فردا، بیست‌وشش ماه دلو برابر با سی‌وچهارمین سال‌روز خروج اتحاد جماهیر شوروی وقت از افغانستان است.

در همین حال، شماری از بازماندگان قربانیان حمله شوروی پیشین در کشور می‌گویند که نیروهای روس دست به کشتارهای گروهی زدند.

توریالی، یک شهروند کشور می‌گوید که پنج عضو خانواده‌اش را در حمله نیروهای اتحاد شوروی از دست داده است.

توریالی به طلوع‌نیوز گفت: «بابه من هفت پسر داشته است که شش شان شهید شدند که یک دانه اش پدرم است و این یک خاطر تلخ و فراموش نشدنی است برای اعضای خانواده ما.»

کسان دیگری نیز استند که خاطرات تلخ آن دوره را به یاد دارند و می‌گویند که سربازان روس در حمله بر کشور در کنار جنایت‌های دیگر، دست به کشتارهای گروهی نیز زدند.

سید احمد، باشنده پروان، در این باره گفت: «کشتارهای دسته جمعی کردند ده نفر پانزده نفر را یکجای در باغچه ایستاد کردند و ضربه کردند سرشان و کشتند و رفتند.»

هرچند حضور نه ساله شوروی در افغانستان سبب فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پیشین شد؛ اما این جنگ‌ها جان نزدیک به ۲ میلیون تن را در افغانستان گرفت و هزاران تن دیگر را معلول ساخت.

اسدالله ندیم، آگاه مسایل نظامی، گفت: «حضور روس‌ها در افغانستان جوانب مثبت و منفی دارد مثلا اگر روس‌ها می‌ماندند جنگ نمی‌بود مخالفان را بلاک غرب حمایت نمی‌کرد اکمالات تسلیهاتی نمی‌کرد وضع  افغانستان امروز بدتر از اوضاع کشورهای آسیای میانه نبود.»

در این جنگ، ۱۴هزار نیروی ارتش شوروی پیشین نیز کشته شدند و از سوی دیگر، برآیند این جنگ از بُعد سیاسی و مالی به اتحاد شوروی پیشین زیان‌بار تمام شد.

سید اکبرآغا، آگاه مسایل سیاسی، گفت: «شکست روس‌ها خیلی آشکار بود اگر ما ببینیم شکست امریکایی‌ها نسبت به شکست روس‌ها خیلی روشن نیست شکست روس‌ها بخاطری روشن بود که تمام کشورهای که زیر سلطه آنها بودند او کشورها آزاد شدند.»

لشکرکشی ارتش سرخ به افغانستان، از همان آغاز با واکنش سازمان ملل متحد روبه‌‌رو شد. در قطع‌نامه مجمع عمومی این سازمان در ماه جدی سال ۱۳۵۸ هجری خورشیدی بر بیرون شدن بی‌قیدوشرط و بی‌درنگ این نظامیان از افغانستان تأکید شد.

سی‌وچهار سال پیش در ۲۶ دلو سال ۱۳۶۷ سربازان اتحاد جماهیر شوروی وقت از پل مرزی میان افغانستان و ازبیکستان عبور کردند و حضور نه ساله شان را در افغانستان پایان دادند؛ اما پس از آن جنگ‌های داخلی در افغانستان آغاز شد.‌

رحمت الله بیژن‌پور، استاد دانشگاه، گفت: «روسیه تحت فشار ذهنیت جامعه جهانی و فشار غرب ناگزیر شد از افغانستان که به عنوان حمایت طبق فیصله ماده ۵۱ سازمان ملل یا شورای امنیت ملل آمده بود دوباره برگردد و افغانستان مثل همین امروز به انزوا رفت.»

حکومت سرپرست افغانستان، فردا (چهارشنبه) را در سراسر کشور رخصتی عمومی اعلام کرده است.