زلمی خلیل‌زاد، فرستادۀ ویژۀ امریکا برای صلح افغانستان روز جمعه (۲۶ ثور) در یک برنامۀ گزارش‌دهی از اوضاع افغانستان که به‌گونۀ آنلاین از طرف وزارت خارجۀ امریکا راه اندازی شد، اشتراک کرد و در این برنامه او دربارۀ اوضاع پیش‌آمده ناشی از گُسترش خشونت‌ها و حملات مرگبار اخیر در ولایت‌های کابل و ننگرهار، گفتگو کرد.
خلیل‌زاد با نکوهش حملات اخیر، گفت: «من می‌خواهم حملات وحشیانه که صورت گرفت را محکوم کنم، به ویژه حمله بر یک شفاخانۀ نسایی ولادی را. ما با مردم افغانستان احساس غمشریکی می‌کنیم و حالت آنان را درک می‌کنیم. من می‌دانم که آنان از جنگ خسته شده‌اند، آنان می‌خواهند تا جنگ خاتمه یاد و ما در کنار آنان باقی می‌مانیم.»
در حملۀ روز سه‌شنبه بر شفاخانه ۱۰۰-بستر در منطقۀ دشت برچی شهر کابل دست کم ۲۴ تان به شمول زنان باردار و دو کودک تازه به دنیا آمده، جان باختند و دهها تن دیگر، زخم برداشتند.
این حمله به‌گونۀ گُسترده در داخل و خارج از کشور، محکوم شد.
خلیل‌زاد که مأموریت برقراری صلح در افغانستان را دارد گفت که خشونت‌های اخیر سوالاتی زیادی را دربارۀ موفقیت روند صلح در افغانستان، به‌بار آوردهاست.
او تأکید کرد که جنگ افغانستان راه حل نظامی ندارد.
خلیل‌زاد در این باره اظهار داشت: «اجماع وجود دارد، چه در داخل افغانستان و چه در سطح بین‌المللی، هیچ گزینۀ نظامی برای ختم جنگ در افغانستان وجود ندارد، یک راه حل سیاسی و یک توافق صلح واقع‌بینانه‌ترین گزینه برای ختم جنگ در اوضاع کنونی است.»
این مقام امریکایی که بعد از انجام ماه ها گفتگو توانست در اواخر فبروری سال جاری به یک توافقنامه صلح با طالبان دست یابد، گفت: «توافقنامۀ صلح میان امریکا و طالبان یک فرصت تاریخی برای برقراری صلح فراهم می‌سازد.»
او از همه طرف‌های درگیر در جنگ خواست تا به خشونت‌ها پایان دهند.
او در این باره افزود: «ما از تمامی طرف‌ها خواسته‌ایم تا به جنگ پایان دهند. ما از افغان‌ها خواسته‌ایم تا کنار هم بیایند و از فرصت تاریخی استفاده کنند، ما همچنان از رییس‌جمهور غنی و داکتر عبدالله خواسته‌ایم تا به یک توافق سیاسی برسند و یک حکومت همه‌شمول را ایجاد نمایند.»
در حالی که واشنگتن، ناتو و دیگر کشورهای غربی همواره از طرف‌های درگیر در جنگ افغانستان خواسته‌اند تا میزان خشونت‌ها برای اعتمادسازی در روند صلح را کاهش دهند، اما اخیرأ طالبان حمله‌های شان را بر نیروهای دفاعی و امنیتی افغان را بیشتر ساختهاند.
بربنیاد آمارهای حکومت، طالبان پس از امضای توافقنامۀ صلح با امریکا روزانه در حدود ۵۵ حمله انجام داده‌اند که در نتیجۀ ۷۸۹ غیرنظامی کشته و زخمی شدند.
جاوید فیصل، سخن‌گوی شواری امنیت ملی گفت: «در حمله‌های هراس‌افگنانه‌های شان [طالبان] ازدیاد به میان آمده‌است و برخلاف خواست مردم حمله‌ها را انجام می‌دهند و این بر روند صلح ضرر خواهد رساند.»
پیش از این رییس‌جمهور غنی از طالبان خواسته‌است تا در ماه مبارک رمضان آتش‌بس کنند، اما طالبان با رد این خواست گفتهاند که حکومت در روند صلح کارشکنی می‌کند و این خواست پذیرفته نخواهد شد.
در اواخر ماه حمل امسال، طالبان فهرستی از ۵۰ حمله نیروهای امریکایی و افغان را تهیه کردند که از زمان امضای توافقنامۀ صلح تاکنون بر این گروه انجام شده‌اند و با نشر این فهرست، طالبان امریکا را به نقض موافقتنامۀ صلح که میان آنان امضا شده‌است، متهم کردهاند.
