باشیم، فراوانی آب باشد، بسیار با خوشحالی حاضر استیم آب به آنان بدهیم؛ ولی اگر داشته باشیم.»
آقای کرزی نگرانِ اسراف آب در کشور است: «ما از آبهای زیرزمینی بهگونه وحشتناک استفاده میکنیم. در هر خانه چاه عمیق حفر میشود. بهگونه مثال، زمانی در چمن ببرکخان آب فراوان وجود داشت، اما امروز که ۵۰ – ۴۰ متر حفر کنی، آب نیست.»
رییسجمهور پیشین هرچند از آلودهشدن منابع آبی در کشور ابراز نگرانی میکند، اما برخیاز اعضای شورای ملی میگویند که یکی ازعلتهای اصلی آلودهشدن منابع آبی، ردشدن فاضلاب شهرکها به این منابع است که بسیاری از این شهرکها در دوره حکومت حامد کرزی ساخته شدهاند.
اما برخیاز اعضای شورای ملی گفتند که در پیوند به این معضل حامد کرزی نیز مقصر است.
نصرالله صادقیزاده نیلی، عضو مجلس نمایندهگان، اظهار داشت: «آقای کرزی باید در دوران رهبری و زعامت خود متوجه این قضیه میشد؛ باید در ۱۲ سال رهبریاش، در اینباره، برنامه میگرفت.»
در این نشست چالشهای مرزی افغانستان با کشورهای همسایه، به ویژه با ایران و پاکستان به بحث و گفتوگو گرفته شدند.
بر بنیاد آمارهای مرکز پژوهش و مطالعات افغانستان نوین، این کشور دارای ۷۶ میلیار متر مکعب آب در سال است که تنها از ۳۰ در صد آن در کشور استفاده میشود.
عبدالله هیواد، بنیانگذار مرکز تحقیق و مطالعات افغانستان نوین، گفت: «به ما دولت ایران یک پول هم نمیدهد. آبهای ما که به سوی پاکستان میرود، یک پول هم نمیدهند. در مقابل، هر روز شش هزار، هشت هزار مهاجر ما را از پاکستان برون میکنند. ظلم و تشدیدی که در برابر برادران بلوچ ما در ایران جریان دارد، جنایاتی که در برابر برادران پشتون و بلوچ ما در پاکستان جریان دارد، در هیچ جای دنیا نیست.»
اختلافها بر سر تقسیم آب از سالها بهاینسو میان افغانستان، ایران و پاکستان ادامه دارند. تا کنون تنها یک تفاهمنامه دربارۀ آب میان افغانستان و ایران امضا شدهاست و افغانستان با همسایهگان دیگرش دربارۀ آب توافقنامه ندارد.