نن دوشنبه (د کب په ۱۵مه) د کابل په ګډون د هېواد په سړو سیمو کې د نجونو له حضور پرته دولتي پوهنتونونه پیل شول.
د لوړو زده کړو وزارت وایي، چې د دغه وزارت د مشرتابه د شورا د پرېکړې له مخې د هېواد په ټولو سړو سیمو کې پوهنتونونه پرانیستل شوي دي.
د لوړو زده کړو وزارت ویاند ضیا الله هاشمي وايي:«د افغانستان د اسلامي امارت د لوړو زدهکړو وزارت د مشرتابه د پرېکړې پر بنسټ نن د کب ۱۵مه په ټولو پوهنتونونو کې درسونه پيل شول او الحمدالله ټولو زدهکړیالانو او استادانو په یوې امنه فضا کې خپلو درسونو ته حاضر شول.»
ځينې نارینه زدهکړیالان د پوهنتونونو د پرانیستو هرکلی کوي او له اسلامي امارته غواړي چې نجونو ته هم د تحصیل اجازه ورکړي.
زدهکړیال عابد وايي:«نن ټول هلکان کولای شي چې خپلو زدهکړو ته دوام ورکړي، خپلو درسونو ته راغلي دي؛ خو له بده مرغه زموږ خویندې د علم له نعمته بې برخې پاتې دي نه شي کولای چې خپلو درسونو ته دوام ورکړي.»
بل زده کړیال ناصر هم وویل:«خوشحاله یوو دا چې پوهنتون پيل شو؛ خو دا چې زموږ خویندې نه شي کولای په پوهنتونونو کې ګډون وکړي غمجن یم.»
که څه هم د نارینهوو پر مخ پوهنتونونه پرانیستل شوي دي، خو تر اوسه د ښځینهوو برخلیک څرګند نه دی.
ځينې ښځينه محصلانې د محرومیت تر سیوري لاندې د نوي تحصیلي کال پېلېدل ناهیلوونکي ګڼي.
محصله صوفیا وايي:«د کب ۱۵مه د افغان نجونو لپاره یوه ناهیلې کوونکې ورځ ده، چې دغه ورځ زما لپاره د یوې افغانې نجلۍ په توګه یوه بده تاریخي ورځ وه.»
زده کړیاله شبانه هم څرګندوي:«دا د دې لامل شو چې موږ روحي ناروغې شو او زموږ د اندېښنې لامل شي، زموږ د اضطراب لامل شي چې موږ خواشینې شو او په کور کې پاتې شو.»
بله زدهکړیاله فرحناز هم زیاتوي:«درس، تحصیل، ښوونځی، پوهنتون او نجونه یې له سیاست سره وتړل. چې له بده مرغه د کار او درس سیاسي کول سم کار نه دی.»
د پوهنتون ځينې استادان د لوړو زدهکړو په بهیر کې د نارینه او ښځينه محصلانو حضور د هېواد د پرمختګ لپاره مهم ګڼي.
د پوهنتون استاد مرتضی حسیني وویل:«که چېرې موږ وغواړو چې یو پرمختللی هېواد وو، باید د هېواد ټول وګړي د هر ډول جنسیتي، مذهبي او جغرافیايي ثبات او ټولو توپيرونو په پام کې له نیولو پرته، د ټولو هېوادوالو په مخ پرانیستل شي.»
د پوهنتون استاد مصطفی مدثر هم وايي:«سرپرست حکومت د افغانستان هلکانو ته اجازه ورکړه چې خپلو زده کړو او پوهنتونونو ته ستانه شي. خو د افغانستان نجونو ته چې د افغانستان د لوړو زدهکړو ټولنې نیمايي جوړوي. دغه اجازه نه ده ورکړل شوې. زما په اند یوازینۍ حل لار یې دا ده چې د افغانستان هلکان هم لوړې زدهکړې او پوهنتونونه او خپل ټولګي تحریم کړي.»
د لیندۍ پر ۲۹، د لوړو زدهکړو وزارت په یوه مکتوب کې په دولتي او خصوصي پوهنتونونو کې د نجونو پر مخ لوړې زدهکړې وځنډولې چې دغه پرېکړه له پراخو کورنیو او بهرنیو غبرګونونو سره مخ شوه.