Skip to main content
تازه‌ترین خبرها
تصویر بندانگشتی

هفتم ثور و پیامدهای این روز

امروز (پنج‌شنبه) هفتم ثور برابر است با ۴۵مین سالگرد کودتای حزب دموکراتیک خلق در افغانستان.

حزب دموکراتیک خلق در سال ۱۳۵۷ با انجام کودتا، نخستین نظام جمهوری کشور به ریاست محمد داوود خان را سرنگون ساخت و قدرت را به دست گرفت.

صدای توپ و غرش تانک‌های حزب دموکرات خلق در سال ۱۳۵۷ آرامش پایتخت را برهم زد و منجر به یک تحول بزرگ سیاسی در کشور شد. قطاری از تانک‌های زرهی و چرخبال‌های ارتش بر ارگ ریاست جمهوری حمله کردند و نخستین کودتا علیه نخستین نظام جمهوری رقم خورد.

این کودتا منجر به کشته شدن داوود خان و ۱۸عضو خانواده وی شد و در نتیجه نظام دموکراتیک خلق بر افغانستان حاکم گردید.

سید اسحاق گیلانی، رهبر حزب نهضت همبستگی ملی افغانستان، گفت: «داوود خان [قدرت] را فقط انحصار کرده بود. تمام وزارت‌خانه‌ها را به همان کسانی که در کودتا همرایش بودند و کار به اهل کار سپرده نشده بود. بسیار آدم‌های خرد رتبه، بسیار رتبه‌های کلان دادند. از این خاطر شاید زمینه‌سازی بر کودتا بسیار آسان شد. با یک حرکت بسیار پیش پا افتاده حکومت از هم پاشید.»

فقیر میوند، مشاور ارشد پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ، گفت: «تغییرات زیادی آمد. دست‌آوردهای زیاد داشت اما بدبختی‌هایی هم‌ داشت و بدبختی‌ها ناشی از نبود یک پالیسی درست، نبود وحدت و همبستگی مردم و به خصوص روشن فکرها و ‌مردم‌های پیش گام و پیش قراول بود. از حوادث ۷ ثور امروز هنوز که هنوز است ما پند نگرفتیم.»

محمد آغا ذکی که اکنون ۶۴ ساله است، در آن زمان گرداننده جوان خبرهای رادیوی ملی افغانستان بود.

او از خاطرات هفت ثور چنین حکایت می‌کند: «کسی که بیشتر اینجا نقش زیادی را بازی می‌کرد، اسلم وطنجار بود. قوای هوایی در دست جنرال قادر بود. فرمانده لوای چهار که از پل چرخی حرکت کرده بود، شخص اسلام وطنجار بود. اسلم وطنجار یک صدای باریک داشت. اعلام کرد که تحت رهبری و زعامت دوست نور محمد تره‌کی، منشی عمومی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغانستان انقلاب هفتم ثور در افغانستان به پیروزي رسید.»

اما پس از کودتای هفت ثور ۱۳۵۷، نور محمد تره‌کی یکی از رهبران حزب دموکراتیک خلق به قدرت رسید و افغانستان در یک مسیر تازه قرار گرفت.

طارق فرهادی، آگاه مسایل سیاسی، به طلوع‌نیوز گفت: «کودتای ۷ ثور در آن‌ زمان به تشویق روسیه-شوروی صورت گرفت. بعضی جوان‌های روشن فکر سهم ‌داشتند و اما سلسله‌ی منفی و حوادث ناگوار تاریخ افغانستان معاصر از همان وقت شروع شد.»

اما پیامد این کودتا برای افغانستان در بیشتر از چهار دهه چه بوده است؟

بشیر احمد نثار، عالم دین، به طلوع‌نیوز گفت: «کودتای خلفی‌ها و کمونیست در افغانستان هیچ پیامدی و پیام مثبت برای مردم افغانستان نداشت. بخاطر این‌که یک طرف حتا از دیدگاه خود شان، به وقت مشخص انقلاب نشده بود. دوم این‌که کاملا یا چنان یک استراتیژی را در پیش گرفته بودند که با تمام ارزش‌های ملی و دینی مردم افغانستان در تضاد بود.»

سرنگونی نظام کمونستی، اما راحت نبود. نزدیک به ده سال جنگ در کشور صدها هزار کشته برجا گذاشت و میلیون‌ها تن دیگر را مجبور به ترک کشور ساخت.

آخرین نظام کمونستی به رهبری داکتر نجیب‌الله در هشتم ماه ثور سال ۱۳۷۱سقوط کرد و مجاهدین وارد کابل شدند؛ اما با حاکمیت مجاهدین هم جنگ در کشور متوقف نشد.

به باور برخی از سیاست‌گران، افغانستان پس از کوتای هفتم ثور تا کنون گواه روی کار آمدن نظام پایدار نبوده است.  