در یک سند سه صفحهیی که به‌گونۀ ویژه با طلوع‌نیوز شریک ساخته شده‌است، دفتر سیاسی طالبان در دوحه ادعا می‌کند که از نهم ماه مارچ سال روان میلادی تا دهم ماه اپریل ۳۵ حمله هواپیماهای بی سرنیشن و حمله‌های هوایی در نزده ولایت کشور در برابر طالبان انجام شده‌است.
همچنان، در این فهرست آمده‌است که نه حمله موشکی و هاوان و هشت حمله شبانه در برابر طالبان انجام شده‌است.
طالبان می‌گویند که در ۱۷رویداد از این دست آنان ۳۵ جنگجوی‌شان را از دست داده‌اند و نیز نیروهای خارجی را به کشتن ۶۵غیرنظامی در ۳۳ رویداد دیگر متهم می‌سازند؛ اتهامی که مأموریت پشتیبانی قاطع آن را رد می‌کند.
توافقنامه صلح میان امریکا و طالبان با چالش‌های فراوان از آن میان تأخیر دوامدار در رهایی زندانیان و تأخیر در آغاز مذاکرات میان افغانان رو به‌رو است. بر اساس این توافقنامه، این گفتگوها باید در دهم ماه مارچ آغاز می‌شدند.
حکومت افغانستان تاکنون بیش از یک هزار زندانی طالب را از زندان‌های کشور رها ساخته‌است تا با این روند حسن نیت‌اش را برای آغاز گفتگوهای میان افغانان و جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در زندانها، نشان دهد.
طالبان در اقدام متقابل تاکنون ۲۵۳ تن از زندانیان حکومت را رها ساخته‌است.
بربنیاد توافقنامه صلح میان امریکا و طالبان، از حکومت افغانستان خواسته شده تا ۵ هزار زندانی طالب را اعتمادسازی برای آغاز گفتگوهای میان افغانان آزاد سازد.
خلیل‌زاد روز گذشته گفت که گروه داعش نمی‌خواهد صلح در افغانستان برقرار گردد. او افزود که داعش منافع‌اش را در صلح افغانستان نمیبیند و به همین خاطر تلاش دارد تا خشونت‌ها را افزایش دهد.
خلیل‌زاد دربارۀ یک حمله اخیر طالبان در ولایت پکتیا، گفت: «انجام موتر بمب یک کار منفی است. ما از طالبان که می‌گویند این حمله به خاطر اعلامیه دولت مبنی بر آغاز حملات تهاجمی، می‌خواهیم که همه طرف‌ها باید خشونت‌ها را کاهش دهند، چون تشدید حملات باعث تضعیف می‌شود و روند گفتگوهای میان افغانان و آزادی زندانیان را پیچیده تر می‌سازد.»
در واکنش به حملات اخیر، رییس‌جمهور غنی به نیروهای امنیتی افغانستان دستور داد تا از حالت دفاعی بیرون بیاند و به حالت تهاجمی قرار گیرند.
رییس‌جمهور غنی گفت که هدف از راه‌اندازی عملیات‌های تهاجمی، بی ثباتی نه بل رسیدن به صلح است.
آقای غنی در دیدارش از قول اردوی عملیات خاص از نیروهای ویژه ارتش خواست تا به عاملان حمله‌های اخیر در کشور پاسخ نهایی را بدهند تا آنان صلح عادلانه را بپذیرند.
او گفت: «امروز باز ضرورت از این است که قوت نهان و شمشیر خود را از خلاق بکشید. روز از این است که دشمن افغانستان قوت قوای خاص کماندو افغانستان را ببیند.»
غنی افزود: «هدف ما ایجاد شرایط برای صلح است. ما از صلح پس نمی‌رویم. این هدف ما است بخاطری که ما می‌خواهیم که نام کماندو کافی باشند تا مردم حاکمیت قانون را قبول کند نه بهترین قوه این است که استعمال نشود اما وقتی که وقت قربانی باشد باز همه ما حاضر استیم.»
در همین حال، بسم‌الله وزیری، رییس ستاد ارتش از آغاز عملیات‌های تهاجمی در کشور خبر می‌دهد: «ما بسیار دلیرانه منحیث فرض عین در سرکوب دشمنان افغانستان از قوت اعظمی و قابلیت و ظرفیت‌های خود استفاده خواهد کردیم.»
حکومت در حالی بار دیگر بر ادامه جنگ پافشاری کرد که کشورهای دخیل در روند صلح افغانستان به ویژه امریکا و روسیه این دستور حکومت را به روند صلح افعانستان خطرناک گفتهاند.