درست یک سال پیش در همین روز – دهم ماه حوت ۱۳۹۸- امریکا و طالبان پس از ۱۸ ماه گفتوگو، توافقنامۀ صلح را امضا کردند.
در این توافقنامه دو طرف تعهد سپردند که نیروهای خارجی تا ماه "می" سال ۲۰۲۱ میلادی از افغانستان بیرون شوند و طالبان نیز تعهد کردند که با شبکۀ القاعده قطع رابطه کنند و به دیگر گروههای هراسافگن اجازه ندهند تا از خاک افغانستان به امریکا و هم پیمانان اش تهدیدی باشند.
همزمان با یکساله شدن این توافقنامه، طالبان میگویند که این توافقنامه راه عملی برای دستیابی افغانستان به ثبات و امنیت است.
این گروه هشدار میدهد که تلاشها برای بدیل این توافقنامه به نتیجه نخواهند رسید.
طالبان در اعلامیهیی که به مناسبت یک سالهگی توافق نامه دوحه صادر کردهاند، از ادامه حملههای هوایی نیروهای خارجی انتقاد میکنند: «توافقنامه دوحه راه عملی را برای برقراری امنیت و ثبات در افغانستان ایجاد نمودهاست. اگر در مقابل آن، به هر بدیلی دیگر تلاش میشود، نتیجه آن از همین اکنون به ناکامی محکوم میباشد.»
عبدالسلام ضعیف، سفیر دورۀ طالبان در اسلامآباد گفت: «بربنیاد توافق دوحه اگر این پروسه به پیش برده شود، موضوع افغانستان از طریق سیاسی حل شده میتواند.»
درهمین حال حکومت افغانستان میگوید که توافقنامه دوحه به دلیل افزایش خشونتها از سوی طالبان، نتیجه دلخواهی را به همراه نداشتهاست.
رحمت الله اندر، سخنگوی دفتر مشاور امنیت ملی رییسجمهور گفت: «هنوز هم در این توافق نامه برای امیدوار بودن مردم افغانستان چیزی وجود ندارد و طالبان هنوز هم به کشتار مردم افغانستان ادامه میدهند.»
سید سعادت منصور نادری، وزیر دولت در امور صلح نیز بیان داشت: «تعهد کرده بودند که با گروههای تروریستی رابطه شان را قطع میکنند؛ اما معلوماتی که به جمهوری اسلامی افغانستان رسیده است این گروه روابط شان را قطع نکردهاند.»
بربنیاد این توافقنامه قرار بود ده روز پس امضای آن، مذاکرات میان افغانان آغاز شوند، اما چگونگی رهایی پنج هزار زندانی طالبان سبب شد که این کار عملی نشود، تا اینکه لویه جرگه مشورتی صلح درباره رهایی چهار صد زندانی خطرناک این گروه تصمیم گرفت و حکومت افغانستان پنج هزار زندانی طالبان را و گروه طالبان نیز یک هزار زندانی حکومت افغانستان را از بند رها کردند.
محمد عمر داوودزی، نمایندۀ ویژۀ رییسجمهور در امور پاکستان اظهار داشت: «توقع افغانان این بود که با امضای این توافقنامه افغان کشی ختم شود، اما این چنین نشد و حتا کشتارها زیاد هم شدند.»
مذاکرات میان افغانان به روز دوم ماه سنبله سال ۱۳۹۹هجری خورشیدی - شش ماه پس از امضای توافقنامه دوحه - آغاز شدند، اما دو طرف سه ماه رأیزنی کردند تا اینکه تنها دربارۀ کارشیوۀ آغاز مذاکرات صلح به توافق رسیدند.
مبنا قرار گرفتن توافقنامه دوحه و فقه حنفی در مذاکرات صلح دو موضوع جنجالییی بودند که سبب شد مذاکرات دور نخست سه ماه به درازا کشانیده شوند.
فوزیه کوفی، عضو هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی افغانستان تصریح کرد: «از چهار مورد تذکر رفته در این قرار داد فقط آغاز مذاکرات صلح با افغانان عملی شدهاست.»
پس از پایان دور نخست مذاکرات، هیئت جمهوری اسلامی افغانستان به کابل برگشت و برخی از اعضای هیئت گروه طالبان بهشمول ملا عبدالغنی برادر به پاکستان رفتند، اما هنگامی که پس از سه هفته دوباره به قطر برگشتند، گفتوگوها دربارۀ تعیین اجندای مذاکرات بهگونه جدی آغاز نشدند.
محمد امین احمدی، عضو هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی افغانستان بیان داشت: «در مجموع رفتارهای، طالبان صلحخواهی آنان را در معرض شک و تردید قرار دادهاست که آیا آنان واقعأ صلح میخواهند؟»
دور دوم مذاکرات در حالی با سردی آغاز شد که حکومت جدید امریکا به رهبری جوبایدن از بازنگری توافق نامه دوحه سخن گفت که با اعلام این موضع امریکا، مذاکرات دور دوم سی و شش روز متوقف شدند.
اکنون که چهار نشست میان گروههای تماس دو طرف دربارۀ تعیین آجندای مذاکرات برگزار شدهاند نتیجهیی را بههمراه نداشته و منابع آگاه از این نشستها میگویند که چگونگی سرعت در این مذاکرات به اعلام نتایج بازنگری امریکا از توافق نامه دوحه وابسته است.