هفتم ثور و پیامدهای این روز

حزب دموکراتیک خلق در سال ۱۳۵۷ با انجام کودتا، نخستین نظام جمهوری کشور به ریاست محمد داوود خان را سرنگون ساخت و قدرت را به دست گرفت.

تصویر بندانگشتی

امروز (پنج‌شنبه) هفتم ثور برابر است با ۴۵مین سالگرد کودتای حزب دموکراتیک خلق در افغانستان.

حزب دموکراتیک خلق در سال ۱۳۵۷ با انجام کودتا، نخستین نظام جمهوری کشور به ریاست محمد داوود خان را سرنگون ساخت و قدرت را به دست گرفت.

صدای توپ و غرش تانک‌های حزب دموکرات خلق در سال ۱۳۵۷ آرامش پایتخت را برهم زد و منجر به یک تحول بزرگ سیاسی در کشور شد. قطاری از تانک‌های زرهی و چرخبال‌های ارتش بر ارگ ریاست جمهوری حمله کردند و نخستین کودتا علیه نخستین نظام جمهوری رقم خورد.

این کودتا منجر به کشته شدن داوود خان و ۱۸عضو خانواده وی شد و در نتیجه نظام دموکراتیک خلق بر افغانستان حاکم گردید.

سید اسحاق گیلانی، رهبر حزب نهضت همبستگی ملی افغانستان، گفت: «داوود خان [قدرت] را فقط انحصار کرده بود. تمام وزارت‌خانه‌ها را به همان کسانی که در کودتا همرایش بودند و کار به اهل کار سپرده نشده بود. بسیار آدم‌های خرد رتبه، بسیار رتبه‌های کلان دادند. از این خاطر شاید زمینه‌سازی بر کودتا بسیار آسان شد. با یک حرکت بسیار پیش پا افتاده حکومت از هم پاشید.»

فقیر میوند، مشاور ارشد پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ، گفت: «تغییرات زیادی آمد. دست‌آوردهای زیاد داشت اما بدبختی‌هایی هم‌ داشت و بدبختی‌ها ناشی از نبود یک پالیسی درست، نبود وحدت و همبستگی مردم و به خصوص روشن فکرها و ‌مردم‌های پیش گام و پیش قراول بود. از حوادث ۷ ثور امروز هنوز که هنوز است ما پند نگرفتیم.»

محمد آغا ذکی که اکنون ۶۴ ساله است، در آن زمان گرداننده جوان خبرهای رادیوی ملی افغانستان بود.

او از خاطرات هفت ثور چنین حکایت می‌کند: «کسی که بیشتر اینجا نقش زیادی را بازی می‌کرد، اسلم وطنجار بود. قوای هوایی در دست جنرال قادر بود. فرمانده لوای چهار که از پل چرخی حرکت کرده بود، شخص اسلام وطنجار بود. اسلم وطنجار یک صدای باریک داشت. اعلام کرد که تحت رهبری و زعامت دوست نور محمد تره‌کی، منشی عمومی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغانستان انقلاب هفتم ثور در افغانستان به پیروزي رسید.»

اما پس از کودتای هفت ثور ۱۳۵۷، نور محمد تره‌کی یکی از رهبران حزب دموکراتیک خلق به قدرت رسید و افغانستان در یک مسیر تازه قرار گرفت.

طارق فرهادی، آگاه مسایل سیاسی، به طلوع‌نیوز گفت: «کودتای ۷ ثور در آن‌ زمان به تشویق روسیه-شوروی صورت گرفت. بعضی جوان‌های روشن فکر سهم ‌داشتند و اما سلسله‌ی منفی و حوادث ناگوار تاریخ افغانستان معاصر از همان وقت شروع شد.»

اما پیامد این کودتا برای افغانستان در بیشتر از چهار دهه چه بوده است؟

بشیر احمد نثار، عالم دین، به طلوع‌نیوز گفت: «کودتای خلفی‌ها و کمونیست در افغانستان هیچ پیامدی و پیام مثبت برای مردم افغانستان نداشت. بخاطر این‌که یک طرف حتا از دیدگاه خود شان، به وقت مشخص انقلاب نشده بود. دوم این‌که کاملا یا چنان یک استراتیژی را در پیش گرفته بودند که با تمام ارزش‌های ملی و دینی مردم افغانستان در تضاد بود.»

سرنگونی نظام کمونستی، اما راحت نبود. نزدیک به ده سال جنگ در کشور صدها هزار کشته برجا گذاشت و میلیون‌ها تن دیگر را مجبور به ترک کشور ساخت.

آخرین نظام کمونستی به رهبری داکتر نجیب‌الله در هشتم ماه ثور سال ۱۳۷۱سقوط کرد و مجاهدین وارد کابل شدند؛ اما با حاکمیت مجاهدین هم جنگ در کشور متوقف نشد.

به باور برخی از سیاست‌گران، افغانستان پس از کوتای هفتم ثور تا کنون گواه روی کار آمدن نظام پایدار نبوده است.  

هم‌رسانی کنید

دیدگاه تان در این باره