ایالات متحده امریکا در حمله بر گروه داعش در ولسوالی اچین، از یک بم «بی جی یو ۳۴» کار گرفته است که نیرومندترین بم غیرهستهیی ارتش ایالات متحده به شمار میرود.
اما این بم چه اندازه توان دارد و پرتاب آن چگونه انجام میشود؟
در این گزارش، به ویژگیهای این بم نگاهی انداخته ایم.
بیش از ۹ متر طول، یک متر قطر، بیش از ۱۱ تُن مواد انفجاری و شانزده میلیون دالر هزینه.
وزارت دفاع ایالات متحده، این بم را مادر تمامی بم های غیرهستهیی میداند.
اما این بم که در ولسوالی اچین ولایت ننگرهار در برابر گروه داعش کار گرفته شد، چگونه بمی است؟
بم جی بی یو ۴۳ که مواب یا «سلاح عظیم انفجار هوایی» نامیده میشود، با چتر پرتاب میشود و پس از جدا شدن از پلیتش، سرعت میگیرد.
مادر تمامی بمها، قابلیت اداره از راه دور را دارد.
این بم در فاصلۀ نزدیک به دو متری زمین منفجر میشود و میتواند محدودۀ وسیعی را، ویران کند.
مارک کانسین، مشاور مرکز مطالعات راهبردی و جهانی، گفت: «این یک جنگ افزار ویژه و سنگین است که تنها با هواپیماهای کارگو قابل انتقال است. این بم در فاصله نزدیک، گوشها و اعصاب را صدمه میزند و میتواند وارد تونلها شود. جنگ افزارهای عادی نمیتوانند در تونلها بسیار پیش بروند. ایالات متحده تنها پانزده تا از این بمها ساخته و تنها در موارد استثنایی از آنها کار میگیرد.»
ایالات متحده امریکا بی جی یو ۴۳ را برای پاک سازی بخشهای وسیع ساخته است.
مواب، خلف یک بم دیگر امریکایی است که در جنگ ویتنام از آن کار گرفته میشود.
بم برشی بزرگ که برای قطع کردن درختان منطقه یی به وسعت ۱۵۰ متر در ویتنام از آن کار گرفته میشد و در سال ۲۰۰۱ میلادی از آن برای ماینروبی در افغانستان کار گرفته شد.
اما آیا این بم به آن اندازه نیرومند است که بتواند پیامی برای کشورهای دیگر باشد؟
مارک کانسین، مشاور مرکز مطالعات راهبردی و جهانی، گفت: «این یک اثر جانبی است؛ اما شکی وجود ندارد که سوریه، کوریای شمالی و به ویژه داعش این رویداد را میبینند. پیام امریکا به آنان این است که در هر جایی پنهان شوند و به هر اندازه زمین را بکنند، امریکا می تواند به آنها برسد.»
نیروی هوایی ایالات متحده، مادر تمامی بمها را در سال ۲۰۰۲ میلادی ساخت و یک سال بعد، آن را آزمایش کرد؛ اما این نخستین بار است که از آن در نبردها کار گرفته میشود.
این در حالی است که روسیه در سال ۲۰۰۷ میلادی، بم دیگری به نام «پدر تمامی بمها» ساخت که گفته میشود چندین برابر این بم امریکایی نیرو دارد؛ اما توان این بم به گونه رسمی تأیید نشده است.